Thiên tài và người có IQ cao khác nhau như thế nào? 90% mọi người đều đang lầm tưởng

Thông thường, chúng ta thường gọi những cá nhân có trí thông minh siêu việt là "thiên tài", hoặc đánh giá một người là thiên tài dựa trên những thành tựu mà họ làm được hoặc. Tuy nhiên, giáo sư Richard Haier - giáo sư bộ môn thần kinh học khoa nhi Trường đại học Y California cho biết cách đánh giá này và khái niệm "thiên tài" chưa được hiểu đúng.

Vậy chính xác "thiên tài" là gì ?

Giáo sư Haier cho biết rất khó có thể định nghĩa đúng về thiên tài. Ví dụ, nếu chỉ dựa trên chỉ số IQ thì những người có chỉ số IQ cao đột biến đều sẽ được gọi là thiên tài và họ chỉ chiếm khoảng 0,1%. Tuy nhiên, giáo sư này cũng nhận định rằng việc đánh giá theo cách này chỉ là thước đo "trí tuệ" mà thôi. Còn thiên tài là nhóm người “rất khác”. Chúng ta đều thừa nhận rằng những thiên tài thường có những thành tựu mang tính lịch sử trong lĩnh vực riêng của họ. Theo đó, câu hỏi được giáo sư Haier đặt ra là: "Vậy, Steve Jobs có phải thiên tài không khi ông ấy đã tạo ra những sản phẩm thay đổi thế giới?"

Khi nói đến việc xác định một thiên tài, chúng ta đã vướng phải một phương trình cực kỳ phức tạp. "Bạn là người cực kỳ sáng tạo nhưng lại có trí tuệ trung bình nếu dựa trên chỉ số IQ?"

Giáo sư Haier cho rằng thông thường, nhiều người lầm tưởng khả năng sáng tạo sẽ đi liền với trí tuệ trên mức trung bình, điều này không phải lúc nào cũng đúng với tất cả các lĩnh vực. Đây chính là vấn đề cần giải đáp, ví dụ như khả năng sáng tác âm nhạc thì độc lập hoàn toàn với trí tuệ. Chính vì thế hai chữ "thiên tài" trở nên rất mơ hồ.

Bí mật của thiên tài

Có một số cuộc tranh luận về bộ não của những thiên tài rằng: Liệu nó có vượt trội hơn bộ não thông thường hay không? Tuy nhiên, vẫn chưa có nghiên cứu nào chỉ ra được sự khác biệt. Earl Hunt - giáo sư tâm lý học đã nghiên cứu sự khác biệt về trí thông minh nói rằng: "Trở thành thiên tài là một điều cực kỳ khó xảy ra, nhưng về mặt sinh học thì không hề có sự khác biệt nào giữa những thiên tài và người thường."

"Có những mạng lưới khác nhau trong não tham gia vào việc suy luận. Những mạng lưới nào lớn hơn, mạnh hơn và nhanh hơn sẽ giành chiến thắng trong cuộc đua đưa ra những suy luận hợp lý nhất và nhanh nhất. Tuy nhiên, sự sáng tạo mới là mấu chốt của thiên tài nhưng lại thuộc một mạng lưới chậm chạp, cho phép tất cả quá trình suy nghĩ có thể diễn ra cùng một lúc. Nhờ nó, các thiên tài có thể đưa ra những quyết định vượt qua mọi quy chuẩn thông thường, kể cả đối với những người vốn được đánh giá là cực kỳ thông minh".

Ông cũng gọi sự sáng tạo là "bí mật" của thiên tài, là thứ thúc đẩy trí thông minh.

Yếu tố quyết định ai là thiên tài

Giáo sư David Lubinski cho biết tính cách đóng một vai trò quan trọng trong việc quyết định ai là thiên tài. Ông nói: "Khoảng 15% những người thông minh nhất không muốn làm việc quá 40 tiếng/tuần. Trong khi đó, đam mê và động lực lại là yếu tố quan trọng để những người có trí tuệ tốt trở thành thiên tài vì họ sẽ liên tục tìm kiếm những cơ hội thể hiện khả năng sáng tạo và trí tuệ của mình."

Giỏi về một lĩnh vực nhất định là một chuyện, nhưng để tạo ra một thiên tài, tính cách cũng rất quan trọng. Giáo sư giải thích: "Thiên tài có một số đặc điểm nhất định. Sự sáng tạo là một điều lớn lao, nhưng cũng cần có sự bền bỉ và cố chấp, sau đó là tương tác với những người khác. Tất cả những điều này đều là đòn bẩy của trí thông minh." Nhiều người tưởng rằng thiên tài một mình tạo ra đột phát. Trên thực tế, mọi thiên tài đều hỗ trợ cho nhau, chỉ là chúng ta có nhận ra điều đấy hay không mà thôi.

Ngoài ra, vấn đề giới tính cũng đóng vai trò trong việc quyết định ai là thiên tài trong lĩnh vực nào đó. Cụ thể, nam giới thường đạt nhiều thành công trong lĩnh vực STEM ( Science - Technology - Engineering - Math). Trong khi đó, phụ nữ lại tỏ ra thích hợp với những lĩnh vực như luật pháp hay y tế, vì lợi ích của những nghiên cứu liên quan đến 2 ngành này có lợi với số đông hơn.

Trí thông minh và sự sáng tạo là cần thiết nhưng nếu nó không phát huy đúng thời điểm thì mọi chuyện sẽ diễn biến theo một chiều hướng khác. Giáo sư Hunt nói: " Einstein sẽ chẳng được ai biết đến nếu như ông chỉ là một người rửa bát, thay vì cống hiến cho vật lý với tư cách là một nhà giáo". Thậm chí, những tác phẩm của Mozart và Beethoven liệu có trở nên bất hủ nếu sinh ra ở thời đại khác.

Bởi vậy có thể thấy rằng yếu tố thời đại, lịch sử cũng có ảnh hưởng lớn, góp phần tạo nên thiên tài. Thiên tài phải là người đầu tiên thực hiện những ý tưởng của mình bởi lịch sử không tôn vinh người thứ 2 chứng minh được định lý Pytago.

Tóm lại, thông minh, kiên trì, may mắn và sự hỗ trợ xã hội có thể có thể tạo ra thành công của một cá nhân nhưng chưa đủ để quyết định hai chữ "thiên tài". Giáo sư này kết luận rằng khả năng chỉ ra thiên tài thực sự nằm ngoài dự đoán của bất cứ ai.

(Theo Yahoo)