Giữ hồn phố thị qua những quán ăn gia truyền
Ẩm thực đường phố của TP Hồ Chí Minh chính là tấm gương phản chiếu sống động nhất cho quá trình giao thoa, thích nghi và tái cấu trúc văn hóa ẩm thực trong một đô thị đặc biệt.
Đầu năm 2025, nền tảng du lịch trực tuyến Agoda công bố TP Hồ Chí Minh nằm trong top 7 điểm đến ẩm thực đường phố hàng đầu châu Á. Thành phố được đánh giá cao về sự đa dạng, chiều sâu văn hóa và sức hút bền vững của các món ăn bình dân.
Những quán ăn gia truyền lâu đời ở TP Hồ Chí Minh chính là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức ẩm thực và trải nghiệm du lịch đương đại. Trong bức tranh "đa bản sắc nhưng hài hòa" của ẩm thực Thành phố, những quán ăn này vẫn giữ hương vị nguyên bản, góp phần định hình bản sắc địa phương.
Phở Dậu, quán phở Bắc nổi tiếng tại TP Hồ Chí Minh.
Cơm gà Đông Nguyên phường An Đông hoạt động từ năm 1945, nổi tiếng với thịt gà mềm, canh tiềm và nước chấm gia truyền. Lẩu mắm Trần Huy Liệu phường Nhiêu Lộc mang hương vị miền Tây đậm đà với mắm cá linh, rau vườn và hải sản tươi. Bánh mì Hòa Mã phường Bàn Cờ giữ nguyên phong cách từ thập niên 50, ổ bánh kẹp pate, trứng ốp-la, đồ chua đặc trưng. Phở Lệ và Phở Dậu nổi tiếng với nước dùng trong, ngọt xương, thịt bò thái mỏng, chuẩn vị Bắc. Chè Hiển Khánh phường Bàn Cờ gần 100 năm tuổi, nổi bật với chè hoa nhài, đậu xanh, thạch nhãn nấu thủ công. Quán chè "cột điện" phường An Đông lưu giữ hương vị người Hoa với sâm bổ lượng, quy linh cao, mè đen. Kem Bạch Đằng phường Sài Gòn ra đời từ năm 1983, nổi tiếng với ly kem trang trí đẹp, hương vị ngọt dịu gắn liền ký ức bao thế hệ.
Kem Bạch Đằng, ký ức của bao thế hệ.
Mỗi quán đều có cách phục vụ riêng, công thức riêng, không bị đồng hóa bởi làn sóng ẩm thực công nghiệp. Không gian nhỏ, bình dị, nhưng đủ để kể lại một thời phố chợ, một đời sống thị dân đã định hình nên tính cách của TP Hồ Chí Minh phóng khoáng, tinh tế, giao thoa nhiều vùng miền. Chính những địa chỉ này đã giúp ẩm thực TP Hồ Chí Minh có chiều sâu văn hóa và lịch sử, biến những trải nghiệm ẩm thực thành hành trình khám phá bản sắc đô thị.
Bánh mỳ Hòa Mã ở phường Bàn Cờ.
Không gian mới - hương vị xưa
Sau khi hợp nhất, TP Hồ Chí Minh tiếp nhận thêm nhiều không gian văn hóa đặc sắc, đặc biệt là những quán ăn truyền thống tại các khu vực từng thuộc Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu. Đây được xem là bước chuyển về chiều sâu văn hóa, trong đó ẩm thực là một điểm nhấn rõ nét.
Ở Lái Thiêu, bánh bèo bì Mỹ Liên với hơn 100 năm tuổi đã trở thành biểu tượng văn hóa ẩm thực địa phương. Vào mùa hè, món gỏi gà măng cụt lại thu hút thực khách sành ăn từ khắp nơi đổ về. Đây là món ăn độc đáo, chỉ có vào thời điểm trái cây chín rộ. Măng cụt được gọt khéo, trộn cùng thịt gà, rau răm, hành phi, đậu phộng tạo nên vị thanh mát, lạ miệng.
Bánh bèo bì Mỹ Liên.
Gần đó, món bò nhúng mắm ruốc ở ngã ba Cây Nhang hấp dẫn bằng hương thơm đặc trưng, nước dùng đậm đà, cay nhẹ, ăn cùng rau xanh và tóp mỡ giòn. Cháo môn lươn, một món cũng được lòng thực khách với vị ngọt của lươn, dẻo bùi của môn và cháo ninh nhừ.
Phường Vũng Tàu nổi tiếng với món bánh khọt dân dã mà đặc sắc. Bánh khọt được đổ trong chiếc khuôn tròn, với chính giữa là một con tôm tươi rói và rắc thêm xíu bột tôm, tí hành lá thái nhỏ bắt mắt, khi phục vụ được dọn kèm với đĩa rau sống xanh tươi mát mắt cùng chén nước mắm loãng pha ngọt với chút đu đủ bào sợi ngâm chua. Bánh đơn giản thế thôi mà đã tồn tại theo suốt những thăng trầm cuộc sống, là món ăn được du khách nghĩ đến đầu tiên khi đặt chân đến nơi đây.
Gỏi măng cụt Lái Thiêu
Một quán ăn lâu đời như Bánh khọt Gốc Vú Sữa không mở chi nhánh, không đổi công thức, chính sự kiên định này tạo nên thương hiệu và sức hút bền vững, trở thành điểm đến quen thuộc của du khách mỗi khi ghé đến nơi đây.
Bánh khọt, món ăn rất được lòng du khách khi đến Vũng Tàu.
Trong hành trình phát triển theo hướng siêu đô thị, TP Hồ Chí Minh không ngừng mở rộng không gian, kết nối vùng và tái định vị bản sắc văn hóa. Những quán ăn gia truyền chính là chất liệu văn hóa sống động, mang theo câu chuyện đô thị, sự giao thoa vùng miền và tinh thần bản địa độc đáo. Khai thác đúng hướng, đây sẽ là lợi thế cạnh tranh bền vững để đưa thành phố trở thành điểm đến văn hóa, ẩm thực đặc sắc trong khu vực.