Tháp điện thoại Stockholm: "Thiên la địa võng" giữa lòng thủ đô Stockholm, Thụy Điển

Đức Khương, Theo Trí thức trẻ 04:30 21/05/2022

Tháp điện thoại Stockholm: Một cấu trúc kim loại được thiết kế để kết nối khoảng 5.500 đường dây điện thoại ở thủ đô của Thụy Điển. Được xây dựng vào thế kỷ 19 tại Stockholm, tuy nhiên tòa tháp sau đó đã bị hư hại bởi một trận hỏa hoạn vào năm 1952 và bị phá hủy vào năm sau đó.

Vào cuối thế kỷ 19, ngay sau khi con người có bằng sáng chế điện thoại đầu tiên, cuộc đua về việc kết nối mọi người và lưới điện thoại cũng theo đó mà được bắt đầu. Tuy nhiên do hạn chế về mặt kỹ thuật và thiết kế, tất cả những chiếc điện thoại của con người vào thời điểm đó đều cần đến những đường dây vật lý riêng. Những sợi dây này được kết nối với nhau thông qua những ngôi nhà hoặc cơ sở kinh doanh với một tổng đài điện thoại, nơi cuộc gọi được kết nối thủ công. Kết quả là người ta phải xây những tháp có vẻ ngoài kỳ dị với mục đích kết nối dây điện thoại, nhưng tòa tháp này có thể truyền tải hàng trăm đến hàng nghìn đường dây điện thoại tùy theo độ to lớn của nó.

Dịch vụ điện thoại vào thời điểm đó rất đắt đỏ và chỉ những người giàu có mới có thể mua được. Tại Thụy Điển, tổng đài điện thoại công cộng đầu tiên được mở bởi Bell Telephone Company. Ban đầu nó chỉ có 121 người đăng ký. Công ty điện thoại tính phí thuê bao từ 160 đến 280 Krona Thụy Điển, tùy thuộc vào vị trí của thuê bao và khoảng cách đến sàn giao dịch. Điều này tương đương với việc trả phí đăng ký hàng năm từ 9.000 đến 16.000 Krona (1.100 USD đến 1.966 USD) theo giá trị ngày nay, đây là một tỷ lệ rất cao. Bell Telephone với mức phí cao nhanh chóng gặp đối thủ. Đó là công ty Stockholm General Telephone (SAT) do kỹ sư kiêm doanh nhân Henrik Tore Cedergren thành lập năm 1883. Ông hướng tới mục tiêu hộ gia đình nào cũng có một chiếc điện thoại. Cedergren thu phí kết nối và phí hàng tháng rất thấp, khiến số lượng khách hàng tăng lên nhanh chóng.

Đến năm 1886, số điện thoại ở Stockholm nhiều hơn bất cứ thành phố lớn nào trên thế giới. Có 4.832 người sử dụng điện thoại, trong đó khoảng 1.600 khách hàng của hãng Bell Telephone. Năm 1887, SAT trở thành công ty điện thoại lớn nhất thế giới và mua lại Bell Telephone năm 1888. Trong thời kỳ này, các trạm phụ và điện thoại của mọi khách hàng đều được nối tới trạm chính bằng dây cáp treo trên cao.

Và đi theo xu hướng phát triển của thế giới, Telefontornet (“tháp điện thoại”) đã từng thống trị đường chân trời của Stockholm, và nếu nó còn tồn tại cho tới ngày nay, nó chắc chắn sẽ là một trong những địa danh mang tính biểu tượng của Thụy Điển. Tòa tháp này được xây dựng để kết nối khoảng 5.500 đường dây điện thoại ở Stockholm vào cuối những năm 1800, khi Thụy Điển có một trong những mạng điện thoại phức tạp nhất trên thế giới.

Việc xây dựng được hoàn thành lần đầu tiên vào năm 1887, nhưng sau đó tòa tháp này lại được mở rộng thêm, với việc bổ sung các tháp góc trang trí trên đỉnh và cột cờ. Đây là một nỗ lực nhằm xoa dịu những cư dân của thành phố liên tục phàn nàn rằng công trình kiến trúc này quá xấu xí.

Sau khi hoàn thành, tòa tháp điện thoại đã trở thành một công trình khổng lồ của thành phố. Vị trí nằm ở trung tâm Malmskillnadsgatan đã biến nó thành "thiên la địa võng" thống trị các công trình khác trong thành phố vào thời điểm trước khi có những tòa nhà cao tầng và chọc trời. Karl-Väinö Tahvanainen, 90 tuổi, người từng làm việc trên tháp nói với tờ báo Svenska Dagbladet (SvD) vào năm 2012 : "Một số người ở Stockholmers nói rằng nó cao đến mức cản được ánh nắng mặt trời".

Trước đây, các kỹ sư chưa nghĩ đến việc đặt dây cáp điện thoại dưới lòng đất, do đó các chùm dây điện thoại sẽ được treo dày đặc trên đầu người đi đường, nối tới các tòa tháp đồ sộ như Telefontornet.

Đâу là nơi kết nối hơn hơn 5.500 cáp điện thoại với tổng chiều dài khoảng 5.000km. Ϲác chùm dây có vẻ rối mắt và dễ bị các уếu tố bên ngoài làm hư hại.

Theo thời gian và sự phát triển công nghệ của con người, cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20, tòa tháp dần trở nên lỗi thời. Các kỹ sư nhận ra việc đặt dây cáp ngầm sẽ trông gọn gàng hơn nhiều so với mắc lên tháp. Năm 1913, hệ thống cáp ngầm cho điện thoại được hoàn thành và Telefontornet dù không còn hoạt động, nhưng nó vẫn đứng vững như một cột mốc nổi bật suốt vài thập kỷ. Có lúc, công ty điện thoại còn treo biển quảng cáo lên tòa tháp hoặc được cho thuê để sử dụng với nhiều mục đích khác nhau.

Telefontornet được cho thuê lần cuối cùng vào năm 1939 để thực hiện quảng cáo cho Nordiska Kompaniet, lúc này, một chiếc đồng hồ có đường kính lớn nhất Châu Âu vào thời điểm đó đã được đặt vào nơi cao nhất của tòa tháp, với ý nghĩa giúp mọi người ở Stockholmers luôn đúng giờ, xem giờ mà không cần đồng hồ đeo tay.

Chỉ hơn mười năm sau, tai họa ập đến. Năm 1952, một đám cháy đã xảy ra tại phòng thí nghiệm vô tuyến Televerket nằm bên dưới tháp, sau đó lan sang và làm tòa tháp suy yếu nghiêm trọng. Được đánh giá là một mối nguy hiểm tiềm ẩn và có khả năng sụp đổ bất cứ lúc nào, tòa tháp sau đó đã bị phá bỏ vào năm 1953, đặt dấu chấm hết cho một trong những tòa nhà độc đáo nhất Stockholm.

Tuy nhiên, một phần của cấu trúc tòa tháp vẫn được giữ lại và nó vẫn hoạt động cho tới tận ngày nay. Chiếc đồng hồ được đặt trên đỉnh của tòa tháp vẫn tồn tại cho đến ngày nay, trên đỉnh cửa hàng bách hóa NK, và trở thành một biểu tượng lịch sử ngay cả khi nhiều người không biết về nguồn gốc của nó.