Đối với nhiều người trẻ, chi tiêu giống như một cuộc chơi tâm lý đầy áp lực: vừa phải đủ để sống ổn, vừa phải tiết kiệm để không thấy tội lỗi, lại vừa phải chi tiêu sao cho "xứng đáng" với công sức mình làm ra. Nhưng ít ai biết rằng, có những thói quen nhỏ, nhìn thì tưởng vô thưởng vô phạt nhưng lại chính là chìa khóa để bạn kiểm soát tài chính mà không thấy bí bách hay khó chịu.
Ghi lại chi tiêu
Nghe có vẻ đã cũ, nhưng việc ghi lại chi tiêu thực sự là cách đơn giản nhất để bạn đối diện với túi tiền của mình, một cách trung thực và không phán xét.
Ảnh minh hoạ.
Bạn không cần ghi quá chi tiết kiểu: "Trà sữa size M, thêm trân châu, giá 43k" mỗi ngày. Chỉ cần bạn chia chi tiêu theo nhóm (ăn uống, di chuyển, giải trí, mua sắm…) và ghi lại cuối ngày hoặc cuối tuần, bạn đã hơn 80% người không có thói quen này rồi.
Việc nhìn lại xem mình chi bao nhiêu, vào việc gì sẽ giúp bạn tỉnh táo hơn trước những cám dỗ mua sắm bốc đồng. Dần dần, bạn sẽ tự biết nên "chặn" khoản nào trước khi nó phát sinh. Không cần siết chặt ví hay ép bản thân sống kham khổ, bạn vẫn có thể kiểm soát tài chính bằng cách quan sát chính mình.
Không tiêu tiền khi cảm xúc đang "lên cao" hoặc "xuống thấp"
Mua sắm khi đang vui quá thì dễ quá tay. Còn mua sắm khi đang buồn sẽ dễ mua đồ không cần thiết. Đó là hai kiểu chi tiêu cảm xúc phổ biến nhất mà ai cũng từng gặp, nhưng không phải ai cũng nhận ra.
Một mẹo nhỏ nhưng cực kỳ hiệu quả là: khi muốn mua gì đó ngay lập tức, hãy để nó trong giỏ hàng 24h trước khi bấm thanh toán. Điều này giúp bạn "hạ nhiệt" cảm xúc và cân nhắc lý trí hơn xem món đó có thật sự cần thiết hay không.
Thói quen này tưởng như không có gì to tát, nhưng lại giúp bạn tránh được kha khá lần tỉnh ra sau khi lỡ tay. Giữ được ví, giữ được tâm lý thoải mái khi chi tiêu nghĩa là bạn đã thắng chính mình rồi.
Luôn để sẵn một khoản "vui vẻ" trong ngân sách hàng tháng
Chi tiêu không nên lúc nào cũng nghiêm túc và căng thẳng. Nếu bạn chỉ đặt mục tiêu tiết kiệm, trả nợ, ăn uống vừa đủ… thì rất dễ cảm thấy đời sống bị giới hạn và sớm muộn gì cũng bung ví "xả stress".
Ảnh minh hoạ.
Thay vào đó, hãy dành sẵn một khoản nhỏ (ví dụ 5-10% thu nhập) gọi là tiền "vui vẻ", dùng để mua những thứ không cần thiết nhưng khiến bạn thấy thoải mái: một ly cà phê ngon, một bữa ăn sang chảnh với bạn bè, hay món đồ nhỏ bạn thích từ lâu.
Cảm giác được cho phép bản thân tiêu tiền một cách có kiểm soát sẽ giúp bạn không bị áp lực vì tiền. Đây là bí kíp để giữ tinh thần thoải mái mà vẫn kiểm soát được dòng tiền - một dạng tự thưởng mà không hối hận.
Chi tiêu không nhất thiết phải là một cuộc chiến giữa nhu cầu và lý trí. Khi bạn có những thói quen nhỏ nhưng bền vững như trên, bạn sẽ thấy tài chính trở nên dễ thở hơn rất nhiều.