Ở ta giờ mới bán đồ ăn trên ô tô trong khi các nước phương Tây có cả chục năm rồi
Mới đây, khi bức hình một cửa hàng bán bún chả sau khi phải rời bỏ vỉa hè, lui vào ở ẩn trong một chiếc xe ô tô, xuất hiện trên mạng, người ta lại bàn tán, xôn xao: Liệu đây có phải một giải pháp thông minh để giữ lại ẩm thực đường phố?
Những chiếc xe bán đồ ăn (Food truck) dù đã từng xuất hiện ở Việt Nam trước đây nhưng vẫn còn là một điều mới mẻ và có những biến thể khác nhau. Còn ở trời Tây, từ Anh, Mỹ cho tới nhiều quốc gia châu Á khác như Thái Lan, Singapore; những chiếc xe tải bán đồ ăn đã xuất hiện rất nhiều và trở thành một nét văn hóa độc đáo cho nghệ thuật ẩm thực đường phố.
"Food truck" đã có từ rất lâu tại nhiều nước phương Tây.
Mỹ - Quốc gia của xe bán đồ ăn
Tại quốc gia với gần 300 triệu dân này, những chiếc xe bán đồ ăn đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Mỹ. Ở đây, người ta coi nó là một hiện tượng, một nét văn hóa đặc sắc chứ không còn chỉ là một dịch vụ ẩm thực.
Không chỉ vậy, nó còn là một ngành công nghiệp hái ra tiền tại Mỹ khi trong năm 2014, theo báo cáo của Tổ chức IBISWorld, doanh thu của những xe tải đồ ăn này lên tới 800 triệu USD. Thậm chí, hàng năm người ta còn có các bảng xếp hạng những xe bán đồ ăn ngon nhất cả nước!
Bạn có thể bắt gặp những chiếc xe như vậy ở khắp nơi trên nước Mỹ.
Việc bán hàng trên những chiếc xe như vậy cần phải có giấy phép. Tuy nhiên, với nhu cầu ngày càng gia tăng, việc có được giấy phép bán hàng cũng ngày càng khó. Tại thành phố New York, Mỹ, các nhà quản lý đã phải đóng cửa hoạt động cấp giấy phép hồi năm 2012 vì những người có nhu cầu phải chờ tới 10 năm để giấy phép kinh doanh được chấp thuận.
Với hơn 2.000 cơ quan quản lý phụ trách hoạt động kinh doanh đồ ăn trên xe ô tô, mỗi bang, thành phố lại có những quy định khác nhau. Ví dụ, tại Los Angeles, các xe bán đồ ăn phải cách những nhà vệ sinh công cộng khoảng 60m để nhân viên có thể đi vệ sinh và rửa tay. Tại New York, Los Angeles hay nhiều thành phố khác, các xe bán đồ ăn phải đăng ký và đánh giá thường xuyên. Ngoài ra, họ chỉ được phép hoạt động kinh doanh trong một vài khu vực nhất định.
Ở Mỹ, người ta coi nó là một hiện tượng, một nét văn hóa đặc sắc chứ không còn chỉ là một dịch vụ ẩm thực.
Là một quốc gia có sự đa dạng văn hóa cao, bạn có thể tìm kiếm đủ thứ thức ăn tại Mỹ; từ đồ Mexico, đồ Ấn hay đồ Hoa, tất cả đều sẵn có để phục vụ nhu cầu của thực khách. Bạn có thể bắt gặp những chiếc xe sặc sỡ, đầy màu sắc cùng vô vàn loại thức ăn rong ruổi trên nhiều con đường khắp 50 bang.
Những cửa hàng luôn tấp nập người mua.
Anh: Những quy định chặt chẽ về xe bán đồ ăn
Tại Anh, chính quyền địa phương sẽ quyết định việc liệu các xe bán đồ ăn có được phép hoạt động hay không dựa trên ý kiến của hội đồng. Ví dụ, thành phố London cấm các xe bán đồ ăn hoạt động trên các con đường và khu phố công cộng, nơi có nhiều người tham gia giao thông qua lại.
Những quy định về buôn bán trên xe bán đồ ăn tại Anh rất chặt chẽ. Nếu một người nào đó muốn có giấy phép kinh doanh, họ phải có bảo hiểm hợp pháp cho tất cả nhân viên, có giấy tờ chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm và đăng ký với cơ quan sức khỏe môi trường 4 tuần trước khi đi vào hoạt động.
Dù có nhiều quy định thắt chặt, những chiếc xe bán đồ ăn tại Anh vẫn rất thịnh hành.
Ẩm thực trên những chiếc xe đồ ăn tại London, Anh cũng đa dạng và phong phú không kém gì tại Mỹ. Nó thường xuất hiện nhiều tại các hội chợ, lễ hội âm nhạc hay khu vực dành cho khách du lịch. Thành phố London cũng xuất hiện trong nhiều các bảng xếp hạng với các xe bán đồ ăn ngon nhất thế giới.
Châu Á: Những chiếc xe bán đồ ăn bắt đầu nở rộ
Châu Á được coi là mảnh đất còn khá mới mẻ với xe ô tô bán đồ ăn. Tại Đài Loan, những quy định về các xe ô tô đồ ăn vẫn chưa thực sự rõ ràng. Tại Singapore, các xe bán đồ ăn xuất hiện nhiều hơn và đã có những quy định rõ ràng về khung thời gian và địa điểm hoạt động.
Tại Bangkok, Thái Lan những chiếc xe tải nhỏ bán hàng mới xuất hiện nhiều trong vài năm trở lại đây và phục vụ chủ yếu cho khách du lịch, trong khi người dân địa phương vẫn yêu thích các xe đẩy hàng rong truyền thống. Nhiều chủ cửa hàng đồ ăn trên xe ô tô chọn bán các món ăn nước ngoài, tạo nên một "không gian ẩm thực" đa dạng và phong phú cho Bangkok, thay vì chỉ cạnh tranh với món truyền thống.
Những cửa hàng như vậy không chỉ là nơi để giới trẻ mua đồ ăn mà còn được ví như những điểm vui chơi, "sống ảo" khi hầu hết các xe tải bán đồ ăn đều có trang trí, thiết kế và sơn vẽ khá đẹp mắt.
Một xe bán đồ ăn tại Hong Kong.
Còn tại Hong Kong, những chiếc "food trucks" cũng mới được đưa vào hoạt động khi mới đây, chính quyền đã cấp giấy phép cho xe ô tô bán đồ ăn, nằm trong khuôn khổ chương trình thử nghiệm 2 năm. Đây được coi là một luồng gió mới cho văn hóa ẩm thực đậm chất Á Đông. Đến cuối tháng 3/2017, dự kiến sẽ có thêm 13 xe ô tô nữa được đưa vào hoạt động, chủ yếu tại các điểm du lịch quanh Hong Kong.
Với những quy định mới về việc sử dụng vỉa hè và kinh doanh ẩm thực, có thể đây sẽ là một hướng đi mới và khả dĩ cho nhiều doanh nhân trong lĩnh vực ẩm thực tại Việt Nam.
Các quốc gia châu Á, trong đó có cả Việt Nam vẫn được coi là "một mỏ vàng" cho ngành công nghiệp food truck này.
