Khi nhắc đến "gia đình xuất sắc", nhiều người thường nghĩ ngay đến những đứa trẻ học giỏi hoặc bầu không khí hòa thuận, không tranh cãi. Thực ra, những gia đình thực sự giúp các thành viên phát triển không nhờ "hoàn hảo" hay "luôn đúng", mà nhờ những thói quen nhỏ ngày qua ngày.
Những hành động tưởng chừng đơn giản như cách nói chuyện, cách đồng hành, cách chia sẻ... lại có thể biến ngôi nhà thành một nơi ấm áp, là chỗ dựa để mỗi người lớn lên và trưởng thành.
"Lại làm vỡ cốc rồi à?", "Bao nhiêu lần nói rồi, đừng vứt đồ lung tung!"... nhiều mâu thuẫn trong gia đình bắt đầu từ những lời trách móc đầy cảm xúc.
Gia đình xuất sắc hiểu rằng trước hết xử lý cảm xúc, sau đó mới giải quyết vấn đề.
Ví dụ, con vô tình làm đổ sữa, mẹ không mắng ngay mà đưa giấy lau và nói: "Không sao, mẹ với con cùng lau sạch nhé, lần sau con nhớ cầm cốc cẩn thận hơn".
Chồng đi làm về muộn, vợ không trách: "Anh chẳng quan tâm đến cái nhà này", mà chuẩn bị đồ ăn nóng: "Chắc anh mệt lắm rồi, ăn gì lót dạ đi".
Cách "giao tiếp mềm" này không phải nhượng bộ, mà tạo khoảng đệm cho cảm xúc, trước hết để đối phương cảm nhận được sự thấu hiểu, lý lẽ mới dễ đi vào lòng người.
Chìa khóa của đồng hành không nằm ở thời lượng, mà ở sự tập trung. Nhiều phụ huynh tưởng đang ở bên con, nhưng lại dán mắt vào điện thoại, con kể chuyện chỉ gật đầu cho xong. Sự "có mặt nhưng vô hiệu" này còn tổn thương hơn cả vắng mặt.
Gia đình xuất sắc thường dành một giờ bỏ điện thoại xuống. Có thể là buổi tối đọc sách cùng con, bố dùng giọng khác nhau để hóa thân vào nhân vật; hoặc cuối tuần dành "thời gian gia đình", cùng nhau gói bánh, xếp đồ chơi, hay chỉ đơn giản ngồi trên ghế sofa trò chuyện về trường học hay công việc, nhưng nhìn nhau chăm chú.
Sự tương tác tập trung này khiến trẻ chắc chắn rằng: "Con quan trọng trong trái tim bố mẹ". Và tình cảm vợ chồng cũng được tăng lên qua giao tiếp chân thành.
Ảnh minh họa
"Tại sao bố mẹ được chơi điện thoại, còn con phải làm bài?", đây là câu hỏi mà nhiều trẻ đặt ra.
Hành vi của cha mẹ là bài học tốt nhất cho trẻ. Gia đình xuất sắc hiểu rằng trước tiên cha mẹ phải tự kỷ luật, rồi mới dạy con.
Muốn con đi ngủ đúng giờ, cha mẹ cũng không thức khuya xem phim; muốn con yêu thích đọc sách, nhà nào cũng đầy sách, cha mẹ cũng bỏ điện thoại, cầm sách đọc.
Có gia đình chia sẻ con hay trì hoãn làm bài, hai vợ chồng thống nhất: "Khi con làm bài, chúng tôi ngồi bên cạnh làm việc hoặc đọc sách". Chẳng bao lâu, thói trì hoãn của con tự nhiên được cải thiện.
Sự tự kỷ luật của cha mẹ dần dần trở thành thói quen của trẻ, sức mạnh này không lời răn dạy nào thay thế được.
"Học hành như thế mà còn dám chơi?", "Chuyện nhỏ cũng không làm được, bố mẹ thất vọng về con!"..., nhiều gia đình không chịu được sự "không hoàn hảo", quên rằng trưởng thành vốn gắn với sai lầm.
Gia đình xuất sắc biết cho phép con thử và sai. Con thi kém, cha mẹ không mắng mà cùng phân tích lỗi: "Bài khó này lần sau chúng ta luyện trước, mẹ tin con sẽ tiến bộ".
Chồng nấu ăn bị cháy, vợ không cười nhạo mà nói: "Lần sau chúng ta cùng xem công thức, chắc sẽ nấu ngon hơn".
Họ hiểu rằng, tình yêu trong gia đình không chỉ là yêu điểm mạnh, mà còn chấp nhận thiếu sót, đồng hành cùng nhau tốt lên. Sự bao dung này giúp mọi thành viên tự tin đối mặt thử thách, yêu đời hơn.
Ảnh minh họa
"Việc nhà là việc của mẹ, kiếm tiền là việc của bố" - sự phân công cứng nhắc dễ biến gia đình thành "chiến trường một người".
Gia đình xuất sắc hiểu rằng mọi người cùng góp sức cho ngôi nhà.
Ở đây, việc nhà là trách nhiệm chung: bố đổ rác, sửa đồ, mẹ nấu ăn, dọn phòng, con phụ việc vừa sức như bày bát đũa, lau bàn. Cuối tuần dọn dẹp, cả nhà cùng làm, vừa làm vừa trò chuyện, tiếng cười xen lẫn là nhà đã sạch sẽ.
Thói quen chia sẻ này giúp trẻ hiểu rằng nhà là nơi cần chung tay bảo vệ, đồng thời tăng sự thấu hiểu giữa vợ chồng, không ai làm việc "hiển nhiên", nỗ lực của mọi người đều được trân trọng.
Gia đình xuất sắc không phải tự nhiên mà có. Không có cha mẹ hoàn hảo, cũng không có gia đình không tranh cãi. Những gia đình khiến người khác ngưỡng mộ chỉ là biến những việc nhỏ như thấu hiểu, tập trung, kỷ luật thành thói quen hằng ngày.
Ý nghĩa của gia đình là để mỗi thành viên cảm nhận được yêu thương và sức mạnh. 5 thói quen này không cần bạn làm hoàn hảo ngay lập tức. Hãy bắt đầu từ tối nay: bỏ điện thoại xuống, trò chuyện đôi câu với người thân; khi con mắc lỗi, kiềm chế trách móc. Dần dần tích lũy, gia đình bạn sẽ trở nên ấm áp hơn từng ngày.