Vị vua duy nhất trong lịch sử đánh tan 50 vạn quân của Tần Thủy Hoàng

Năm 221 TCN, Tần Thủy Hoàng tiêu diệt 6 nước Sơn Đông, thống nhất Trung Quốc, lập ra nhà nước phong kiến đầu tiên ở Trung Quốc và trên thế giới. Sau khi lên ngôi hoàng đế, để thực hiện tham vọng bành trướng lãnh thổ, Tần Thủy Hoàng không ngừng đem quân xâm lược khắp nơi. Về phía Bắc, họ xâm chiếm Hung Nô và cho quân xâm chiếm vùng đất của người Việt ở phía Nam.

Theo sách Hoài Nam Tử, sau một thời gian chuẩn bị, năm 218 TCN, Tần Thủy Hoàng sai tướng Đồ Thư mang 50 vạn quân, chia làm 5 đạo xâm chiếm nước ta. Lúc đó, tư duy quân sự ở Trung Quốc phát triển sau hàng thế kỷ liên tục nội chiến ở trong nước. Thợ rèn của nhà Tần có thể tạo ra những thanh kiếm, vật dụng bằng sắt đạt trình độ cao. Họ thậm chí có thể huy động cả hàng trăm nghìn quân cho chiến dịch quân sự.

Trong khi người Việt vẫn đang trong thời kỳ bộ lạc, trình độ phát triển còn rất hạn chế, đồ dùng chủ yếu vẫn bằng đồng. Dù đã trải qua một số cuộc chiến tranh nhưng chủ yếu chỉ ở quy mô nhỏ, tiềm lực quân sự, khả năng tổ chức chiến trận chưa thể cùng lúc huy động được hàng trăm nghìn người.

Đại Việt Sử ký toàn thư chi chép, người Việt khi ấy đã suy tôn Thục Phán, vốn là thủ lĩnh của người Tây Âu trên địa bàn phía Bắc nước Văn Lang làm thủ lĩnh để chống Tần. Dưới sự chỉ huy của Thục Phán, mọi người đều vào rừng, ở với cầm thú, không ai chịu để yên cho quân Tần bắt.

Đây là cuộc chiến đấu kiên cường, thông minh và có tổ chức, bởi người Việt biết tận dụng địa hình núi rừng để kiên trì kháng chiến lâu dài, đánh nhỏ, đánh ban đêm nhằm tiêu hao quân địch, triệt nguồn lương thực của giặc. Cuộc kháng chiến mưu trí, bền bỉ của người Việt làm cho quân Tần rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan. Quân giặc càng ngày càng bị dồn vào tình trạng căng thẳng đến tuyệt vọng.

Sử ký của Tư Mã Thiên có chép rằng: "Quân Tần đóng binh ở đất vô dụng, tiến không được, thoái không xong. Đàn ông mặc áo giáp, đàn bà phải chuyên chở, khổ không sống nổi. Người ta phải thắt cổ trên cây dọc đường. Người chết chồng nhau".

Tới khi quân địch suy kiệt cả về tinh thần và sức lực, người Việt mới tập hợp lực lượng. Dưới sự chỉ huy của Thục Phán, quân ta tổ chức đánh lớn tiêu diệt sinh lực địch, đập tan cuộc xâm lược của quân Tân, giết được tướng Đồ Thư khiến quân Tần như rắn mất đầu, từng bước tan rã.

Cũng theo sách Hoài Nam Tử, những tổn thất của quân Tần rất to lớn. Năm 208 TCN, nhà Tần dưới sự trị vì của Tần Nhị Thế buộc phải bãi binh, cuộc kháng chiến chống Tần của người Việt giành thắng lợi rực rỡ. Các nhà sử học đấnh giá, chiến thắng này là mốc son đầu tiên trong cuộc đấu tranh dựng và giữ nước của dân tộc ta.

Sau khi đánh bại quân Tần, Thục Phán lên ngôi lấy hiệu là An Dương Vương, đặt quốc hiệu là Âu Lạc, đóng đô ở Cổ Loa (Đông Anh, Hà Nội ngày nay). Dù tồn tại trong khoảng 30 năm, cho đến khi bị nhà Triệu đánh úp và sụp đổ, nhưng Nhà nước Âu Lạc cũng đã có những đóng góp đặc biệt to lớn vào trong tiến trình phát triển của lịch sử đất nước.