Phát hiện "thủy tổ" của dải Ngân Hà trong vũ trụ

Sử dụng dữ liệu từ kính viễn vọng không gian James Webb do NASA phát triển và điều hành chính, nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi TS Seiji Fujimoto từ Đại học Texas ở Austin (Mỹ) đã xác định được nơi có thể ẩn chứa các ngôi sao đầu tiên của vũ trụ.

Theo Science Alert, các nhà khoa học Mỹ đã nắm bắt được một vật thể kỳ ảo mang tên GLIMPSE-16403, một vị "thủy tổ" của dải Ngân Hà. Thông tin được công bố trên tạp chí khoa học The Astrophysical Journal.

Hỉnh ảnh họ có được là hình ảnh của GLIMPSE-16403 từ 13 tỉ năm trước, khi vũ trụ mới chỉ 825 triệu năm tuổi. GLIMPSE-16403 có thể chứa đựng những vật thể phát sáng đầu tiên khi vũ trụ vừa thoát khỏi "Thời kỳ Tăm tối" 13 tỉ năm trước.

Những ngôi sao lớn hơn, như những ngôi sao màu xanh trắng trong Đám mây Magellan lớn, cháy nóng và nhanh hơn đáng kể so với những ngôi sao nhỏ hơn. (Ảnh: NASA)

Thiên hà này đáp ứng mọi tiêu chí mà giới khoa học đặt ra cho những thiên hà Quần thể III, tức "vật chủ" của các ngôi sao Quần thể III, thế hệ sao đầu tiên của vũ trụ, giúp chấm dứt khoảng thời gian gọi là Thời kỳ Tăm tối. Khi đó vũ trụ của chúng ta có thành phần hóa học cực kỳ đơn giản, chủ yếu chỉ là hydro và heli, bên cạnh một lượng rất nhỏ các nguyên tố nhẹ khác.

Sao Quần thể III hình thành bằng vật liệu nghèo nàn về mặt hóa học này, là những ngôi sao cực kỳ to lớn nhưng đoản mệnh. Thế nhưng, bên trong hạt nhân của chúng là những lò phản ứng hiệu quả, giúp rèn ra những nguyên tố nặng hơn.

Khi sao Quần thể III phát nổ, các nguyên tố nặng được giải phóng ra, giúp vũ trụ giàu có hơn về mặt hóa học một chút.

Khi sao Quần thể III phát nổ, các nguyên tố nặng được giải phóng ra. (Ảnh: NASA)

Ngày nay, sau 13 tỉ năm, bảng tuần hoàn của chúng ta dài đến thế là nhờ nhiều thế hệ sao đã nối tiếp nhau thực hiện sứ mệnh rèn nên các nguyên tố mới.

Vì quá cổ xưa, nên việc tìm kiếm sao Quần thể III dường như là một sứ mệnh bất khả thi. Tuy nhiên khả năng nhìn xa đặc biệt của James Webb đã đem lại cơ hội hiếm có.

Ánh sáng từ một vật thể cách xa hàng tỉ năm ánh sáng cũng cần hàng tỉ năm để chạm tới Trái Đất, do vậy nhìn xa hàng tỉ năm ánh sáng cũng là nhìn về quá khứ của vũ trụ.

Mặc dù còn cần thêm nhiều nghiên cứu và quan sát nữa nhưng việc xác định được các ứng cử viên sao Quần thể III đã là bước tiến cực lớn đối với ngành vũ trụ học.