Lòng se điếu từ lâu đã được coi là món ăn đặc sản với hội sành ăn nhờ vị giòn, bùi, đậm đà, đặc trưng riêng biệt. Món ăn này thường được nhâm nhi cùng bia hoặc làm mồi trong những bữa tiệc dân dã. Chính sự yêu thích này khiến lòng se điếu trở thành món quý hiếm được nhiều nhà hàng săn đón, với mức giá có thể gấp 5-10 lần so với loại lòng bình thường.
Gần đây, đầu bếp Võ Quốc (người từng tham gia cố vấn ẩm thực cho nhiều chương trình truyền hình) đã lên tiếng cảnh báo: "Ngưng ăn lòng se điếu!". Trên trang cá nhân, anh cho biết: "Có những nhà làm về heo mấy chục năm rồi họ cũng nói luôn họ không bao giờ thấy cái đó (lòng se điếu - PV). Vậy mà ở ngoài Bắc bán quá chừng luôn, mà giá rất cao, giá trên trời luôn".
Đầu bếp này cũng tuyên bố sẽ tặng 1 tỷ đồng cho ai quay được cảnh chế biến lòng se điếu trực tiếp tại lò mổ.
Thông tin này đã gây xôn xao, bởi món lòng se điếu vốn được coi là "của hiếm" nhưng vẫn dễ dàng bắt gặp ở khắp các quán nhậu, thậm chí ngoài chợ.
Trước thông tin ngâm phèn chua có thể biến hóa miếng lòng non thông thường thành lòng se điếu, một tài khoản mạng xã hội có gần 15.000 người theo dõi đã thực hiện thí nghiệm để kiểm chứng.
Thí nghiệm trước và sau khi ngâm lòng trong nước phèn chua.
Theo đó, người này mua lòng non tươi về, sau đó ngâm trong nước pha phèn chua suốt 3 tiếng. Kết quả khiến nhiều người bất ngờ: Miếng lòng trở nên dày, giòn, nổi vân xoắn, gần giống với đặc điểm của lòng se điếu thật.
Tuy nhiên, bất ngờ hơn là phần bình luận bên dưới video. Một người chia sẻ: "Bơm hàn the vào ruột, cột hai đầu lại, để vài giờ sẽ có ngay lòng se điếu".
Người khác thì viết: "Ngâm lòng với hỗn hợp phèn chua + hàn the, đảm bảo miếng lòng trắng, giòn, dai y như thật".
Những dòng bình luận "mách" cách biến hóa lòng non thành lòng se điếu khiến cộng đồng mạng càng thêm hoang mang.
Dù chưa có cơ sở kiểm nghiệm khoa học rõ ràng về hiệu quả của các công thức "chế biến" trên, nhưng hàng loạt mẹo vặt kiểu này đang được lan truyền với tốc độ chóng mặt, khiến nhiều người tiêu dùng lo lắng về tính an toàn của món ăn quen thuộc.
Một số tài khoản MXH cũng đưa ra bình luận trước việc thử nghiệm của video rằng "đừng đoán già đón non, hãy chở kết quả từ cơ quan điều tra"; đừng "gợi ý công thức độc hại" bằng những comment bởi có thể vô tình khiến những người không hiểu biết học theo, gây hại sức khoẻ.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học & Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội) khẳng định: "Một số hóa chất như oxy già, phèn chua, hàn the có thể làm lòng trắng, giòn và săn lại. Tuy nhiên, nếu sử dụng với nồng độ cao hoặc ngâm lâu đều gây hại cho sức khỏe".
Đặc biệt là formol - hóa chất bị cấm tuyệt đối trong thực phẩm, từng bị phát hiện được dùng để ngâm nội tạng, kéo dài thời gian bảo quản. Người tiêu dùng nếu ăn phải thực phẩm có chứa formol có thể gặp các triệu chứng như đau bụng dữ dội, nôn ói, viêm cấp tính đường tiêu hóa, thậm chí tăng nguy cơ ung thư nếu tiếp xúc lâu dài.
Theo PGS Thịnh, lòng se điếu là phần đầu ruột non heo, đoạn có cấu trúc xoắn như điếu cày, thường chứa bột trắng bên trong. Vì số lượng ít, lòng se điếu rất hiếm, không thể có mặt đồng loạt ngoài chợ hay trong tất cả các quán nhậu.
"Việc các nơi bán đại trà với giá cao là điều cần đặt dấu hỏi lớn. Người tiêu dùng nên cẩn trọng", ông nói.
Các chuyên gia khuyến cáo người dân chỉ nên mua nội tạng tại các cơ sở uy tín, có thể truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Khi chọn mua, cần ưu tiên lòng có màu trắng hồng tự nhiên, mặt nhẵn, không có mùi lạ. Đồng thời, không nên ăn quá thường xuyên, vì nội tạng động vật là loại thực phẩm dễ tích tụ chất độc nếu không được xử lý đúng cách.
PGS Thịnh cũng đề xuất cơ quan quản lý cần vào cuộc kiểm tra nguồn gốc sản phẩm, truy vết các loại hóa chất nếu có để tránh gây tâm lý hoang mang và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.