Người Việt Nam nói riêng và các nước phương Đông nói chung thường chuộng văn hóa tập thể, nhất là trong bữa ăn để đề cao tình cảm gia đình hoặc sự quan tâm dành cho người khác. Điều này khác hẳn với văn hóa ẩm thực của phương Tây, nơi tư duy cá nhân luôn được đặt lên hàng đầu.
Tuy nhiên, trong thời đại thế giới phẳng này, mọi thứ cũng đang dần hòa nhập bằng nhiều cách, văn hóa phương Tây đang du nhập vào phương Đông và ngược lại. Không nói đến việc ăn uống trong các nhà hàng hạng sang 5 sao hay resort sang chảnh vì số người vào trong đó ăn uống chỉ tính được vài phần trăm; còn lại, những văn hóa mới lạ và bình dân như pizza, gà rán hay buffet thì đại đa số người dân đều có thể đáp ứng được.
Nhưng trong khi có vẻ như ở các nước khác, mọi người cảm thụ được rất tốt và lại tôn trọng truyền thống bản địa thì ở xứ ta, nhiều thứ vẫn còn khá mông lung, nửa vời. Ví thử như cái văn hóa đi ăn buffet thôi chẳng hạn cũng đã có khối thứ để nói rồi. Kể từ khi buffet xuất hiện thì đã có cơ số những lời phàn nàn về ý thức của thực khách Việt trên bàn tiệc.
Người Việt bị chê thiếu văn minh khi buffet do không biết cách ăn đúng đắn.
Thế giới vẫn nhận xét người phương Tây rất lịch sự quả không ngoa chút nào khi mà nghi thức ăn uống của họ có khi được viết thành sách xếp đầy cả một thư viện chắc cũng được luôn. Họ luôn đề cao tính xã giao và thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau bởi vì chỉ khi tinh thần được thoải mái thì ăn uống mới ngon miệng. Buffet chính là hiện thân của tinh thần đó khi mà bản thân nó là bữa tiệc đứng, giúp cho thực khách có cơ hội gặp gỡ, trò chuyện một cách thoải mái và lại tôn trọng gu ẩm thực của mỗi người, ai thích gì thì ăn nấy.
Nguyên tắc ăn uống quan trọng nhất của tiệc buffet chính là tôn trọng trình tự. Thông thường trước khi nhập tiệc, nhân viên phục vụ sẽ sắp xếp thức ăn theo thứ tự từ món khai vị đến món cuối cùng là tráng miệng và nước uống. Vì thế, thực khách phải xếp hàng đi từ đầu đến cuối bàn để lấy thức ăn, món nào thích thì chọn, không thì bỏ qua.
Tuy nhiên, với nhiều thực khách Việt thì dường như hàng lối không quan trọng, cái gì ăn trước ăn sau cũng chẳng mấy quan tâm, chỉ cần ăn cái gì mình thích, có khi đang ăn thịt bò lại chuyển sang ăn kem, đang thưởng thức chút mì lại ghé qua hàng chè hoặc xài hoa quả tráng miệng giữa lúc đang thưởng thức hải sản tươi sống chẳng hạn. Những tình huống ăn uống không đâu vào đâu này chắc chắn ai cũng từng gặp rồi, mà có khi lại cũng chính mình đã từng trải qua cũng nên.
Không chỉ có vậy, bỏ tiền đi ăn buffet nên nhiều người hay có tâm lý là phải lấy đồ ăn cho thật nhiều dù cái bụng mình chắc chắn không chứa hết. Thậm chí, cảnh tượng chen lấn hàng, giành nhau đồ ăn, để thừa thức ăn la liệt trên bàn cũng đã quá quen thuộc. Có vẻ như mọi người chẳng biết rằng, lấy nhiều chỉ giúp ta ăn no chứ không ăn ngon. Vậy là với tâm thế đó, khi vào nhà hàng, các nam thanh nữ tú dù là diện trên người những bộ đồ đẹp nhất, đi giày cao gót lênh khênh nhất cũng phải cố để giành đồ ăn đắt nhất, gắp đầy đĩa mình nhất rồi về bày trên bàn. Mỗi đĩa các cô cậu ấy chỉ nhón một chút ăn cho biết rồi còn lại có khi chỉ để chụp ảnh check-in cho sang.
Cũng đã có nhiều bài viết về vấn đề đi ăn buffet này của thực khách Việt. Nhưng chung quy lại, những ứng xử thiếu văn minh đó ngoài việc do thói quen thì còn có ý kiến cho rằng khi loại hình tiệc "Tây" này xuất hiện ở Việt Nam, chúng ta chưa có sự định hướng với người ăn. Để ý mới thấy, ở những nhà hàng rất hiếm thấy xuất hiện bảng hướng dẫn sử dụng thức ăn hay lời nhắc nhở lịch sự với khách hàng. Tuy nhiên, trách phía nhà hàng thì ít mà phải trách ý thức của thực khách nhiều hơn, vì nếu đã xác định sử dụng dịch vụ thì bản thân phải có sự tìm hiểu trước để tránh vừa mất tiền mà lại còn bị đánh giá.
- Sau khi đã ổn định chỗ ngồi thì quầy đầu tiên nên đến chính là quầy súp. Hãy lấy một nửa bát con nhỏ nhỏ đủ để khai vị thôi vì nếu lấy nhiều quá sẽ bị no, không dùng được các món khác.
- Những món ăn trong tiệc buffet luôn được sắp xếp có ý đồ, ví như việc sẽ để những món ăn dễ ăn, quen thuộc ở ngay đầu để "lừa" thực khách chọn trước. Ở bước thứ hai này, hãy đi một vòng để quyết định sẽ ăn gì. Thứ tự ưu tiên trước nhất sẽ là những món đắt đỏ như tôm hùm, cua hoàng đế, hàu, bò Kobe... hay bất kỳ món đắt tiền nào có trong thực đơn. Đây là cách vừa thỏa mãn bản thân, vừa nhanh lấy lại vốn nhất. Sau đó, bạn chọn các món salad chống ngán. Những món này gọi là món lạnh, luôn dùng với vang trắng và được ăn trước món nóng.
- Sau khi thưởng thức những món lạnh xong thì có thể lấy xúc xích, thịt nguội là những món ăn chơi cùng với ly vang đỏ để có thời gian hàn huyên với bạn bè, người thân trong khi chờ cho độ ngán món ăn giảm xuống. Lưu ý: hải sản dùng vang trắng, thịt đỏ dùng vang đỏ nhé.
- Tiếp theo đó, hãy đi ăn món nóng như steak bò, đồ nướng. Lời khuyên là hãy kiên nhẫn xếp hàng để được ăn đồ nóng hổi thay vì đồ đã được nướng để sẵn sẽ không ngon. Chú ý hãy bỏ qua một số món ăn kèm dễ khiến bụng nhanh no như khoai tây nghiền hay cơm. Đối với buffet sushi, bạn nên chọn các nhà hàng có đầu bếp chế biến ngay tại chỗ cho khách thay vì sushi làm sẵn vì cơm, cá tươi để lâu dễ bị khô cứng, không còn ngon nữa.
- Trước khi kết thúc bữa ăn bằng những món tráng miệng thì nên đảo qua quầy pho mát và lấy những miếng pho mát khô cùng với hạt nho khô, hạt óc chó cùng với những trái nho tươi để ngồi nhâm nhi, tận hưởng. Buffet không phải là một bữa ăn nhanh, bạn có thể vừa ăn vừa nhâm nhi thưởng thức.
- Cuối cùng là đồ tráng miệng. Hãy ăn một chút hoa quả tươi hay chè ngọt, sữa chua để đánh tan vị ngấy trong miệng.
- Thực khách không nên lấy quá nhiều loại thức ăn để trên cùng một đĩa vì chúng dễ bị lẫn mùi vào nhau. Ví dụ như thịt bò và tôm là 2 thực phẩm không nên kết hợp chung. Hãy dùng một chiếc đĩa sạch trước khi lấy thức ăn và sử dụng đồ gắp dành riêng cho từng món, gắp xong để lại đúng chỗ. Những điều này nhằm hạn chế lây lan vi khuẩn từ người này sang người khác khi gắp chung thức ăn.
- Lượng sức ăn của mình để không lấy quá nhiều làm lãng phí đồ ăn. Mỗi thứ chỉ nên được lấy một ít và nếu cảm thấy vẫn muốn ăn thì có thể ra lấy thêm thay vì nhìn cả một chiếc đĩa ngồn ngộn đồ ăn rất dễ bị ngấy. Đồng thời, đi lại lấy thức ăn nhiều lần giúp bạn tiêu hao năng lượng, ăn ngon miệng hơn.
- Một lưu ý nhỏ nữa là khi đi ăn buffet bạn nên mặc những trang phục rộng rãi, thoải mái để chúng không gây cảm giác bó buộc, giúp bạn thoải mái di chuyển lấy đồ. Thêm nữa, một chiếc váy bó cũng khiến cho sức ăn của bạn kém hơn hẳn đấy.