Ăn sạch vẫn nhiễm giun: Mối nguy bệnh tật từ thói quen ít ai ngờ

Mới đây, Bệnh viện E (Hà Nội) đã tiếp nhận 2 trường hợp bệnh nhân nhiễm ký sinh trùng có bệnh lý nền với diễn biến nguy hiểm.

Bệnh nhân (60 tuổi, ở Hà Nội) từng mổ sỏi niệu quả trái năm 2021, cắt túi mật nội soi năm 2022, có áp xe phía trên thành ngực phải, phải chọc hút dịch ở ổ áp xe nhiều lần.

Bệnh nhân tới khám do sờ thấy khối cục trên cơ thể. Tại bệnh viện, ngoài có ổ áp xe lớn ở ngực phải, bệnh nhân còn có đám thâm nhiễm mỡ sau phúc mạc ở hố chậu trái. Kết quả xét nghiệm cho thấy có tình trạng nhiễm khuẩn, dương tính với giun đũa chó mèo.

Hay như trường hợp bệnh nhân 64 tuổi, ở Tam Điệp, Ninh Bình, đang điều trị bệnh lý về máu tại Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương. Gần đây do bệnh nhân đau âm ỉ liên tục hạ sườn trái, nên được chuyển tới Bệnh viện E kiểm tra. Xét nghiệm máu cho thấy tiểu cầu thấp, bạch cầu cao và dương tính với giun đũa chó mèo.

Cả hai bệnh nhân này đều có thói quen ăn rau sống và có nuôi chó mèo trong gia đình.

Rau sống (ảnh minh hoạ)

Thạc sĩ, bác sĩ Vũ Mạnh Cường, Phụ trách khoa Bệnh Nhiệt đới - Bệnh viện E, cho biết với giun đũa chó mèo, bệnh nhân có nguy cơ lây nhiễm khi tiếp xúc với nguồn phân chó mèo có chứa ấu trùng hoặc ăn các loại rau sống có chứa ấu trùng này.

Ăn sạch vẫn nhiễm giun

Tuy nhiên, cũng có những trường hợp bệnh nhân không ăn rau sống, ăn uống sạch sẽ vẫn bị nhiễm ký sinh trùng.

Điển hình đó là trường hợp bệnh nhân 50 tuổi, ở Mộc Châu, Sơn La, thường xuyên đau ở vùng hạ sườn phải, bị tăng huyết áp đã điều trị nhiều năm. Bệnh nhân có mẹ đã mất vì ung thư gan nên rất lo lắng đã tìm tới Bệnh viện E kiểm tra. Kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân dương tính với giun lươn, các xét nghiệm về ung thư đều bình thường, có men gan cao.

Khi biết mình bị nhiễm giun lươn, bệnh nhân đã rất bất ngờ do chưa nghe đến tên bệnh này. Bệnh nhân cũng khẳng định với bác sĩ mình ăn uống rất cẩn thận, sạch sẽ, hiếm khi ăn đồ sống.

"Hàng ngày bát đũa ăn cơm tôi luôn tráng nước sôi, hấp khử khuẩn trước khi ăn. Tôi chỉ bán hàng chứ không làm ruộng, cũng không trồng rau nên không tiếp xúc với đất cát. Gia đình cũng không nuôi chó mèo và tôi không bao giờ ăn đồ sống. Vì thế khi bị nhiễm giun lươn tôi rất bất ngờ", bệnh nhân nói.

Khi khái thác tiền sử, bác sĩ phát hiện bệnh nhân thường xuyên nhặt rau không đeo găng tay, từ đó ký sinh trùng xâm nhập qua cơ thể từ những vết xước măng rô ở ngón tay.

Thạc sĩ, bác sĩ Vũ Mạnh Cường cho biết giun lươn thường lây qua da, vào mạch máu (tĩnh mạch) và cũng có thể lây qua đường ăn uống. Do đó, nhiều người dù ăn uống rất sạch sẽ nhưng vẫn nhiễm bệnh, đường lây nhiễm có thể do tiếp xúc với đất, nhặt rau có ấu trùng…

Giun lươn khi ký sinh ở cơ quan nào sẽ gây tổn thương cho cơ quan đó. Ví như, nếu ký sinh tại gan dễ gây áp xe gan, lên não có thể gây áp xe não, tổn thương não. Nếu không phát hiện kịp thời có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Tùy từng loại ký sinh trùng sẽ có thời gian điều trị khác nhau, có thể kéo dài từ 2 - 4 tuần theo đúng phác đồ của bác sĩ. Với trường hợp có ổ áp xe ở một số bộ phần thì cần tiến hành chọc hút.

Đặc biệt, khi đã nhiễm ký sinh trùng, dù điều trị khỏi nhưng vẫn hoàn toàn có khả năng mắc lại, vì thế việc phòng bệnh là rất quan trọng.

Theo bác sĩ Cường, triệu chứng khi nhiễm ký sinh trùng đa số đều có đặc điểm: mệt mỏi, chán ăn, thiếu máu, gầy sút cân. Khi ấu trùng ký sinh trùng đi vào các cơ quan rất dễ nhầm lẫn với bệnh khác như u não, ung thư gan.

Bác sĩ Cường khuyến cáo: "Để phòng bệnh, việc đầu tiên phải làm là ăn chín, uống sôi. Ngoài ra cần uống thuốc tẩy giun định kỳ, khi lao động cần phải có đồ bảo hộ vì có ký sinh trùng lây nhiễm qua da. Nếu thấy cơ thể có bất thường, cần đi khám sớm để loại trừ nguy cơ nhiễm ký sinh trùng và các bệnh lý khác".