Trong bối cảnh sạt lở đang diễn ra nghiêm trọng tại nhiều tỉnh thành trên cả nước, ngày 14/10, Ủy ban Dân tộc tổ chức Hội thảo “Sạt lở đất – lũ quét và giải pháp cho sự phát triển bền vững”.
Theo thống kê từ Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai, từ năm 2000 đến năm 2015, cả nước đã ghi nhận trên 250 đợt lũ quét, sạt lở đất, làm chết và mất tích hơn 600 người, trên 9.700 ngôi nhà bị hư hỏng; thiệt hại về kinh tế ước tính trên 3.300 tỷ đồng.
Riêng đợt mưa lũ lịch sử diễn ra đầu tháng 10/2017 đã làm hơn 50 người thiệt mạng, nâng tổng số người chết do sạt lở đất, lũ quét từ đầu năm 2017 đến nay lên trên 100 người.
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đinh Quế Hải cho biết, vùng dân tộc thiểu số, miền núi là địa bàn thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, đặc biệt là sạt lở đất, lũ quét gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.
Dù đã nhận được nhiều sự quan tâm, song do mức độ nguy hiểm của thiên tai đồng thời do khả năng phòng chống của các công trình nhà ở của người dân còn hạn chế nên hầu như năm nào vùng dân tộc thiểu số, miền núi cũng có người bị chết do sạt lở đất, lũ quét, kèm theo là tài sản, tư liệu sản xuất, lương thực, thực phẩm của người dân bị phá hủy.
Phó Giáo sư, Tiến sỹ Vũ Mạnh Lợi, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Xã hội học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam nhấn mạnh, lũ quét, sạt lở đất không chỉ gây hậu quả to lớn, lâu dài về người, tài sản mà còn làm suy giảm sự phát triển của đất nước.
Ngoài yếu tố tự nhiên, tác động của con người là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng này: phá rừng đầu nguồn; khai thác khoáng sản, lâm sản tràn lan; xây dựng công trình hạ tầng không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường…
Theo ông Vũ Mạnh Lợi, để giảm thiểu thiệt hại do lũ quét, sạt lở đất gây ra, các bộ, ngành, địa phương cần tăng cường công tác dự báo, cảnh báo sớm đồng thời nâng cao nhận thức của cộng đồng về phòng tránh lũ quét, sạt lở đất.
Ngoài ra, các địa phương cần chủ động rà soát, di dời các hộ dân sống ở nơi nguy hiểm đến nơi an toàn, xây dựng đề án ổn định dân cư.
Tại Hội thảo, các đại biểu nhấn mạnh, trong thời gian tới, các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong phòng, chống thiên tai, nhất là sạt lở đất, lũ quét. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục người dân trong vùng bị ảnh hưởng về các biện pháp cơ bản phòng chống lũ quét, sạt lở đất để giảm thiểu tối đa thiệt hại.