"Một ngày cận Tết, trời mưa phùn rét mướt, tôi đi chụp ảnh thời trang cho một cô gái trẻ 22 tuổi ở vườn đào Nhật Tân. Cô ấy mặc bộ áo dài trắng và chúng tôi đã rong ruổi qua nhiều gốc đào đẹp nhất, chụp được những tấm hình ưng ý nhất. Cô ấy hài lòng với bộ ảnh ấy và nói "chụp tiếp đi anh" nhưng thực sự lúc đó, tôi chẳng biết chụp gì vì tất cả các style về áo dài, tôi đã khai thác hết. Tôi bông đùa rằng giờ chỉ có chụp nude thì tôi mới chụp nhưng không ngờ, cô ấy đã làm thật. Chúng tôi say sưa, dường như mê muội với mọi dáng vóc, nét mặt thể hiện sự tập trung cao độ rồi cô ấy cũng cởi dần bộ áo dài trên người...
Kể từ lúc này, tôi nghĩ chuyện chụp nude thật run sợ khi tôi về nhà ngắm lại và nhận ra những bức ảnh của mình có tính chất khiêu dâm... vầ bấm nút "delete" tất cả chúng.
Sau này, tôi và cô ấy yêu nhau. Lần thứ 2 tôi chụp nude là khi tôi và cô ấy cùng đi dã ngoại. Lúc này, tôi đã rút ra được nhiều kinh nghiệm. Tôi quyết tâm lấn sâu vào lĩnh vực ảnh nude nhờ sự ủng hộ của cô ấy.
Tôi yêu ảnh nude cũng như yêu người con gái ấy, niềm đam mê ảnh nude nghệ thuật... bắt đầu bằng một tình yêu như thế" - nhiếp ảnh gia Lê Đức kể lại câu chuyện đưa anh đến với con đường chụp ảnh nude nghệ thuật.
Nhiếp ảnh gia Lê Đức.
Bắt đầu từ một ngày mưa phùn, rét mướt ấy, đến nay, nhiếp ảnh Lê Đức (35 tuổi) đã có hơn 10 năm gắn bó với nghề chụp nude. Nhiều người cứ bảo, làm cái nghề dính nhiều thị phi, chịu nhiều gièm pha như chụp nude thì sẽ không bền. Nhưng anh Đức luôn suy nghĩ, "tâm đã vững thì không sợ bão giông". 10 năm qua có lẽ là bài thuốc thử đắt giá nhất để chứng minh rằng những gì thực sự là nghệ thuật, là cái đẹp thì nó vẫn sẽ luôn tại và được công chúng đón nhận.
Trên mặt báo, MXH, từng xuất hiện không ít thông tin về chuyện nhiếp ảnh gạ tình, cưỡng bức hay giở trò lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của mẫu nữ. Thế nhưng trên thực tế, trong nhiều trường hợp, không phải mẫu nữ mà chính nhiếp ảnh mới chính là người phải đối mặt với không ít rủi ro, cám dỗ.
Thách thức đầu tiên mà bất cứ nhiếp ảnh nào cũng cần vượt qua là ranh giới mong manh giữa một bức ảnh nude nghệ thuật và khiêu dâm. Theo anh Đức, rất khó để bình luận, xác định xem đâu là một bức ảnh nude nghệ thuật bởi vì quan điểm, gu thẩm mĩ của mỗi người một khác.
"Tuy nhiên, tôi vẫn nghĩ rằng một bức ảnh nghệ thuật sẽ làm người xem ngưỡng mộ, trầm trồ, ca ngợi về vẻ đẹp của mẫu nữ chứ không phải nuốt nước miếng thèm khát cơ thể đó".
Để chụp nude thành công, nhiếp ảnh phải sáng tạo từ góc chụp, phối sáng, lên ý tưởng về concept, cách tạo dáng, biểu cảm... và quan trọng nhất là gạt qua ý nghĩ đen tối để bức ảnh của mình tránh được sự dung tục. Những bộ ảnh nude đẹp thường vẫn được công chúng đón nhận, đánh giá cao nhưng chỉ cần chệch đi một chút, nhiếp ảnh chính là người hứng chịu búa rìu du luận.
Anh Đức chia sẻ, cách đây khá lâu, trước sự chứng kiến của hơn 100 Photographer trong một buổi offline giao lưu, anh đã chia sẻ về bộ ảnh nude bên hoa sen. Ngoài việc được một số người đánh giá cao, bộ ảnh chủ yếu nhận về toàn "gạch đá".
"Họ phản ứng rất mạnh bằng những từ ngữ khó nghe và có phần hơi thái quá. Điều ấy từng làm tôi rất buồn nhưng cũng giúp tôi rút ra kinh nghiệm và đó cũng là lần duy nhất tôi bị công chúng ném đá", anh Đức tâm sự.
Đến với ảnh nude trong một dịp tình cờ, giờ đây, anh Đức đã có hơn 10 năm kinh nghiệm.
Ngoài tính chất phức tạp một cách tự nhiên trong chính mỗi bức ảnh, theo anh Đức, chụp nude khó nhất ở tính nhân văn của tác phẩm và đạo đức của những con người tạo ra nó, bao gồm người mẫu và nhiếp ảnh gia. Việc lựa chọn mẫu hay nhiếp ảnh, đều đem đến những rủi ro đáng tiếc.
Theo nhiếp ảnh Lê Đức, rủi ro đầu tiên là nhiếp ảnh dễ bị các cô gái nhờ/thuê chụp nude nhưng không có mục đích nghệ thuật mà nhằm câu like trên MXH. "Hãy cảnh giác nếu bạn không muốn thấy, một ngày nào đó, ảnh của mình xuất hiện trên web đen".
Một số tác phẩm nude của anh Đức.
Rắc rối thứ 2 là hiểu lầm về mối quan hệ xã hội, gia đình của nhiếp ảnh. Cũng giống như hiểu lầm của bạn trai, chồng mẫu nữ, hiểu lầm của gia đình, bạn bè, người yêu... nhiếp ảnh cũng khiến họ bị stress vì chịu nhiều áp lực.
"Vẫn biết chụp ảnh nude phải chấp nhận, sẵn sàng đương đầu với cám dỗ, rủi ro nhưng muốn làm nghề lâu năm, mình phải luôn thận trọng. Có một lần, phụ huynh của mẫu gọi cho tôi khi phát hiện usb của cô ấy có ảnh nude. Tôi phải thuê khách sạn cho cô ấy khi bị bố mẹ mắng đuổi ra khỏi nhà. Đó là câu chuyện đau lòng nhất của cuộc đời tôi vì tôi quá chủ quan khi thẩm định gia thế của cô ấy. Sau này, tôi luôn cố gắng để tình huống như thế không lặp lại và cũng kén chọn mẫu nữ, tránh trường hợp ảnh của mình xuất hiện trên mạng vì những mục đích rẻ tiền".
Nhiều người cứ nghĩ việc tận mắt thấy các cô gái trẻ đẹp khỏa thân là một "đặc ân" đối với nhiếp ảnh chụp nude. Thực tế không hoàn toàn như vậy. Nhiếp ảnh Lê Đức tâm sự, anh chủ yếu thực hiện các bộ ảnh nude trong bóng tối, việc mẫu nữ xinh đẹp, lôi cuốn như thế nào, anh gần như không thể nhận biết.
"Có nhiều người dù yêu nhưng chẳng thể nào tin nhiếp ảnh chụp nude. Họ luôn ám ảnh, truy xét tới cùng tiến trình hình thành mối quan hệ tình cảm giữa mẫu và nhiếp ảnh. Nếu cô ấy coi mình là nạn nhân thì cũng dễ nghĩ rằng, các mẫu nữ khác cũng sẽ là nạn nhân trước lăng kính của anh ta".
Trong căn phòng tối, chỉ có mẫu và nhiếp ảnh, đó là một cám dỗ chết người mà nếu không vững vàng, người cầm máy rất dễ sa ngã. Vượt qua căn phòng ấy, nhiếp ảnh tiếp tục phải đương đầu với ảo mộng trong tâm tưởng của chính mình. Anh Đức chia sẻ, những người chụp nude thường nhận được sự tán thưởng, tung hô, ngưỡng mộ từ người khác và họ rất dễ đi lạc đường.
"Có những con người cứ nghĩ rằng chỉ cần cầm máy là đã biến thành nhiếp ảnh gia, có người trình độ hết lớp 5, đi làm nghề chụp ảnh mưu sinh cũng tự gắn cho mình chiếc mác là nhiếp ảnh chụp nude... Những cám dỗ này nếu không thể vượt qua sẽ làm cho người cầm máy ngày càng tạo ra những bức ảnh dở tệ".
Theo anh Đức, chụp ảnh nude tuy có nhiều cám dỗ, rủi ro khách quan nhưng việc vượt qua những tham vọng, ảo tưởng trong suy nghĩ của chính mình mới là điều quan trọng nhất.
"Nếu tâm với nghề đã vững thì chẳng sợ những bão giông bên ngoài. Những gì là đam mê, là nghệ thuật, những gì thực sự có giá trị... sẽ vẫn luôn được mọi người đón nhận".