Sau tất cả, "Suicide Squad" thành công hay thất bại về doanh thu?

Sau những phản ứng trái chiều dành cho Batman v Superman: Dawn of Justice, những người hâm mộ của DC Extended Universe (vũ trụ mở rộng DC-DCEU) rất hy vọng Suicide Squad của David Ayer sẽ được giới phê bình đón nhận cũng như thành công về doanh thu để tạo tiền đề cho những sự trở lại trong thời gian tới. Tiếc thay, biệt đội các ác nhân đã không thể hoàn thành sứ mệnh đẹp đẽ như mong đợi. Không phủ nhận bộ phim đã nhận được nhiều đánh giá công tâm từ fan, nhưng nhìn chung lại không đáp ứng được kỳ vọng của số đông. Và câu chuyện về doanh thu phòng vé của Suicide Squad thì có nhiều thứ để mổ xẻ.

Nhờ đội ngũ marketing cao tay mà Suicide Squad đã trở thành bộ phim xôn xao nhất mùa hè, những anh-hùng-xấu-xa-nhất đã mang về 133,6 triệu đô trong tuần mở màn, phá vỡ kỉ lục phim có doanh thu mở màn cao nhất trong tháng 8 mà Guardians of the Galaxy đạt được năm 2014. Dù đã có một khởi đầu rực rỡ nhưng Suicide Squad, giống như kẻ tiên phong Batman v Superman, đã để vụt mất hào quang trong tuần thứ hai (tụt khoảng 67,4% doanh thu), chứng tỏ bản thân không phải một đấu sĩ đường dài. Công bằng mà nói, những bộ phim bom tấn thường có xu hướng "xì" dần về sau, nhưng giảm đến gần 70% ngay tuần thứ hai thì đúng là đáng báo động. Ví dụ như Captain Amercia: Civil War hồi tháng 5 năm nay cũng chỉ giảm 59,5% trong tuần thứ hai.

Tuy nhiên, cũng nhờ chiến lược phát hành vào đầu tháng 8 (khi mùa phim Hè sắp kết thúc) mà Suicide Squad có một lợi thế mạnh. Không cần phải cạnh tranh khốc liệt, Suicide Squad đã nghiễm nhiên đứng đầu bảng xếp hạng suốt ba tuần liên tục, điều mà Batman v Superman đã không làm được. Với thông cáo phòng vé nhiều sự mâu thuẫn này, liệu Suicide Squad có phải một trường hợp thành công về doanh thu hay không? 

Xoay chuyển lợi nhuận

Điều khiến người ta bàn tán nhiều nhất về doanh thu của Suicide Squad chính là bộ phim này phải "cá kiếm" bao nhiêu mới được xem là có lời. Kinh phí sản xuất của phim khoảng 175 triệu đô, nhưng đó là chưa bao gồm chi phí quảng cáo, và khoản này thường rất cao. Có ý kiến cho rằng bộ phim cần phải thu được 800 triệu đô trên toàn cầu thì mới hòa vốn, nhưng con số này lại không thỏa đáng lắm. 

Batman v Supeman với kinh phí sản xuất 250 triệu đô (cũng chưa tính chi phí quảng cáo) mới cần phải vượt qua con số 800 để tạo nên lợi nhuận, trong khi kinh phí đầu vào của Suicide Squad thấp hơn. Nếu tính toán thực tế thì bộ phim lần này của David Ayer chỉ cần thu được khoảng 600 triệu đô là đã có thể bảo toàn được chi phí sản xuất lẫn quảng bá, kể cả kinh phí quay lại một vài cảnh như đã công bố.

Hiện tại thì Suicide Squad đã thu về 643,3 triệu đô toàn cầu, có thể xem là đã bắt đầu sinh lợi. Nhà sản xuất hoàn toàn có quyền kì vọng về con số chung cuộc là 700 triệu đô, tức là nếu Suicide Squad thu về hơn 100 triệu đô nữa thì sẽ là một cú ghi bàn đẹp mắt cho những nhân vật truyện tranh mà khán giả chưa quen mặt được xuất hiện trên màn ảnh tính đến thời điểm hiện tại. Một trường hợp đáng nhớ khác chính là Guardians of the Galaxy đã thu về 773,3 triệu đô trong khi chi phí sản xuất là 170 triệu, được xem là một trong những bộ phim thành công nhất về doanh thu của Marvel cho đến hiện tại.

Có thể Suicide Squad sẽ không thể đánh bại Batman v Superman về doanh thu (như một số nhận định từ trước khi phim công chiếu), nhưng mẫu số chung của hai bộ phim này chính là minh chứng cho nhu cầu mong muốn được xem các nhân vật của DC trên màn ảnh rộng của khán giả. Sự thật thì Suicide Squad đã vượt qua doanh thu của Man of Steel ở nội địa và sắp vượt luôn cả con số toàn cầu. 

Hầu hết, tất cả đều nghĩ rằng Warner Bros. cần định hướng đúng đắn hơn cho giá trị thương hiệu mà mình đang sở hữu, vì họ đã có khả năng lôi kéo sự quan tâm từ công chúng quá xuất sắc. Trong khi Warner Bros. có vẻ như đang muốn phim của mình phải được bàn tán nhiều hơn nữa vì điều đó sẽ góp phần tạo được hiệu ứng cho doanh thu, và cho đến hiện nay, họ đang lèo lái rất tốt vấn đề này còn sự kì vọng của khán giả thì ngày một dữ dội hơn. Cũng không có gì khó hiểu nếu sau những gì Batman v Superman đã làm được, khán giả đang muốn xem thêm những phim về Batman của Ben Affleck, Wonder Woman của Gal Gadot, Deadshot của Will Smith, và tất nhiên không thể thiếu Harley Quinn của Margot Robbie.

Vì thế, từ quan điểm trên, có thể nói Suicide Squad là một trường hợp thành công về doanh thu. Có thể lợi nhuận nó thu về sẽ không nhiều bằng một bộ phim kinh phí trung bình như Deadpool và không thể vượt qua bom tấn Civil War, nhưng âu vẫn là có lời, chứng tỏ chiến lược đầu tư thông minh của Warner Bros.. Sau một mùa hè chứng kiến một vài thất bại doanh thu, thì vẫn còn thứ để trông chờ. Biết rằng Suicide Squad sẽ không thể chạm đến tầm của Dark Knight hay Iron Man dưới ngòi bút của những nhà phê bình, nhưng người hâm mộ thì đang khao khát sự trở lại của nhóm ác nhân này và mong nó sẽ thú vị hơn trong phần tiếp theo. Sau tất cả, Suicide Squad đã thắng.

Cột mốc 1 tỉ đô la?

Trong mặt bằng chung của Hollywood hiện nay, khái niệm "thành công" đồng nghĩa với con số 1 tỉ đô la toàn cầu. Trước khi Star Wars: The Force Awakens công phá các rạp chiếu vào tháng 12 năm ngoái, chương trình 60 Minutes đã từng nói rằng nếu bộ phim không muốn bị gắn mác thất bại thì phải thu được 1,5 tỉ đô. Nếu mang quy chuẩn này gắn lên những bộ phim độc lập thì sẽ vô cùng áp lực, vì không phải phim nào cũng làm được điều đó. Trường hợp của Star Wars thì khác, vì đó là một biểu tượng văn hóa có tầm vóc tận 40 năm, sức công phá mạnh mẽ của nó là điều dễ dàng hình dung được. Còn Suicide Squad chỉ là một tác phẩm truyện tranh hạng 2, thiết nghĩ nên nhận được sự "nhẹ tay" hơn trong kỳ vọng doanh thu.

Mặc dù không ít phim đã đạt 1 tỉ đô, nhưng vẫn là những trường hợp hiếm hoi. Chỉ mới 26 bộ phim trong lịch sử điện ảnh chạm tới ngưỡng này. Đối với những thương hiệu, việc chạm ngưỡng 1 tỉ của một bộ phim riêng lẻ là không bình thường, mà phải là một quá trình "góp gió thành bão". Batman Begins chỉ đạt được doanh thu toàn cầu là 374,2 triệu đô, hai phần phim sau đó mới ghi danh vào nhóm một tỉ. Hay đến tận bộ phim thứ 6 của vũ trụ điện ảnh Marvel (MCU) là The Avengers mới có được con số này. Nếu xét những "tập đầu tiên" thì Iron Man thu được 585,2 triệu đô, Thor được 449,3 triệu đô và Captain Amercia : The First Avenger chỉ vỏn vẹn 370,6 triệu đô. Đó là chưa kể trước khi MCU được thành hình thì những bộ phim "Marvel hạng B" càng không thể mộng mơ có được con số 1 tỉ kia. The Incredible Hulk là một ví dụ khi chỉ khiêm tốn ở 263,4 triệu đô.

Vì thế, dù phim của DCEU chưa mang về 1 tỉ đô cũng không có nghĩa họ đã thất bại. Ba bộ phim ra mắt đã "cá kiếm" được khoảng 2,1 tỉ đô la mặc cho sự phân cực mạnh mẽ trong đại chúng. Xem xét toàn bộ những khả năng thì thương hiệu này vẫn có thể đạt được doanh thu 1 tỉ trong tương lai gần, có thể là ngay trong năm sau. Biết đâu Wonder Woman sẽ biết cách tận dụng hiệu ứng của Gal Gadot sau màn xuất hiện "nhá hàng" trong Batman v Superman, hay một Justice League nồng ấm và vui tươi hơn trong tương lai sẽ áp chế được sự u ám từ Man of Steel và Dawn of Justice. Nếu Transformers còn mang về được 1 tỉ thì chẳng có lý do gì Batman hay Superman lại không thể.

Con số 1 tỉ nghe đao to búa lớn là thế nhưng cũng chẳng phải là đích đến tuyệt mỹ cho mọi chiến thắng vẻ vang. Hãy nhìn vào The Secret Life of Pets mùa hè này đã thu về 727,3 triệu đô trên toàn cầu và sẽ có phần hai. Hay Deadpool đã làm nên lịch sử với 782,6 triệu đô. Dù so sánh với hai phim này thì có hơi khập khiễng (vì chi phí sản xuất so với Suicide Squad là một trời một vực), nhưng thực tế đang chứng minh những thang điểm "thành công" của ngành công nghiệp điện ảnh đang ngày càng đa chiều. Mang về hơn 700 triệu đô doanh thu toàn cầu cho một bộ phim là một chiến công không nhỏ, điều này chứng tỏ Warner Bros. đang được khán giả kỳ vọng nhiều như thế nào.

Kết luận

Tóm lại, Suicide Squad nên được nhìn nhận là một trường hợp thành công tại phòng vé. Doanh thu toàn cầu của nó đã thu hồi được chi phí sản xuất, và lợi nhuận từ những mảng khác (như DVD, các phiên bản phim digital hoặc những món đồ chơi ăn theo) sẽ góp phần giúp nâng cao doanh thu tổng số. Mặc dù chỉ có Joker, đặc biệt là Harley Quinn, là những nhân vật khiến khán giả ấn tượng sau khi xem phim, nhưng những con số được đưa ra đã là quá sức ấn tượng để chứng tỏ rằng bộ phận marketing của Warner Bros. là những cao thủ bán vé.

Có thể thấy rằng, định nghĩa về thành công của một hãng phim sẽ thay đổi nếu họ vượt qua được những viên gạch đầu tiên. 700 triệu đô cho Justice League sẽ không khó, và phim riêng về Batman của Ben Affleck hy vọng sẽ còn hơn thế nữa. Trách nhiệm của các nhà làm phim chính là phải tạo được hiệu ứng truyền miệng khả quan hơn ở những bộ phim tiếp theo, bởi vì sự chê bai của số đông khán giả dành cho Batman v Superman và Suicide Squad là minh chứng cho việc không phải cứ làm phim về những nhân vật truyện tranh nổi tiếng thì sẽ được ngợi ca như nguyên bản. DCEU nên tìm cách phá tan lời nguyền tuần thứ hai bởi vì hiện tại mọi thứ đang rất khả quan.

Suicide Squad vẫn còn đang chiếu ở một số quốc gia. Wonder Woman thì sẽ ra mắt vào 2/6/2017, sau đó là Justice League vào 17/11/2017; Aquaman vào 27/7/2018; một phim DC chưa có tựa vào 5/10/2018, Shazam vào 5/4/2019; Justice League 2 vào 14/6/2019; một phim DC chưa đặt tựa vào 1/11/2019; Cyborg vào 3/4/2020 và Green Latern Corps vào 24/6/2020. The Flash, phim riêng về Batman, Dark Universe và Man of Steel 2 thì vẫn chưa công bố ngày phát hành.

Những con dân DC, những người trót nghiện dòng phim siêu anh hùng và những tín đồ điện ảnh không phải lo sẽ thiếu phim xem trong 4 năm sắp tới. Các "vũ trụ điện ảnh" ngày một nhiều và chất lượng phim chính là sự đào thải khủng khiếp cho sự bám trụ lâu dài của những thương hiệu lớn. Suicide Squad đã mang về cho DCEU sự "thành công" ở một số mặt. Nhưng "đường dài mới biết ngựa hay", đã đến lúc Warner Bros. phải tăng tốc trên đường đua khốc liệt này khi mà Marvel đã chạy khá xa và Fox cũng đang dần chứng tỏ thế mạnh. Tin chắc sự "thành công" mà những người hâm mộ DC mong mỏi không phụ thuộc hoàn toàn vào những con số sinh ra từ chiến lược quảng bá tinh vi mà còn phải đến từ giá trị của thương hiệu với bề dày lịch sử vĩ đại mà họ hằng yêu quý.

Tại Việt Nam, cũng có một trường hợp na ná Suicide Squad trong thời gian qua bởi những hiệu ứng trái chiều về chất lượng phim và những ồn ào xoay quanh doanh thu, chính là Tấm Cám - Chuyện chưa kể. Không được chiếu ở cụm rạp lớn nhất Việt Nam, đồng nghĩa mất đi khoảng 40% doanh thu nhưng con số mà Tấm Cám thu được (thông qua thông cáo báo chí) thực sự ấn tượng.  Cũng giống như DCEU, Tấm Cám sở hữu một nền tảng khá vững chắc trong việc thu hút sự quan tâm của công chúng nhưng lại tạo nên sự "chia rẽ" không hề nhỏ trong cộng đồng những người xem phim. Xét về mặt thương mại và quảng bá, Tấm Cám là một thành công đáng học hỏi. Nhưng nếu VAA hay Ngô Thanh Vân muốn khẳng định vị thế của mình ở thương trường điện ảnh đang phát triển và đào thải khốc liệt này thì buộc phải nâng cấp cho ngựa chiến của mình một chiến lược đúng đắn hơn về sau.

Hy vọng trong thời gian sắp tới các nhà phê bình sẽ không phải đau đầu vì những trường hợp như Suicide Squad hay Tấm Cám, còn khán giả thì không phải mỏi miệng vì đấu tranh quan điểm của mình.

(Ghi chú: mọi số liệu được tổng kết đến ngày 2/9/2016)