"Fine dining" là thuật ngữ chỉ phong cách ăn uống "cao cấp", thường có ở các nhà hàng sang trọng. Fine dining mang không khí trang trọng mà cả người ăn lẫn người phục vụ đều phải ăn mặc đẹp, ứng xử nhẹ nhàng, nhã nhặn. Mặt khác, các món ăn của fine dining cũng phải vượt qua nhiều những tiêu chuẩn hà khắc về chất lượng lẫn hình thức mới có thể được xem là fine dining.
Có một sự thật là đối với thực khách, nếu bàn về chất lượng và hương vị món ăn thì rất "hên xui", thức ăn của các nhà hàng hạng sang chưa chắc đã khiến họ thấy ngon hơn các nhà hàng bình dân hơn. Vậy nên để tạo sự khác biệt và giữ vững danh hiệu fine dining thì các đầu bếp phải nghĩ ra cách để khiến món ăn thêm phần tinh tế và sang trọng, xứng với phong cách ăn uống "cao cấp"'. Đó là lý do vì sao mà hầu hết các đầu bếp có sao Michelin đều đã từng trải qua một khoá học trình bày thức ăn chuyên nghiệp, và việc trình bày món ăn cũng là công cuộc yêu cầu tỉ mỉ, sáng tạo chẳng kém với nấu nướng.
Phong cách trình bày làm nên đẳng cấp của nhiều nhà hàng hạng sang.
Đây chính là lý do vì sao mà mỗi khi xem các bộ phim hay chương trình nấu nướng về các nhà hàng hạng sang, trước khi mang thức ăn lên phục vụ thì mỗi chiếc đĩa đều sẽ được lau chùi bóng loáng, mà người bếp trưởng cũng phải kiểm tra kỹ càng từng phần ăn và chỉnh sửa nước sốt hoặc cách trình bày nếu cần thiết. Đây là một điều quan trọng tạo nên danh tiếng các nhà hàng hạng sang, đồng thời cũng khiến thực khách ăn ngon miệng hơn do "cảnh đẹp ý vui". Một món ăn được trình bày sang trọng, tinh xảo sẽ khiến người ta có cảm giác mình trả tiền đúng với giá trị của món ăn.
Thế nhưng bên cạnh những phong cách trang trí truyền thống, một số nhà hàng hạng sang cũng bắt đầu nảy ra các ý tưởng hết sức độc đáo, song về mặt thẩm mỹ thì hãy còn nhiều tranh cãi. Ấy là phong trào trình bày món ăn bằng những "vật thể" và cách thức phi truyền thống. Thay vì những chiếc đĩa trắng thuần có hoa văn đơn giản (hay thậm chí là bát đĩa bình thường), thì nhiều nhà hàng hạng sang đã nâng tầm "đẳng cấp" lên bằng cách phục vụ trên khăn giấy, những hòn sỏi hay thậm chí là... xương động vật.
Thật khó để tìm thấy món ăn cảu mình trên "chiếc đĩa" này.
Bữa tối được phục vụ trên xương động vật mang lại cảm giác hoài cổ về thời tiền sử. Nguồn ảnh: Tomallen1000.
Không biết phong trào này bắt đầu từ khi nào và từ đâu, nhưng đối với nhiều thực khách thích fine dining thì nó "không thể hiểu nổi". Nhiều người rằng phong cách này thành công ở chỗ gây ấn tượng, tuy nhiên nó chẳng "bổ béo" về mặt thẩm mỹ lẫn hương vị.
Phần não chim được phục vụ trên hòn đá trông không được hấp dẫn lắm. Nguồn ảnh: Paul Beale.
Phải ăn như thế nào với món "cheesecake không lối thoát" này? Nguồn ảnh: Wewantplates.
Olive ăn từ trên cây, tươi thì có tươi, nhưng có đảm bảo sạch sẽ không? Nguồn ảnh: ebreah.
Đồng ý rằng những cách này xa hoa và có giá trị hơn nhiều những chiếc đĩa bình thường (những khúc xương động vật, đá tảng và sỏi... phải trải qua quá trình khử trùng phức tạp), tuy nhiên câu hỏi đặt ra ở đây là nó có đáng không?
Hai miếng bánh phồng trên một cái thau đầy sỏi và hai cái cây khô. Không biết là trường phái thẩm mỹ nào vi diệu đến thế. Nguồn ảnh: Ahhmanda.
Đây là một ý tưởng hay để giữ lạnh cho viên kem bé tí tẹo, cho đến khi tảng đá tan ra ướt người thực khách. Nguồn ảnh: Pickyglutton.
Bò Wellington khai vị được xiên trên dây kẽm gai. Chưa nói đến mặt thẩm mỹ nhưng chắc chắn sẽ có tai nạn nếu bất cẩn khi ăn. Nguồn ảnh: Astrid taste.
Không nói đến việc đẹp hay xấu vì tuỳ theo thẩm mỹ mỗi người, nhưng rất nhiều chuyên gia ẩm thực đã cho rằng việc trình bày kiểu như thế sẽ ảnh hưởng đến hương vị cũng như kết cấu món ăn, đồng thời làm dậy nên những nghi vấn về vệ sinh. Một món súp mà không được đặt trong chén, hay các món có nước sốt không được đặt trong đĩa trũng sẽ khiến bữa ăn trở nên... bừa bãi. Mặt khác, có những cách trình bày gây bất tiện và nguy hiểm cho người ăn như các món được phục vụ bằng kẽm gai hay nước đá tảng trong hình trên.
Món cá đóng đinh gây ám ảnh. Nguồn ảnh: Hannahgoesgreen.
Tạm kết luận, mặc dù việc sáng tạo trong cách trình bày thức ăn là không có gì sai và càng nên được khuyến khích, tuy nhiên các bếp trưởng cũng phải để tâm đến những quy chuẩn vệ sinh, thẩm mỹ cũng như độ thiết thực và an toàn cho khách hàng.