TikTok sẽ ra sao?

Sau nhiều năm liên tục “thoát hiểm” ngoạn mục trước các đòn tấn công chính trị và pháp lý, ứng dụng video ngắn TikTok đã tạm thời bị khai tử trên đất Mỹ, bắt đầu từ ngày 19/1. Nhưng cũng chỉ sau đó đúng 1 ngày, mọi thứ "quay xe" và số phận của TikTok vẫn đang là tâm điểm thu hút cộng đồng khắp thế giới.

Thoát hiểm thất bại

Năm 2023, TikTok vừa tạm thở phào sau khi vượt qua nỗ lực cấm đoán từ Quốc hội Mỹ, tiếp tục khẳng định biệt danh “Houdini” của mình trong giới công nghệ. Tuy nhiên, mối lo ngại về an ninh quốc gia do mối liên hệ với Trung Quốc đã khiến các nhà lập pháp và quan chức Mỹ từ cả hai đảng không ngừng đưa TikTok vào tầm ngắm.

Bên trong TikTok, một nhóm nhỏ nhân viên đã âm thầm xây dựng "Dự án Achilles", một kế hoạch truyền thông và vận động hành lang để xoa dịu căng thẳng với Washington. Tuy nhiên, ý tưởng này đã bị bỏ rơi khi ban lãnh đạo TikTok, bao gồm CEO Shou Chew, cho rằng nguy cơ bị cấm đã qua.

Sự lạc quan đó đã trở thành một sai lầm nghiêm trọng.

Đạo luật “không khoan nhượng”

Chỉ vài tháng sau, Quốc hội đã thông qua một đạo luật cấm TikTok trừ khi công ty mẹ ByteDance bán lại cho một doanh nghiệp không thuộc Trung Quốc. Mới đây, Tòa án Tối cao đã giữ nguyên hiệu lực của đạo luật này, đồng nghĩa với việc TikTok sẽ bị gỡ khỏi các cửa hàng ứng dụng vào Chủ nhật.

Lệnh cấm này khép lại một chương đầy biến động kéo dài tám năm của TikTok tại Mỹ. Trong suốt thời gian đó, công ty không ngừng vượt qua những hiểm họa chính trị và đối phó với hàng loạt mối đe dọa, đến mức khả năng “thoát hiểm” dường như đã trở thành bản năng. Mặc dù vậy, TikTok vẫn bùng nổ về mức độ phổ biến, với 170 triệu người dùng hàng tháng tại Mỹ. Tin tưởng vào sức mạnh của cộng đồng người dùng, TikTok đã không ngần ngại tiến hành các cuộc đàm phán bí mật và triển khai các chiến dịch quảng bá để tìm kiếm cơ hội “lật ngược tình thế.”

Tuy nhiên, lần này, TikTok đã gặp phải một sự phản kháng quyết liệt và có tổ chức từ giới chức Washington mà họ không thể vượt qua. Canh bạc lớn nhất của TikTok là lật ngược đạo luật và tránh việc bị bán đã thất bại.

Trong khi nhiều mạng xã hội nổi lên rồi nhanh chóng lụi tàn, và những "gã khổng lồ" như Facebook hay X cũng từng đối mặt với sự giám sát gắt gao, chưa có ứng dụng nào thực sự bị buộc phải biến mất khỏi thị trường Mỹ. TikTok sẽ là trường hợp đầu tiên.

Sức mạnh giải trí của TikTok

Người dùng TikTok đang bày tỏ sự thất vọng, pha lẫn chút hài hước. Ít ai thực sự tin rằng ứng dụng sẽ bị chặn vào Chủ nhật. Yumna Jawad, một người sáng tạo nội dung, chia sẻ rằng cô đã thực hiện những cuộc phỏng vấn tương tự về lệnh cấm TikTok từ năm 2020 và vẫn giữ nguyên quan điểm.

Tiền thân của TikTok là Musical.ly, một ứng dụng hát nhép phổ biến với giới trẻ. Năm 2017, ByteDance mua lại Musical.ly và sáp nhập nó vào TikTok, ứng dụng đã ra mắt quốc tế trước đó. Đến năm 2018, TikTok nhanh chóng trở thành một trong những ứng dụng được tải xuống nhiều nhất tại Mỹ.

Đại dịch Covid-19 đã đưa TikTok trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người Mỹ. Ứng dụng với những video ngắn liên tục đã đáp ứng nhu cầu giải trí của nhiều người trong thời gian giãn cách. Nhạc sĩ Curtis Roach, người nổi tiếng với video "bored in the house", đã minh chứng cho sức ảnh hưởng của TikTok.

TikTok đã tác động đến mọi lĩnh vực của văn hóa. Sách cũ bất ngờ "hot" trở lại nhờ BookTok, nguyên liệu nấu ăn "cháy hàng" vì các công thức lan truyền, và những người bình thường trở thành ngôi sao nhờ các video hài hước. TikTok là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất tại Mỹ và trên thế giới trong ba năm liên tiếp (2020-2022).

Những cô cậu thiếu niên trở thành những cái tên quen thuộc chỉ sau một đêm. Charli D'Amelio trở thành người được theo dõi nhiều nhất trên TikTok vào năm 2020, và gia đình cô có chương trình thực tế riêng trên Hulu vào năm 2021.

Nỗ lực cuối cùng 

Dù đã bị cấm, các hoạt động của TikTok vẫn diễn ra bình thường. CEO Shou Chew tham dự Met Gala, và công ty tiếp tục cam kết với các đối tác quảng cáo và tài trợ cho các sự kiện. Các giám đốc điều hành thậm chí còn đùa về việc lệnh cấm sẽ trở thành kịch bản phim Hollywood.

Trong bối cảnh áp lực ngày càng lớn, TikTok đặt hy vọng cuối cùng vào cựu Tổng thống Trump, người đã bất ngờ thay đổi lập trường và công khai cam kết sẽ “giải cứu” ứng dụng này khỏi nguy cơ bị loại bỏ hoàn toàn. TikTok vẫn kiên trì với nỗ lực khẳng định sự tồn tại của mình. Một minh chứng rõ ràng cho điều đó là công ty quyết định trở thành nhà tài trợ chính cho một sự kiện quan trọng diễn ra vào Chủ nhật, đúng vào ngày mà luật cấm có hiệu lực. Không dừng lại ở đó, CEO Shou Chew dự kiến sẽ tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Trump.

Các ngôi sao TikTok cũng không tin rằng đây là dấu chấm hết. Bethenny Frankel ví người dùng TikTok như những dân chơi sẽ tìm ra "bữa tiệc phụ" nếu "bữa tiệc chính" đã hết.

Đúng như ngôi sao hy vọng, TikTok một lần nữa thoát hiểm tại Mỹ. Tổng thống đắc cử Donald Trump cho phép nền tảng này hoạt động trở lại, mở ra một chương mới đầy thách thức. Mặc dù nguy cơ bị cấm vẫn còn nếu TikTok không thực hiện việc bán lại, nhưng sức ảnh hưởng văn hóa của nền tảng này vẫn tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ, minh chứng cho tinh thần sáng tạo khó lòng bị dập tắt.