Chị Phạm Thị Thanh (Hoài Đức, Hà Nội) hiện là trưởng phòng kinh doanh của một công ty bất động sản. Tháng 5/2024, chị Thanh quyết định bán căn chung cư 2 phòng ngủ để chuyển sang mua căn hộ 3 phòng ngủ.
Theo tính toán của chị Thanh, nếu bán căn hộ đang ở, khoản tiền thu về sau khi trừ phí môi giới là 2,4 tỷ đồng. Trong khi, giá căn hộ 3 phòng ngủ mà chị Thanh dự tính xuống tiền là 3,3 tỷ đồng. Như vậy, chị Thanh sẽ phải bù thêm 900 triệu đồng. Vợ chồng chị Thanh dự tính vay ngân hàng 900 triệu đồng.
“Đúng thời điểm lãi suất cho vay mua nhà rẻ nên vợ chồng tôi quyết định chuyển đổi sang căn hộ rộng hơn nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của cả gia đình”, chị Thanh cho biết.
Sau khi tham khảo mức lãi suất cho vay, chính sách phạt trả trước, chi phí liên quan đến ký hợp đồng tín dụng, chị Thanh lựa chọn vay vốn tại một ngân hàng nước ngoài. Tuy nhiên, đến phần thẩm định duyệt thông tin, hồ sơ của chị Thanh bị ngân hàng từ chối cho vay bởi lý do không đóng bảo hiểm xã hội trong vòng 2 năm qua.
“Hiện tại tôi đang giữ chức vụ trưởng phòng kinh doanh của một công ty bất động sản. Dòng tiền trong tài khoản ngân hàng ghi nhận khoản thưởng hoa hồng liên tục. Thu nhập trung bình mỗi tháng hơn 50 triệu đồng. Nhưng, hồ sơ vay ngân hàng vẫn bị từ chối. Nhân viên tín dụng của ngân hàng này giải thích rằng, do không đóng bảo hiểm xã hội nên phía duyệt hồ sơ cho rằng, khoản thu nhập của tôi không ổn định”, chị Thanh cho biết.
Đây cũng là lý do mà chị Thanh buộc phải lựa chọn vay vốn một ngân hàng tư nhân trong nước và chấp nhận mức lãi suất cho vay cao hơn. Đổi lại, hồ sơ thẩm định năng lực trả nợ cũng dễ dàng được duyệt.
Theo quy định của một số ngân hàng, đối với hình thức vay vốn thế chấp, tức vay tiền dựa trên các bất động sản, người vay buộc phải chứng minh thu nhập ổn định. Ngoài cung cấp thông tin về hợp đồng lao động, các ngân hàng còn yêu cầu sao kê bảng lương từ tài khoản ngân hàng trong vòng 6 tháng gần nhất.
Chị T.H ( trưởng bộ phận của một ngân hàng nước ngoài) tiết lộ: “Ở một số thời điểm, phía ngân hàng “nới lỏng” hồ sơ cho vay như chỉ cần hợp đồng lao động, sao kê bảng lương có xác nhận dấu đỏ của công ty. Tuy nhiên, không ít ngân hàng, nhất là nhóm ngân hàng Big 4 hay ngân hàng nước ngoài, yêu cầu về hồ sơ vay vốn rất khắt khe.
Đơn cử như có ngân hàng buộc yêu cầu thông tin đóng bảo hiểm xã hội trong thời gian gần đây. Đây là thông tin chứng minh rõ nhất người vay làm thực tại công ty và có thu nhập đều đặn, ổn định. Thế nên, ngay cả khi người vay có nguồn thu nhập từ tài sản cho thuê, từ kinh doanh hay đầu tư và sở hữu mức thu nhập rất tốt nhưng vẫn sẽ bị từ chối cho vay”.
Cũng theo nhân viên tín dụng này chia sẻ: “Nhiều người đi vay mua nhà dễ nhầm lẫn rằng, nếu có căn hộ trị giá 5 tỷ đồng. Họ có thể vay tới 70% giá trị căn hộ. Nhưng muốn vay được 70% giá trị căn hộ, người vay phải có mức thu nhập tốt để đảm bảo được khả năng trả nợ. Đối với vợ chồng đã kết hôn, khả năng trả nợ được tính dựa trên tổng thu nhập của cả 2 vợ chồng.
Ngoài ra, việc giải ngân và xét duyệt hồ sơ đối với bất động sản là chung cư hoặc sản phẩm biệt thự, liền kề trong các dự án đã quy hoạch, có sổ đỏ sẽ dễ được duyệt vay. Giá trị được duyệt vay với loại hình bất động sản như trên cũng tốt hơn so với đất thổ cư trong dân. Đặc biệt, đối với tài sản không ghi nhận công trình trên sổ đỏ, thủ tục cho vay cũng như giá trị vay vốn sẽ thấp”.