3 bí quyết nuôi dạy trẻ em có lòng nhân ái, điều cuối cùng khiến nhiều người bất ngờ

Trong bối cảnh thế giới ngày nay, nơi mà sự cạnh tranh, căng thẳng và thông tin tiêu cực tràn ngập, việc nuôi dạy trẻ em trở thành những người tử tế không chỉ là mong muốn của các bậc phụ huynh. Đây còn là một đóng góp quan trọng cho việc xây dựng một xã hội biết cảm thông và kết nối hơn.

Các chuyên gia về giáo dục cảm xúc và tâm lý trẻ em đều đồng thuận rằng, lòng nhân ái là một kỹ năng có thể được rèn luyện, không chỉ phụ thuộc vào tính cách bẩm sinh. Dưới đây là 3 bí quyết thiết thực và khoa học giúp cha mẹ nuôi dưỡng lòng nhân ái cho con mỗi ngày, trong đó có một phương pháp bất ngờ.

1. Làm gương qua những hành động nhỏ

Trẻ con học bằng cách quan sát và bắt chước. Vì vậy, nếu muốn dạy con lòng tốt, điều đầu tiên cha mẹ cần làm là trở thành hình mẫu của sự tử tế trong đời sống hàng ngày.

Hãy để trẻ chứng kiến những hành động đẹp trong cuộc sống hàng ngày, như việc nói lời cảm ơn với người phục vụ, nhường ghế cho người lớn tuổi, chia sẻ đồ ăn, hoặc thể hiện sự lịch thiệp khi có bất đồng. Những cử chỉ nhỏ bé như mở cửa, hỏi thăm sức khỏe hay giúp đỡ người khác sẽ góp phần hình thành những giá trị tốt đẹp trong nhận thức của trẻ.

"Trẻ em quan sát người lớn không chỉ để học cách hành xử, mà còn để hiểu đâu là điều 'bình thường' trong xã hội", Bruce Hood - nhà tâm lý học phát triển từng chia sẻ.

Khen ngợi đúng lúc là một yếu tố quan trọng trong việc giáo dục trẻ. Ví dụ, khi trẻ hỏi thăm một bạn bị ngã: "Con thật tốt bụng khi hỏi xem em có đau không", lời khen này không chỉ khuyến khích hành động tốt mà còn giúp trẻ cảm thấy tự hào về sự quan tâm của mình đối với người khác. Điều này nhấn mạnh rằng, việc thể hiện sự quan tâm không chỉ nhằm làm vui lòng người lớn, mà còn là một giá trị nhân văn cần được phát triển.

2. Trò chuyện cảm xúc mỗi ngày

Khuyến khích con nói về cảm xúc của mình và của người khác chính là cách rèn luyện sự đồng cảm. Một số câu hỏi gợi mở cha mẹ có thể dùng hàng ngày như:

"Hôm nay con có làm điều gì tử tế không?"

"Có ai làm điều gì khiến con vui?"

"Theo con, vì sao bạn đó lại cư xử như vậy?"

Các câu nói này giúp trẻ nhận thức rằng, hành vi của con người không chỉ xuất phát từ những yếu tố bên ngoài mà còn từ những cảm xúc nội tâm như buồn bã, tức giận hay ghen tị. Nhờ đó, trẻ sẽ học được cách nhìn nhận mọi người với sự bao dung thay vì chỉ phán xét.

3. Nuôi thú cưng – bài học tử tế từ... một chú chó

Có thể bạn chưa nghĩ đến, nhưng theo nhiều chuyên gia, việc chăm sóc thú cưng, đặc biệt là một chú chó, có thể dạy trẻ lòng nhân ái một cách tự nhiên nhất.

"Chưa có điều gì khiến con tôi trở nên biết quan tâm và có trách nhiệm như khi em ấy yêu thương một chú chó", Lorraine Candy, tác giả và mẹ của 4 người con chia sẻ.

Chó là loài vật không biết phán xét hay trả thù, luôn đáp lại con người bằng tình cảm chân thành. Điều này giúp trẻ em nhận ra rằng, sự tử tế là một vòng tuần hoàn: khi ta cho đi, ta cũng sẽ nhận lại nhiều hơn. Việc cho chó ăn, dắt chó đi dạo, hay dỗ dành khi chó buồn không chỉ là những hành động đơn giản mà còn là cách để trẻ rèn luyện kỹ năng cảm thông, nhẫn nại và chủ động chăm sóc người khác. Những bài học này thường khó được truyền tải qua sách vở hay lời dạy thông thường.

Nuôi dạy một đứa trẻ có lòng nhân ái không nhất thiết phải thông qua những hành động lớn lao. Cha mẹ chỉ cần làm gương và duy trì những cuộc trò chuyện cảm xúc thường xuyên. Hơn nữa, nếu có thể, hãy mở rộng trái tim của trẻ thông qua tình yêu thương với động vật. Những hành động nhỏ này sẽ giúp gieo những hạt giống tử tế vào tâm hồn của con.