Gen nhà nội quá mạnh: 3 thế hệ giống hệt nhau như anh em sinh ba

Cư dân mạng Trung Quốc gần đây đang lan truyền rầm rộ loạt ảnh gia đình đặc biệt đến mức khiến ai nhìn cũng phải trầm trồ. Một người dùng mạng xã hội chia sẻ bức ảnh ghép 3 thế hệ trong gia đình gồm ông nội, bố và con trai khi họ đều khoảng 1 tuổi, và điều khiến tất cả choáng váng là 3 người giống hệt nhau, từ ngũ quan đến biểu cảm, y như "một bản sao ba lần".

Ông nội có ảnh đen trắng cổ điển, người cha thì ảnh màu thời xưa, còn cháu trai thì ảnh kỹ thuật số hiện đại nhưng nét mặt của họ chẳng khác gì "3 giọt nước". Dân mạng hài hước bình luận: "Sao không gọi là anh em sinh ba cách nhau vài chục năm?".

"Con tôi là bản photocopy hoàn hảo của chồng"

Không chỉ riêng trường hợp trên, một bà mẹ khác cũng từng chia sẻ hình ảnh chồng và con trai lên mạng xã hội. Nhìn hai người đứng cạnh nhau, từ sống mũi, ánh mắt đến nụ cười, tất cả đều giống nhau đến khó tin. Bà mẹ đùa: "Tôi đúng là cái máy in, chồng là bản gốc, con là bản photocopy. Mình thì chỉ góp công sinh thôi, chẳng có nét nào sót lại cả".

Thực tế, khoa học di truyền cũng chứng minh rằng, trong quá trình thừa hưởng gen, nhiều đặc điểm ngoại hình như khuôn mặt, mắt, tóc... thường bị ảnh hưởng mạnh bởi gen trội của người cha. Vì vậy không ít đứa trẻ lớn lên được nhận xét là "bản sao hoàn hảo của bố".

Tuy nhiên, dù con giống ai nhiều hơn thì vẫn là kết quả của tình yêu và sự kết nối của cả cha lẫn mẹ. Những hình ảnh đáng yêu như vậy chỉ càng khiến chúng ta thêm yêu thương và trân trọng hạnh phúc gia đình.

Vì sao con trai thường giống bên nội nhiều hơn?

Nhiều bậc phụ huynh, đặc biệt là các bà mẹ, thường than thở rằng: "Sinh con ra chẳng thấy giống mình gì cả, cứ như bản sao của chồng hay ông nội". Cảm giác này hóa ra không phải do tưởng tượng mà khoa học di truyền đã phần nào lý giải được điều đó.

Theo các chuyên gia, mỗi đứa trẻ được di truyền 50% gen từ cha và 50% từ mẹ, tương ứng với 23 cặp nhiễm sắc thể. Tuy nhiên, không phải gen nào cũng biểu hiện rõ rệt mà chỉ những gen trội mới chiếm ưu thế trong việc hình thành ngoại hình.

Những đặc điểm như sống mũi cao, cằm vuông, trán rộng… là các biểu hiện của gen trội, và các đặc điểm này thường xuất hiện nhiều ở phía cha và ông nội. Ví dụ, nếu ông nội có cằm vuông (do gen trội quy định), khả năng cao người cha cũng mang gen đó và tiếp tục truyền lại cho con. Kết quả là khuôn mặt đứa trẻ có hình dáng giống hệt ông nội, dù mẹ chẳng có nét nào như vậy.

Để dễ hiểu hơn, hãy tưởng tượng gen mũi cao là "A" (trội) và mũi thấp là "a" (lặn). Nếu ông nội có mũi cao (AA), cha là Aa thì khả năng cao con cái vẫn có mũi cao vì gen A luôn thắng thế khi biểu hiện ra bên ngoài.

Ngoài ra, theo các nhà nghiên cứu, con người có xu hướng bẩm sinh trong việc nhận diện sự tương đồng với người cha. Bởi vì mẹ là người sinh ra con, mối quan hệ huyết thống là hiển nhiên, nhưng đối với người cha thì cần có sự "nhận diện bên ngoài" để củng cố niềm tin về huyết thống. Chính vì vậy, từ ông bà đến người thân đều vô thức tìm những đặc điểm giống cha trên khuôn mặt em bé, bất kể thực tế có đúng như vậy hay không.

Một hiện tượng tâm lý được gọi là "hiệu ứng củng cố hình ảnh tổ tiên" đã từng được chứng minh qua các thí nghiệm: mọi người thường đánh giá quá mức độ giống nhau giữa trẻ và ông nội hoặc cha, từ đó hình thành nhận định "đứa trẻ giống nhà nội".

Tuy nhiên, trên thực tế, mỗi đứa trẻ đều nhận 50% gen từ mẹ. Dù những đặc điểm bên ngoài có thể nghiêng về gen trội từ phía bố, các gen lặn từ mẹ lại đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển thể chất và tính cách nội tại của trẻ.

Tóm lại, dù con có thể giống cha như "bản sao", nhưng về mặt di truyền, mỗi đứa trẻ đều nhận 50% gene từ cả cha và mẹ. Những nét giống cha thường do gen trội, còn ảnh hưởng sâu xa về tính cách, trí tuệ lại đến từ phần gen lặn của mẹ.