Tốt nghiệp ĐH top đầu, tôi nhận ra 2 cách học từ vựng tiếng Trung dễ nhớ nhất: Nếu bạn không muốn mất thời gian, hãy nhớ!

Tôi từng nghĩ học từ vựng tiếng Trung là cuộc đua trí nhớ, ai nhớ giỏi thì thắng, ai não cá vàng thì xác định... học mãi vẫn quên. Nhưng sau 4 năm học tại một trong những trường đại học hàng đầu về ngoại ngữ, và chật vật với HSK 5-6, tôi mới nhận ra vấn đề không nằm ở trí nhớ. Nó nằm ở phương pháp.

Có những bạn không giỏi ngôn ngữ cũng có thể học được 100 từ vựng mỗi tuần, trong khi nhiều người miệt mài viết đi viết lại vẫn chẳng nhớ được 10 từ. Nếu bạn không muốn mất thời gian như tôi từng mất thì hãy ghi ngay 2 cách này.

Đơn giản, dễ nhớ, và quan trọng là bạn sẽ thấy tiếng Trung trở nên yêu được!

Cách 1: Học từ vựng theo "ngữ cảnh sinh tồn" thay vì học lẻ loi từng từ

Hồi năm nhất, tôi học theo kiểu truyền thống như mở sách ra, gạch chân từ mới, viết đi viết lại 5 lần/ từ, học thuộc nghĩa Hán - Việt rồi tra phiên âm. Cảm giác y như đang học bảng cửu chương nhưng bằng tiếng nước ngoài. Hệ quả là từ nào học hôm đó thì nhớ y nguyên, nhưng hôm sau là đầu óc trống trơn.

Sau một lần đi thực tập tại trung tâm tiếng Trung, tôi học được một điều từ vựng chỉ sống trong đầu bạn nếu nó "sống" trong một ngữ cảnh. Giống như việc bạn sẽ nhớ mãi câu "你吃了吗？" (Bạn ăn cơm chưa?) nếu từng nghe cô bạn người Trung nhắn tin hỏi mỗi sáng, thay vì học nó như một mẫu câu ngữ pháp trong sách giáo trình. Từ đó, tôi bắt đầu chia nhóm từ vựng theo các "ngữ cảnh sinh tồn", những tình huống thực tế mà bạn buộc phải dùng khi sống trong môi trường nói tiếng Trung như:

- Đi mua đồ (买东西): tiền thối lại, hỏi giá, mặc cả.

- Đi ăn uống (吃饭): gọi món, hỏi nguyên liệu, xin thêm nước.

- Giao tiếp xã giao (打招呼): hỏi thăm, làm quen, từ chối lịch sự.

Bằng cách này, tôi không chỉ học được từ vựng mà còn biết cách dùng đúng chỗ, nhớ lâu hơn gấp nhiều lần so với việc học từ đơn lẻ. Khi cần phản xạ, bộ não sẽ gợi lại cả bối cảnh thay vì lục lại một đống từ lẻ loi như tệp từ điển bị mất trật tự.

Cách 2: Biến từ vựng thành hình ảnh và câu chuyện hài hước

Tiếng Trung có nhiều từ na ná nhau như cái bẫy: "马上" (ngay lập tức) với "马上马下" (vô nghĩa nếu dịch từng từ), hay "看见" (nhìn thấy) với "看到" (cũng là nhìn thấy nhưng khác sắc thái). Nếu chỉ học bằng cách ghi nhớ chữ Hán rồi tra nghĩa, bạn sẽ sớm lạc vào mê cung. Thay vì thế, tôi chọn cách học bằng hình ảnh và trí tưởng tượng siêu cấp hài hước.

Ví dụ, chữ "马" (mǎ - con ngựa) nhìn như con ngựa đang chạy với cái đuôi tung lên. Chữ "上" (shàng - lên) thì như một cái thang. Ghép lại "马上" = con ngựa + đi lên = hành động rất nhanh = ngay lập tức. Tôi tưởng tượng ra một chú ngựa bay lên cầu thang với tốc độ ánh sáng mỗi khi sếp gọi thế là nhớ luôn từ đó.

Cũng vậy, chữ "吃" (chī - ăn) có bộ "khẩu" (miệng) bên trái, nhìn như cái miệng há to. Tôi ghép với "饭" (fàn - cơm), tưởng tượng ra một chiếc miệng đang nuốt cả chén cơm to đùng. Vừa buồn cười, vừa dễ nhớ.

Đây là phương pháp tôi gọi là "Vẽ truyện trong đầu", mỗi từ là một nhân vật, mỗi cụm từ là một tình huống. Càng hài hước, càng kỳ cục, não bạn càng nhớ lâu. Và không cần giấy bút, bạn có thể luyện ngay khi đi xe buýt, chờ trà sữa...

Tiếng Trung khó thật, nhưng không đáng sợ như bạn nghĩ nếu bạn có cách học đúng. Hai phương pháp trên đã giúp tôi lội ngược dòng từ một đứa mất gốc trở thành người chinh phục HSK6 với điểm đọc cao nhất lớp. Đừng học theo kiểu nhồi từ vào đầu nữa. Hãy để ngữ cảnh và hình ảnh làm điều đó cho bạn. Chỉ cần 2 cách này, từ vựng tiếng Trung sẽ ở lại trong đầu bạn lâu hơn bạn nghĩ. Và nếu bạn không muốn tốn thêm một ngày nào cho việc học lại từ đã từng học, thì hãy bắt đầu áp dụng chúng ngay từ hôm nay.

Tổng hợp