"Bát phở của ông, hoài bão của cháu": Khi thế hệ kế thừa đời thứ 3 của Phở Thìn Bờ Hồ chắp cánh "di sản ẩm thực" Thủ đô

Nói về ẩm thực Việt Nam, không thể không nhắc đến phở - món ăn mang tính biểu tượng với hương vị đặc trưng, một phần không thể thiếu trong văn hóa của người Việt.

Phở thân thuộc, bình dị đến mức chẳng ai biết món ăn đó có từ bao giờ. Chỉ biết rằng, phở đã đi vào trong văn chương Việt Nam qua nhiều thế hệ, trở thành nguồn cảm hứng của rất nhiều nhà văn nổi tiếng của mảnh đất kinh kỳ này.

Dưới ngòi bút của Thạch Lam, "phở là một thứ quà đặc biệt của Hà Nội, không phải chỉ riêng Hà Nội mới có, nhưng chính là vì chỉ ở Hà Nội mới ngon" ...

Phở Thìn Bờ Hồ: Khai sinh từ ngày Giải phóng Thủ Đô, ba thế hệ giữ lửa một "nồi phở"

Nói về phở Hà Nội, một trong những hàng phở lâu đời nhất là có lẽ là phở Thìn Bờ Hồ, một quán phở nằm ngay trong con ngõ nhỏ số 61 Đinh Tiên Hoàng, đối diện Hồ Hoàn Kiếm. Sau giải phóng Thủ đô năm 1955, ông Bùi Chí Thìn cùng vợ là bà Nguyễn Thị Tỵ đã lựa chọn con ngõ nhỏ này làm nơi khai sinh ra quán phở mang tên ông. Phở Thìn Bờ Hồ ngày nay là thương hiệu phở gia truyền nổi tiếng không chỉ với người dân cả nước mà còn với du khách quốc tế khi tới thăm Thủ đô.

Trong tác phẩm "Chuyện cũ Hà Nội", nhà văn Tô Hoài từng viết về quán phở của ông Bùi Chí Thìn ngày ấy: "Phở Thìn Bờ Hồ đã được tiếng trước nhất vì giữa những khi Mỹ ném bom trung tâm thành phố, khắp Hà Nội chỉ có mỗi quán ông Thìn bán đến khuya. Ở đâu ai thèm phở đều phải vượt còi báo động đến, ông Thìn vẫn điềm nhiên tay bốc bánh, miệng pha trò những câu thơ ví von hóm hỉnh".

Trải qua hơn 70 năm, gắn với quá trình phát triển của Hà Nội. Từ ngày Giải phóng Thủ đô, đến khi Hà Nội trở thành "viên ngọc" của cả nước, hiện đại và giàu mạnh như hiện tại, hương vị Phở Thìn Bờ Hồ vẫn vẹn nguyên như thế. Đến nay, những người đang dẫn dắt thương hiệu này đã là con cháu đời thứ 3 của ông Bùi Chí Thìn. Không còn tiếng còi báo động bên tai, họ vẫn "điềm nhiên bốc bánh", miệng kể những câu chuyện đầy tự hào về thế hệ đi trước.

Sinh ra đã... "ngậm thìa phở", Phở Thìn Bờ Hồ bước sang thế hệ thứ 3

Bùi Thanh Loan là cháu nội của ông Bùi Chí Thìn. Hiện tại, Thanh Loan đang điều hành cửa hàng mới khai trương của Phở Thìn Bờ Hồ tại địa chỉ 76 Nguyễn Văn Tuyết, quản lý cơ sở số 1 Hàng Tre và cũng là đại diện quan hệ truyền thông, sự kiện trong nước và quốc tế của thương hiệu Phở Thìn Bờ Hồ.

Phở là nguồn cội của đại gia đình Thanh Loan. Trò chuyện với chúng tôi cũng là dịp mà Thanh Loan hồi tưởng lại những câu chuyện từ quá khứ, những ký ức thân thương về ông nội lúc còn sinh thời khiến cô xúc động.

"Tôi may mắn được sinh ra và lớn lên trong một đại gia đình gắn bó với nghề phở lâu đời tại Thủ đô Hà Nội. Là thế hệ thứ ba của đại gia đình Phở Thìn, tôi được nghe người thân trong nhà kể lại và cũng được chứng kiến quá trình hình thành, phát triển và cả những thăng trầm trong các giai đoạn kinh doanh của thương hiệu Phở Thìn từ thế hệ cha ông.

Nghề Phở có từ rất lâu tại thủ đô Hà Nội, xuất phát từ những gánh phở mà thế hệ ông nội tôi gánh và rao bán khắp phố cổ Hà Nội. Thời đó bán phở gánh bôn ba khắp ngõ phố giữa bom rơi đạn lạc, chỉ mình ông vẫn cố gắng duy trì bám trụ với cái nghề, cái nghiệp bán phở tại Thủ đô" - Thanh Loan tâm sự.

Trong tâm trí của Thanh Loan, hình ảnh ông bà cùng các bác, các cô tất bật hàng quán phục vụ khách hàng, hương thơm từ nồi phở nghi ngút, góc bếp ám khói bụi thời gian và tiếng tái đập dập trên thớt gỗ. Rồi cả những tiếng khách gọi "tái nạm", "tái gầu"... lúc nào cũng văng vẳng bên tai. Từ khi còn là một cô bé, cho tới khi trưởng thành rồi nối nghiệp ông, những âm thanh thời thơ ấu là thứ nung nấu trong cô đam mê với phở.

Sau Giải phóng Thủ đô, ông bà nội của Thanh Loan lựa chọn ngõ nhỏ 61 Đinh Tiên Hoàng làm địa chỉ cơ sở kinh doanh đầu tiên, một nơi cố định để khách quen thường xuyên ghé quán thưởng thức những tô phở nóng hổi trong con ngõ nhỏ với mái lá lợp ngày xưa.

Khách đến ăn phở giống như khách quý đến chơi nhà, ông luôn tiếp đón rất duyên dáng và chu đáo, ông còn đối thơ trò chuyện với khách. Khách quen yêu mến quán phở còn tặng ông rất nhiều ý thơ rất hay về quán Phở Thìn trong ngõ nhỏ đối diện Bờ Hồ ngày ấy.

Như một lẽ dĩ nhiên, sau ông nội là đến bố của Thanh Loan, ông Bùi Chí Hải - thế hệ thứ 2 gìn giữ và phát triển nghề phở của gia đình.

"Bố tôi cũng gắn bó với nghề nấu phở suốt hơn 45 năm. Từ khi cơ sở số 1 Hàng Tre mở vào 1989 cho đến tận bây giờ, bố tôi vẫn có những vị khách ruột ghé đến. Có cả những vị khách nước ngoài sau 5 năm quay lại Hà Nội, họ vẫn ghé quán để ăn một tô phở Thìn và thưởng thức vị phở truyền thống không đổi thay qua từng năm tháng.

Nhân dịp kỷ niệm 70 năm của thương hiệu Phở Thìn, bố tôi cũng vinh dự nhận được danh hiệu Nghệ nhân ưu tú cho tri thức dân gian ẩm thực phở Hà Nội do nhà nước xét tặng. Đó là niềm vui, tự hào và vinh dự của cả đại gia đình Phở Thìn Bờ Hồ" - Thanh Loan tâm sự.

Từ nhỏ, cô đã quen với hương vị phở lúc nào cũng nghi ngút trong nhà. Cô lớn lên bên nồi phở mà ông bà, bố mẹ nấu mỗi ngày, đến mức bạn bè của Thanh Loan còn đùa rằng, các hậu duệ khác sinh ra thì "ngậm thìa vàng" còn riêng hậu duệ của ông Thìn thì... "ngậm thìa phở". Cách nói tưởng chỉ mang tính trêu đùa như thế, lại không thể thực chuẩn xác hơn!

Gác lại 10 năm kinh nghiệm tại công ty nước ngoài, trở về bên tô phở gia đình

Khi được hỏi về sức nặng trên đôi vai của một truyền nhân đời thứ ba nhà Phở Thìn Bờ Hồ, Thanh Loan chia sẻ: "Nói thật là tôi khá áp lực vì đại gia đình Phở Thìn đã có truyền thống lâu năm và gắn bó với nghề xuyên suốt qua ba thế hệ. K hông phải cứ là con cháu trong nhà thì sẽ được chỉ bảo và dạy nghề một cách tỉ mỉ và tận tâm. Con cháu trước khi được truyền nghề, phải chứng minh được với ông bà, bố mẹ và các thành viên trong gia đình rằng mình thực sự quyết tâm theo đuổi nghề phở nghiêm túc, toàn tâm toàn ý.

Đó là lý do, tôi đã từ bỏ công việc tại công ty nước ngoài gắn bó hơn 10 năm để trở về tiếp quản công việc kinh doanh và phát triển thương hiệu của gia đình. Đó thực sự là lựa chọn thử thách bản thân khi nghiêm túc theo đuổi nghề phở truyền thống".

Phở Thìn Bờ Hồ từ một quán nhỏ tại 61 Đinh Tiên Hoàng đến giờ là một thương hiệu gia truyền suốt 70 năm, mỗi người đều đang góp phần gìn giữ và phát triển truyền thống gia đình.

"Tôi hy vọng sắp tới mỗi quận tại Thủ đô sẽ có một cơ sở của Phở Thìn Bờ Hồ, để sản phẩm tới gần hơn nữa tới người dân sinh sống tại Thủ đô, xa hơn là khắp cả nước và quốc tế. Rất mong nhận được sự ủng hộ của những khách hàng thế hệ trẻ, cũng như khách hàng trung thành, gắn bó lâu năm của thương hiệu" - Thanh Loan chia sẻ.

Giữ hồn phở Việt, lan tỏa năm châu

Tính đến nay đã trải qua 3 đời, từ những năm tháng gắn liền với thời khắc lịch sử của dân tộc, đến hiện tại khi đã có cơ hội lan tỏa hương vị phở truyền thống ra bạn bè thế giới, Phở Thìn Bờ Hồ vẫn giữ nguyên hương vị suốt 70 năm.

Từ năm 2016 song song với công việc tại công ty, Thanh Loan đã hỗ trợ gia đình về truyền thông sự kiện để lan tỏa câu chuyện thương hiệu và hương vị phở Hà Nội thông qua tô phở bò của Phở Thìn Bờ Hồ.

- Năm 2019, Phở Thìn cũng vinh dự được tham gia phục vụ phở tại sự kiện Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều.

- Năm 2022, Thanh Loan đưa Phở Thìn Bờ Hồ đã tham gia sự kiện Vietnam Phở Festival ở Nam Định.

- Năm 2023, Phở Thìn Bờ Hồ tham gia sự kiện Festival Thu Hà Nội và sự kiện Vietnam Phở Festival do báo Tuổi Trẻ tổ chức lần đầu tiên ở nước ngoài tại Tokyo, Nhật Bản.

- Năm 2024, Phở Thìn Bờ Hồ tham gia sự kiện Vietnam Phở Festival tại Seoul, Hàn Quốc vào tháng 10, sự kiện Phở số Hà Thành trong khuôn khổ sự kiện vinh danh Phở Hà Nội trở thành di sản phi vật thể.

- Đầu năm 2025, Phở Thìn Bờ Hồ tham gia hội chữ Xuân Ất Tỵ 2025 tại Hồ Văn - thuộc di tích Văn Miếu, Quốc Tử Giám.

- Cũng trong năm 2025, Thanh Loan trực tiếp quản lý quán phở tại số 76 Nguyễn Văn Tuyết, Đống Đa, Hà Nội.

Thanh Loan nhớ như in từng cột mốc đầy tự hào của gia đình cô. Thanh Loan chia sẻ, cô trực tiếp tham gia điều hành, vận hành công việc của gia đình cùng các anh chị em, và đương nhiên không thể thiếu sự đồng hành, hỗ trợ từ bố mẹ cô - thế hệ thứ 2 của thương hiệu Phở Thìn Bờ Hồ, tại số 1 Hàng Tre.

Phở Thìn Bờ Hồ cũng đã góp phần trong việc lan tỏa hương vị phở truyền thống ra thế giới, tạo cơ hội cho những người yêu thích phở được thưởng thức tinh hoa văn hóa ẩm thực Việt.

Một trong những sự kiện quốc tế đã để lại trong tâm trí của Thanh Loan những ấn tượng và ký ức không thể nào quên. Đó là sự kiện Vietnam Phở Festival do báo Tuổi Trẻ tổ chức, đây là lễ hội phở có quy mô lớn đầu tiên được tổ chức tại Nhật Bản trong chuỗi hoạt động Kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản (1973 - 2023).

Nhớ về những giây phút "nấu phở" tại nước bạn, Thanh Loan chia sẻ: "Tôi cùng mọi người trong đoàn là những thương hiệu phở khác đã cùng chung sức đồng lòng nấu phở xuyên đêm cho kịp thời gian khai mạc lễ hội. Nhật Bản là một đất nước cực kì khắt khe trong việc cho phép thông quan nguyên vật liệu từ nước khác tới đất nước họ. Vậy nên mỗi thương hiệu phải tối ưu những nguyên vật liệu cho phép được mang theo, sắp xếp lịch trình, thời gian hoạt động chuẩn giờ chạy sự kiện.

Mọi người đã nỗ lực không mệt mỏi để có được tô phở ngon lành, trọn vị nhất vào lễ khai mạc. Phở Thìn Bờ Hồ đã phục vụ hết công suất cho hàng dài xếp hàng ăn phở bao gồm người dân tại thủ đô Tokyo và đồng bào xa xứ đã tập trung đổ về sự kiện trong 2 ngày từ nhiều thành phố khác. Điều đó khiến tôi vô cùng tự hào, xúc động, truyền động lực cho chính mình với hành trình tiếp nối và phát triển thương hiệu Phở Thìn Bờ Hồ của gia đình".

Một tô phở, ba thế hệ - một hương vị duy nhất

Ông Bùi Chí Thìn – người sáng lập Phở Thìn Bờ Hồ, không chỉ là một người nấu phở, mà còn là người gìn giữ linh hồn của một món ăn mang đậm văn hóa Việt. Với tâm huyết và tình yêu dành cho ẩm thực truyền thống, ông miệt mài nghiên cứu, thử nghiệm từng nguyên liệu, tỉ mỉ trong từng công đoạn nấu nướng để tạo nên một công thức phở đặc biệt, đậm đà, khác biệt giữa muôn vàn hàng phở Hà Nội.

Ông không giữ bí quyết ấy cho riêng mình, mà coi đó là di sản cần được truyền lại cho thế hệ sau, để hương vị phở Thìn không mai một theo thời gian. Từ một quán nhỏ khiêm nhường đối diện Hồ Gươm, nhờ chất lượng và uy tín, Phở Thìn đã từng bước vươn ra thế giới, trở thành niềm tự hào không chỉ của gia đình ông, mà còn của nền ẩm thực Việt Nam.

Giờ đây, thế hệ thứ ba của Phở Thìn Bờ Hồ đang tiếp nối tâm huyết của ông Bùi Chí Thìn, không ngừng gìn giữ tinh hoa truyền thống đồng thời mạnh dạn đổi mới để đưa thương hiệu vươn xa hơn nữa trên bản đồ ẩm thực thế giới.