Những con số phơi bày sự thật: Điều ai cũng tưởng là hiển nhiên, giờ người trẻ lại “ngó lơ” đầy bất ngờ

Sau khi phục hồi nhẹ vào năm 2023, số lượng đăng ký kết hôn tại Trung Quốc tiếp tục xu hướng giảm trong năm ngoái, với chỉ 6,11 triệu cặp đôi làm thủ tục kết hôn, giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm trước, theo Bộ Dân chính Trung Quốc.

Giới quan sát và chuyên gia nhận định, đà suy giảm này - bắt đầu từ năm 2013 - chủ yếu xuất phát từ những thay đổi trong cơ cấu dân số và quan niệm của giới trẻ về hôn nhân, gia đình.

Một trong những nguyên nhân chính là sự thu hẹp của nhóm người trong độ tuổi 20-40, độ tuổi chiếm tỷ lệ kết hôn cao nhất. Theo Niên giám Thống kê Trung Quốc, nhóm này chỉ còn 371 triệu người vào năm 2023, giảm mạnh so với con số 435 triệu cách đây một thập kỷ, khi số lượng đăng ký kết hôn đạt đỉnh.

Tuy nhiên, theo Li Ting, giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Dân số, Đại học Nhân dân Trung Quốc, yếu tố quan trọng hơn dẫn đến xu hướng này là việc giới trẻ ngày càng trì hoãn hôn nhân.

Theo Niên giám Thống kê Dân số và Việc làm Trung Quốc năm 2024, gần 30% số người 30 tuổi chưa kết hôn vào năm 2023, so với chỉ 14,6% cách đây một thập kỷ.

Dù số lượng đăng ký kết hôn có tăng nhẹ vào năm 2023 do nhiều cặp đôi thực hiện kế hoạch cưới hỏi bị trì hoãn trong đại dịch, Li Ting cho rằng nhìn chung, các cặp đôi vẫn có xu hướng lùi ngày cưới. Nguyên nhân chủ yếu là sự thay đổi quan niệm về giá trị gia đình truyền thống, chịu tác động từ trình độ học vấn ngày càng cao và chi phí sinh hoạt tăng lên.

"Trước đây, giới trẻ thường kết hôn khi tốt nghiệp hoặc đạt được sự ổn định trong sự nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều người chỉ cân nhắc chuyện hôn nhân khi có kế hoạch sinh con, và điều này cũng đang diễn ra muộn hơn so với các thế hệ trước," Li Ting nhận định.

"Việc trì hoãn kết hôn này liệu có dẫn đến xu hướng độc thân suốt đời hay không vẫn còn là một câu hỏi chưa có lời giải”.

Tính đến nay, trong số 7 tỉnh, khu tự trị đã công bố dữ liệu đăng ký kết hôn năm 2024, có 6 địa phương ghi nhận mức giảm so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức trung bình toàn Trung Quốc. Tỉnh Vân Nam, Tây Nam Trung Quốc, có mức giảm thấp nhất với 9,1%.

Tại một số thành phố nhỏ, các quan chức thuộc Bộ Dân chính Trung Quốc cho rằng sự sụt giảm số lượng kết hôn một phần xuất phát từ xu hướng lâu nay: người trẻ rời quê hương để làm việc tại các đô thị lớn. Nhịp sống gấp gáp cùng phạm vi giao tiếp xã hội hạn chế khiến việc tìm kiếm bạn đời trở nên khó khăn hơn.

Các nhà nghiên cứu nhân khẩu học định nghĩa nhóm người trên 50 tuổi chưa từng kết hôn và do đó ít có khả năng sinh con - là "độc thân suốt đời". Theo số liệu từ cuộc tổng điều tra dân số năm 2020, tỷ lệ này tại Trung Quốc vẫn ở mức thấp, với 3,25% ở nam giới và 0,24% ở nữ giới. Tuy nhiên, chuyên gia Li cảnh báo rằng Trung Quốc có thể đi theo xu hướng của Hàn Quốc và Nhật Bản, nơi tỷ lệ này đã không ngừng tăng lên trong 3 thập kỷ qua.

Nguồn: Sixth Tone