1,1 triệu/tháng – thế hệ sinh sau năm 2000 “đổi thời gian lấy chỗ ở”: Mô hình tài chính lạ đang thu hút giới trẻ

Ở chung với bà – và bắt đầu “cuộc sống thử” trong viện dưỡng lão

Mô hình "hòa nhập liên thế hệ" này đang tạo nên làn sóng thảo luận lớn về cách người trẻ tìm kiếm chỗ ở giá rẻ và những giá trị tài chính – xã hội mới.

Câu chuyện bắt đầu khi một cô gái 27 tuổi ở Chiết Giang quyết định chuyển vào viện dưỡng lão sống cùng bà ngoại. “Vừa gần nơi làm việc, vừa tiện chăm bà”, cô chia sẻ. Với tiền thuê chỉ 1.500 tệ/tháng (khoảng 5,5 triệu đồng), cô có phòng riêng, bữa sáng và tối đầy đủ, cộng thêm không gian sinh hoạt chung – nơi những người trẻ và người già cùng đọc sách, tập thể dục, hoặc học cách dùng điện thoại.

Câu chuyện nhanh chóng lan truyền, trở thành tâm điểm trên mạng xã hội. Nhiều người gọi đây là “cuộc sống xuyên thế hệ” – vừa giúp người trẻ tiết kiệm tiền thuê nhà, vừa giúp người già có bạn bầu bạn.

Khi Gen Z chọn ở viện dưỡng lão: Mô hình tài chính mới ra đời

Tại Tô Châu, mô hình “hòa nhập liên thế hệ – intergenerational living” được triển khai từ năm 2023. Theo đó, người trẻ có thể giảm tiền thuê nhà bằng cách dành thời gian phục vụ cộng đồng:

- 10 giờ tình nguyện mỗi tháng = giảm còn 300 tệ (khoảng 1 triệu đồng) tiền thuê.

- 20 giờ tình nguyện = chỉ phải trả 200 tệ (≈ 680.000 đồng).

Một số bạn trẻ gọi đây là “ở trọ bằng thời gian” – một dạng đầu tư ngược, nơi họ dùng sức trẻ và thời gian để đổi lấy chi phí sinh hoạt thấp hơn.

“Thuê nhà ngoài kia rẻ nhất cũng 1.400 tệ. Ở đây, chỉ 300 tệ mà còn được ăn hai bữa. Tôi không chỉ tiết kiệm được tiền mà còn học được nhiều điều từ các cụ”, Wei Qianqian, 22 tuổi, kế toán, chia sẻ.

10 giờ tình nguyện đổi lấy 1 tháng chi phí thấp – và nhiều trải nghiệm đáng giá

Công việc của Qianqian là dạy các cụ cách dùng điện thoại: cài báo thức, bật đèn pin, gửi ảnh, gọi video... Cô nói: “Lúc đầu tôi dạy vì nhiệm vụ, sau đó dạy vì thấy vui. Cảm giác như mình đang giúp bà mình ở nhà vậy”.

Chiều cuối tuần, cô cùng các cụ làm đồ thủ công, học nhảy, hoặc tổ chức cuộc thi ảnh “thời trang dopamine”. “Tôi đã vượt 10 giờ phục vụ mỗi tháng, nhưng viện chưa bao giờ nhắc. Họ xem tôi như người nhà”, cô cười.

Tiền thuê chỉ là con số. Cái cô nhận lại – là cảm giác gắn kết, là niềm vui khi một cụ 70 tuổi lần đầu biết gửi ảnh qua mạng.

Khi sống chung giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về giá trị của thời gian

Không chỉ có sinh viên hay người mới đi làm, một số người đã ổn định nghề nghiệp cũng tham gia. Trương Văn Văn, 32 tuổi, trợ lý tâm lý, chia sẻ: “Tiền thuê rẻ là một lý do, nhưng lý do lớn hơn là tôi có thể dùng chuyên môn để giúp các cụ vượt qua cảm giác cô đơn. Họ dạy tôi cách kiên nhẫn – điều mà không trường đại học nào dạy.”

Còn Trương Tấn, 22 tuổi, nhân viên ngành xây dựng, thì coi đây là “trường học thứ hai”:

“Tôi làm việc 20 tiếng mỗi tháng, hỗ trợ các cụ tập thể dục, làm thủ công. Họ kể cho tôi nghe cả chuyện nghề, chuyện đời. Tôi hiểu ra rằng, giá trị của mình không chỉ nằm ở tiền lương, mà ở việc mình có ích cho ai đó”.

Một lối sống tài chính thông minh: Ít tiền, nhiều giá trị

Giữa thời điểm giá thuê nhà ở Trung Quốc và nhiều thành phố châu Á tăng nhanh, mô hình này mở ra một lựa chọn thực tế: “chia sẻ không gian – chia sẻ trách nhiệm.”

Với 300 tệ/tháng (1,1 triệu đồng), người trẻ không chỉ giảm chi phí cố định, mà còn được hưởng lợi từ:

- Môi trường an toàn, có quản lý, bữa ăn rẻ và đủ dinh dưỡng;

- Không phải lo đặt cọc, hợp đồng dài hạn;

- Cơ hội học hỏi và hình thành “kỹ năng mềm” trong giao tiếp, chăm sóc và quản lý thời gian.

Một số chuyên gia gọi đây là “mô hình sống cân bằng chi phí – cảm xúc” (Cost & Connection Living): người trẻ được rèn thói quen tiết kiệm, còn người già có thêm niềm vui tuổi xế chiều.

“Ở đây tôi không cảm thấy mình nghèo – chỉ thấy mình đang sống có ý nghĩa”

Wei Qianqian nói, trước đây cô từng thấy cô đơn khi thuê trọ một mình. “Giờ tôi sống cùng những người lớn tuổi hơn mình cả nửa thế kỷ, nhưng lại thấy ấm lòng hơn bao giờ hết.”

Cô dành phần lương tiết kiệm được để học chứng chỉ CPA – kế toán chuyên nghiệp. “Tôi nhận ra, tiết kiệm không chỉ là cắt giảm chi tiêu, mà là biết dùng tiền mua được thời gian và bình yên”.

Kết lại

Khi thế hệ sinh sau năm 2000 bước vào cuộc sống độc lập với áp lực nhà ở, công việc và tài chính, họ đang âm thầm định nghĩa lại “ở đâu là sống tốt”.

Ở viện dưỡng lão, giữa những cụ già tràn năng lượng và những bạn trẻ đang học cách sống chậm, một mô hình kinh tế – xã hội mới đang hình thành:

Tiền thuê rẻ không chỉ là cứu cánh tài chính, mà còn là cơ hội đầu tư cho một lối sống biết chia sẻ và biết lắng nghe.