Sứ mệnh bảo vệ Trái Đất của NASA gặp trắc trở
Các nhà khoa học đã phát hiện ra điều không mong đợi từ số mảnh vỡ của tiểu hành tinh Dimorphos mà "tàu cảm tử" DART của NASA từng lao vào.
Một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học The Planetary Science Journal cho thấy các mảnh vỡ từ Thử nghiệm Chuyển hướng tiểu hành tinh kép (DART) mà NASA đã di chuyển không như kỳ vọng.
Sứ mệnh DART sử dụng một "tàu cảm tử" đâm thẳng vào tiểu hành tinh Dimorphos để chuyển hướng nó.
Dimorphos hoạt động như một mặt trăng của tiểu hành tinh lớn hơn mang tên Didymos. Cặp đôi không gây nguy hiểm cho Trái Đất, nhưng là một mục tiêu thuận lợi để thử nghiệm.
Vệ tinh của ESA chụp ảnh các mảnh vỡ văng ra ngay sau cú lao mình của tàu NASA - Ảnh: ESA
DART nhằm chuẩn bị cho các sứ mệnh phòng thủ Trái Đất thực sự trong tương lai: Nếu như có một vật thể lớn được dự đoán là sẽ đâm vào Trái Đất, một tàu cảm tử tương tự sẽ được phóng để làm chệch đường đi của nó.
Thử nghiệm DART đã thành công về cơ bản khi chuyển hướng được Dimorphos. Mặc dù vậy các mảnh vỡ của nó cũng có thể tiềm ẩn nguy cơ, luôn được NASA cùng đối tác châu Âu là ESA liên tục theo dõi.
Trong nghiên cứu mới, nhóm tác giả đã phân tích hình ảnh từ vệ tinh Light Italian Cubesat for Imaging of Asteroids (LICIACube) của ESA, là vệ tinh đã bay cùng DART để theo dõi trực tiếp vụ va chạm.
Tổng cộng có 104 mảnh vỡ - đường kính từ 0,2 đến 3,6 m - đã văng ra. Những tảng đá này có động lượng lớn hơn khoảng 3 lần so với dự đoán, có thể là do "một cú hích bổ sung" mà chúng phải chịu khi bị đẩy ra khỏi bề mặt tiểu hành tinh.
"Yếu tố bổ sung đó làm thay đổi các nguyên lý vật lý mà chúng ta cần xem xét khi lập kế hoạch cho những loại sứ mệnh này" - nhà thiên văn học Tony Farnham từ Đại học Maryland (Mỹ) cho hay.
Các tảng đá cũng được sắp xếp theo những hình dạng bất ngờ, không rải rác ngẫu nhiên mà tập trung thành 2 cụm.
"Điều đó có nghĩa là có điều gì đó chưa biết đang diễn ra ở đây" - TS Farnham tiếp lời và cho biết nhóm vẫn đang cố tìm hiểu thêm.
Đồng tác giả Jessica Sunshine, cũng từ Đại học Maryland, giải thích: "Nếu một tiểu hành tinh đang lao về phía chúng ta, và chúng ta biết mình phải dịch chuyển nó một khoảng nhất định để ngăn nó va vào Trái Đất, thì tất cả những chi tiết tinh tế này trở nên vô cùng quan trọng".
Vào tháng 8 năm ngoái, các mô phỏng sử dụng dữ liệu LICIACube cũng cho thấy một số mảnh vỡ nhỏ từ sứ mệnh DART có thể va vào Trái Đất trong khoảng 30 năm, tuy nhiên chỉ gây mưa sao băng.
Theo Live Science, bất chấp những yếu tố trên, phương pháp chuyển hướng vật thể nguy hiểm vẫn được coi là lựa chọn khả thi nhất trong sứ mệnh phòng thủ Trái Đất.
