Thiếu kiến thức lẫn kinh nghiệm nhưng vẫn muốn FOMO, nhà đầu tư F0 làm gì để "chơi" chứng khoán hết mình nhưng không bị chứng khoán "chơi" hết hồn?

Thị trường chứng khoán: Nhanh lời nhưng cũng chóng lỗ

Thị trường chứng khoán trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết trong vài năm gần đây bởi khả năng mang lại lợi nhuận cao trong thời gian ngắn. Nhiều nhà đầu tư đã ghi nhận mức sinh lời hàng chục phần trăm, thậm chí "nhân đôi, nhân ba" tài khoản chỉ sau vài tháng hoặc vài năm.

Tuy nhiên, đi kèm với tiềm năng sinh lời khổng lồ là rủi ro thua lỗ đáng kể. Thị trường biến động liên tục, khó lường, chỉ cần một quyết định sai lầm cũng có thể khiến nhà đầu tư mất trắng khoản tiền đã tích góp.

Theo thống kê của các công ty chứng khoán, có tới 90% nhà đầu tư cá nhân thua lỗ trong năm 2022 và nhiều người trong số đó đã lặng lẽ rời cuộc chơi. Vậy tại sao cứ 10 nhà đầu tư tham gia, thì có đến 9 người chịu tổn thất. Lý do dẫn đến tỷ lệ "kinh hoàng" trên được các chuyên gia đúc kết như sau:

- Thiếu kiến thức và kinh nghiệm: Nhiều nhà đầu tư tham gia thị trường mà không trang bị đầy đủ kiến thức, dẫn đến việc đưa ra quyết định sai lầm, mù quáng chạy theo đám đông hoặc bị thao túng bởi tin đồn.

- Tâm lý đầu tư "dễ lay động": Thị trường chứng khoán chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi tâm lý nhà đầu tư. Khi thị trường tăng trưởng, nhiều người ham lợi nhuận mà bất chấp rủi ro, dẫn đến việc mua vào khi giá cao. Ngược lại, khi thị trường giảm điểm, nhiều người lo sợ mà bán tháo cổ phiếu, chốt lời vội vàng, khiến thua lỗ trầm trọng.

Đầu tư dài hạn - Giải pháp cho nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm

Nếu bạn quyết tâm đầu tư chứng khoán nhưng thiếu kinh nghiệm và trải nghiệm, hãy cân nhắc đầu tư dài hạn. Đây là chiến lược phù hợp với những ai không có nhiều thời gian theo dõi thị trường và có khả năng chấp nhận biến động ở mức độ vừa phải.

Đầu tư dài hạn là chiến lược tập trung vào mục tiêu và kết quả trong tương lai xa, thường từ 3 năm trở lên. Thay vì liên tục mua bán và đổi mã cổ phiếu để "chạy đua" với thị trường, nhà đầu tư dài hạn sẽ giữ cổ phiếu trong thời gian dài để hưởng lợi nhuận từ sự tăng trưởng của thị trường và lợi nhuận kép.

Lợi ích của đầu tư dài hạn:

- Giảm thiểu rủi ro: Thị trường chứng khoán luôn có biến động ngắn hạn, tuy nhiên, xét về dài hạn, thị trường có xu hướng tăng trưởng. Do đó, đầu tư dài hạn giúp bạn hạn chế thua lỗ từ biến động thị trường trong ngắn hạn.

- Tâm lý thoải mái: Khi đầu tư dài hạn, bạn không cần theo dõi thị trường liên tục, tránh được tâm lý lo lắng, hoảng loạn khi thị trường biến động mạnh.

- Lợi nhuận kép: Khi đầu tư dài hạn, bạn có thể tái đầu tư lợi nhuận kiếm được từ cổ tức, giúp gia tăng lợi nhuận theo thời gian.

Chuẩn bị để đầu tư dài hạn:

- Xác định số tiền đầu tư cần phù hợp với thu nhập khoản chi tiêu, tránh trường hợp dồn hết tiền để đầu tư mà không dự phòng cho những khoản chi tiêu bất ngờ, dẫn đến việc phải "bán cổ phiếu" khi thị trường đang giảm mạnh.

- Lựa chọn những cổ phiếu có tiềm năng phát triển tốt trong lâu dài, có nhiều phương án để chọn như: Cổ phiếu có lịch sử cổ tức tốt, Cổ phiếu "cốt lõi" của thị trường, Cổ phiếu trong ngành mà bạn đã tìm hiểu kỹ…

Đầu tư thông qua Quỹ - Giải pháp cho nhà đầu tư bận rộn

Nếu bạn không có nhiều thời gian để nghiên cứu và phân tích mã cổ phiếu phù hợp, hãy cân nhắc đầu tư thông qua Quỹ ETF và Quỹ đầu tư mở.

Trong đó, Quỹ ETF (Quỹ hoán đổi danh mục) là quỹ đầu tư được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán giống như cổ phiếu. Quỹ ETF hoạt động mô phỏng theo sự biến động của một chỉ số tham chiếu (ví dụ: VN30, VNMidcap,…). Khi mua quỹ ETF, nhà đầu tư sẽ sở hữu một loạt cổ phần của các công ty trong nhóm chỉ số tham chiếu.

Quỹ đầu tư mở là quỹ không được niêm yết trên sàn chứng khoán. Nhà đầu tư mua đơn vị quỹ từ công ty quản lý quỹ và bán đơn vị quỹ trở lại cho công ty quản lý quỹ. Giá trị đơn vị quỹ được xác định theo giá trị rổ tài sản mà quỹ đầu tư.

Lợi ích của đầu tư thông qua Quỹ:

- Chuyên nghiệp: Quỹ được quản lý bởi đội ngũ chuyên gia đầu tư giàu kinh nghiệm, giúp bạn tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.

- Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Quỹ đầu tư vào nhiều cổ phiếu khác nhau, giúp bạn giảm thiểu rủi ro do biến động của từng cổ phiếu riêng lẻ.

- Tiện lợi: Bạn có thể dễ dàng tham gia đầu tư thông qua các công ty chứng khoán, ngân hàng, ứng dụng... với số vốn ban đầu chỉ từ 100.000 VNĐ.

Nhưng đi kèm đó cũng sẽ có một số nhược điểm, như các loại quỹ trên luôn có phí quản lý, và một số quỹ mới sẽ đi kèm với rủi ro thanh khoản, khiến nhà đầu tư phải cân nhắc kỹ trước khi "xuống tiền".

Chuẩn bị đầu tư thông qua Quỹ:

- Cũng giống như đầu tư mã cổ phiếu dài hạn, chúng ta nên xác định số tiền đầu tư, tránh trường hợp không có quỹ dự phòng dẫn đến "bán đổ bán tháo".

- Lựa chọn quỹ phù hợp: Lợi ích khi đầu tư qua quỹ là "chất lượng" của quỹ dễ dàng được kết luận bởi kết quả hoạt động trong vài năm trở lại. Để gia tăng sự an toàn, nhà đầu tư nên lựa chọn ít nhất 2 quỹ với các triết lý đầu tư phù hợp.