Điện ảnh Việt 2015 – Một năm nhìn lại những thành công và thất bại

Năm 2015 là một năm sôi động của màn ảnh rộng Việt Nam. Có hàng chục phim ra rạp, tất nhiên như thường lệ, có phim thành công vang dội, phim âm thầm hoàn thành nhiệm vụ, phim gây thất vọng chán chường. Nhưng dù sao chăng nữa, không thể phủ nhận năm nay điện ảnh Việt có nhiều bước tiến vượt trội, mang hy vọng và cảm hứng cho người yêu phim và làm phim.

Phim hài tiếp tục xông lên, phim kinh dị chùn bước

Dù vậy, lượng phim hài và kinh dị vẫn áp đảo. Không chỉ riêng Việt Nam mà ở các thị trường phim ảnh nước ngoài cũng vậy, hai thể loại này dường như không thể thiếu, như "món ăn" bắt buộc phải có trên "mâm cỗ điện ảnh" những dịp lễ lộc, nghỉ dài ngày.

Bắt đầu từ mùa phim Tết 2015, cả 5 phim ra rạp đều là phim hài. Trong đó, Trúng Số dù không được đánh giá cao trước khi ra rạp, lại nổi lên như một hiện tượng, thành công về mặt nội dung. Còn Quý Tử Bất Đắc Dĩ thành công về doanh thu với phong cách hài bình dân dành cho khán giả đại chúng.

Đến mùa phim hè, Sơn Đẹp Trai mở màn, rồi tiếp đó là Thám Tử Henry, Ma Dai, Lật Mặt, Bộ Ba Rắc Rối… đều thuộc thể loại hài. Ma Dai và Lật Mặt thành công hơn cả, còn bộ phim được kỳ vọng trước đó là Bộ Ba Rắc Rối lại thất bại. Điều này cho thấy, cùng một thể loại hài nhưng còn phải phụ thuộc vào cách khai thác câu chuyện tốt, xây dựng các mảng miếng hài sáng tạo thì mới có thể kéo khán giả đến rạp và thỏa mãn họ.

Phim kinh dị năm nay tuy số lượng chỉ kém phim hài nhưng đã giảm so với năm ngoái. Oan Hồn, Ngủ Với Hồn Ma, Ám Ảnh và Con Ma Nhà Họ Vương, trong những tựa phim kể trên thì Con Ma Nhà Họ Vương là phim được chú ý hơn cả nhưng lại không thực sự kinh dị như mong đợi. Các phim còn lại hầu như không để lại ấn tượng với người xem. Có thể nói, năm 2015 là một bước lùi của phim kinh dị Việt khi không có được một tựa phim nào đủ khả năng hù dọa khán giả để có thể thành công cả về nội dung lẫn doanh thu.

Nửa cuối năm 2015 phim hài vẫn chiếm đa số, trong đó Tiên Nữ Không Kiêng Cữ bị liệt vào hàng thảm hoạ, Trùm Cỏ gây tranh cãi về nội dung, Hy Sinh Đời Trai thất bại trong việc thuyết phục khán giả đến rạp. Các phim còn lại dừng ở mức trung bình - khá như Bảo Mẫu Siêu Quậy, Kung Fu Phở, Hùng Ali… Đạt được thành công khá tốt là 49 Ngày với sự góp mặt của danh hài Trường Giang. Điểm sáng nhất là Em Là Bà Nội Của Anh được chuyển thể từ kịch bản Hàn, vừa hay, vừa vui, vừa cảm động.

Phim nghệ thuật vẫn có chỗ đứng

Dù không được chiếu rộng rãi hay bị hạn chế suất chiếu ở rạp nên không phổ biến với khán giả đại chúng, nhưng các bộ phim nghệ thuật trong năm 2015 vẫn được đánh giá khá cao. Đầu năm, Đập Cánh Giữa Không Trung giành được nhiều giải thưởng ở các Liên hoan phim Quốc tế. Tiếp đến, Chuyến Đi Cuối Cùng Của Chị Phụng được khán giả yêu thích và đồng cảm. Dịu Dàng và tác phẩm mới của đạo diễn Phan Đăng Di là Cha, Con Và … cũng được đánh giá tốt.

Hầu hết các phim nghệ thuật đều không chú trọng doanh thu mà hướng đến cốt truyện lay động lòng người, cùng với cái chất, cá tính và dấu ấn mạnh mẽ của đạo diễn, truyền tải những thông điệp đáng suy ngẫm đến người xem. Sự phát triển của dòng phim nghệ thuật là một tín hiệu tốt cho sự phát triển chung về chất lượng của nền điện ảnh nước nhà.

Những triển vọng mới

Tre già, măng mọc - nhân tố mới luôn là động lực cho mọi sự phát triển. Trong năm 2015, xuất hiện không ít đạo diễn lần đầu làm phim điện ảnh nhưng chất lượng tác phẩm rất tốt. Họ là những gương mặt trẻ, đam mê, tâm huyết với nghề, có kiến thức và thái độ lao động nghệ thuật nghiêm túc để tạo ra những tác phẩm chỉn chu và chất lượng.

Có thể kể đến đầu tiên là đạo diễn Vũ Ngọc Phượng với phim 12 Chòm Sao: Vẽ Đường Cho Yêu Chạy. Không đi vào lối mòn hài nhảm câu khách mà hướng khán giả trẻ đến một bộ phim tình cảm đúng chất: nhẹ nhàng, vui tươi, đậm “hơi thở” thanh xuân. Phim giành được cảm tình của không chỉ khán giả trẻ và cả những nhà phê bình khó tính bằng câu chuyện gần gũi được diễn đạt chặt chẽ, hài hoà.

Đạo diễn thứ hai là Việt Max, vốn được biết đến qua nhiều MV ca nhạc nổi tiếng trong vài năm gần đây, đã có bước tiến “chạm ngõ” điện ảnh với Yêu – bộ phim về đồng tính nữ. Một câu chuyện khá, cảnh quay đẹp, Việt Max thành công được khán giả đón nhận, đồng cảm.

Gần nhất, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh (Phan Xine) vừa có khởi đầu không thể tốt hơn với Em Là Bà Nội Của Anh. Được chuyển thể từ nguyên tác Hàn Quốc, Phan Gia Nhật Linh đã thổi hồn Việt vào Em Là Bà Nội Của Anh, nhưng không quên giữ lại những điểm xuất sắc nhất của bản gốc. Em Là Bà Nội Của Anh được đánh giá là phim thị trường xuất sắc nhất năm 2015.

Hiện tượng Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh

Nếu để gọi tên một hiện tượng, một biểu tượng, một bước đột phá của điện ảnh Việt năm nay thì không cái tên nào xứng đáng hơn Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh. Giải Bông sen vàng tại LHP Việt Nam lần thứ 19 là một sự ghi nhận rõ ràng giá trị nghệ thuật của bộ phim. Và doanh thu 79 tỷ đồng là minh chứng cho tình cảm của đông đảo khán giả.

Hẳn có thể nói rất nhiều điều về Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh, nhưng có một điều chắc chắn: bộ phim này là cảm hứng, là hy vọng cho điện ảnh Việt Nam. Nó là một “tia sáng cuối đường hầm”, lời giải cho bài toán khó nhằn trong việc đầu tư làm phim của nhà nước. Nó còn là cảm hứng để các đạo diễn tên tuổi thoát ra “vùng an toàn” của mình, như Victor Vũ đã làm được. Nó là hy vọng cho dòng phim chuyển thể, đưa các tác phẩm văn học hay lên màn ảnh. Và trên hết, Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh là hình tượng cho một bộ phim nghệ thuật vừa thành công cả về mặt nội dung lẫn doanh thu - điều mà bất kỳ đạo diễn nào khi làm phim cũng đều muốn đạt được.

Kết

Năm 2015 khép lại với những thành công mới, hy vọng mới cho điện ảnh Việt. Có thể thấy rằng, chất lượng phim ngày càng tốt hơn, thể loại cũng đa dạng hơn và thị hiếu khán giả cũng thay đổi một cách tích cực. Năm 2016 hứa hẹn sẽ có thêm nhiều bộ phim hay, chất lượng và đột phá hơn nữa để có thể thay đổi diện mạo phim Việt, cũng như chiếm được lòng tin của khán giả với nền điện ảnh nước nhà.