Tại Nghệ An, một số người trẻ đã lựa chọn con đường này, chủ động xây dựng các nền tảng số nhằm lưu giữ dữ liệu về văn hóa, ẩm thực và du lịch địa phương. Một trong những trường hợp tiêu biểu là anh Phan Tài, người hoạt động trong lĩnh vực công nghệ và digital marketing, hiện đang triển khai một dự án số hóa dữ liệu văn hóa – du lịch tại quê hương.
Khoảng trống dữ liệu văn hóa trong thời đại số
Nghệ An là tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước, trải dài từ biển đến miền núi, sở hữu hệ sinh thái văn hóa và du lịch phong phú. Thế nhưng, theo Phan Tài, phần lớn thông tin về quán ăn địa phương, làng nghề, homestay hay điểm du lịch vẫn chủ yếu được chia sẻ qua mạng xã hội hoặc truyền miệng.

Anh Phan Tài, người triển khai dự án số hóa dữ liệu văn hóa – du lịch tại Nghệ An
"Muốn tìm một quán ăn ngon hay một điểm đến phù hợp, nhiều khi phải hỏi người quen hoặc đọc rất nhiều nguồn khác nhau. Nhưng thông tin thường không đầy đủ, không được cập nhật, thậm chí khó kiểm chứng", anh chia sẻ.
Với nền tảng Công nghệ thông tin cùng hơn 8 năm làm việc trong lĩnh vực digital marketing và SEO, Phan Tài nhìn thấy rõ khoảng trống dữ liệu địa phương trong môi trường số – một khoảng trống không chỉ gây khó khăn cho du khách, mà ngay cả người Nghệ cũng gặp trở ngại khi muốn tìm hiểu về chính quê hương mình.
Từ công việc công nghệ đến câu chuyện gìn giữ văn hóa
Trước khi gắn bó với các dự án địa phương, Phan Tài từng tham gia và phát triển nhiều sản phẩm trong lĩnh vực công nghệ và truyền thông số, trong đó có BacklinkAZ – một thương hiệu hoạt động trong mảng SEO. Tuy nhiên, thay vì tiếp tục mở rộng theo hướng thuần thương mại, anh quyết định dành thời gian cho một dự án mang tính dài hạn, hướng đến giá trị cộng đồng.
"Rất nhiều giá trị văn hóa tồn tại trong đời sống hằng ngày, nhưng nếu không được ghi lại một cách bài bản, theo thời gian sẽ dần bị quên lãng", anh nói.
Từ suy nghĩ đó, một nền tảng tổng hợp dữ liệu về ẩm thực, du lịch và đời sống địa phương Nghệ An mang tên Toplist Nghệ An (Toplistnghean.com) dần hình thành. Không đơn thuần là các bài review, dự án được xây dựng như một "bộ nhớ số", tập trung vào việc xác thực thông tin từ thực tế, ghi nhận câu chuyện phía sau mỗi địa điểm và con người.

Kể chuyện quê hương bằng ngôn ngữ của thời đại số
Không chỉ dừng lại ở việc liệt kê địa điểm, nội dung trên Toplist Nghệ An chú trọng khai thác câu chuyện văn hóa phía sau mỗi món ăn, mỗi vùng đất – từ con người, tập quán đến đời sống bản địa.
Song song với bài viết, các video ngắn về ẩm thực và du lịch cũng được phát triển, phù hợp với thói quen tiếp nhận nội dung nhanh và trực quan của người trẻ hiện nay.
"Người trẻ thích nội dung nhanh, trực quan nhưng vẫn cần chiều sâu. Chúng tôi chọn cách kể lại văn hóa địa phương bằng dữ liệu, bản đồ và công nghệ số" Phan Tài cho biết.
Khi dữ liệu địa phương trở thành "cẩm nang số" cho người trẻ
Theo ghi nhận từ nhóm vận hành, nền tảng hiện thu hút hàng chục nghìn lượt truy cập mỗi tháng, phần lớn đến từ người dân địa phương, người Nghệ xa quê và các bạn trẻ đang tìm hiểu thông tin trước khi lên kế hoạch du lịch.
Việc hệ thống hóa dữ liệu không chỉ giúp người dùng tiết kiệm thời gian tìm kiếm, mà còn tạo thêm cơ hội để các doanh nghiệp nhỏ, quán ăn địa phương hay homestay tiếp cận khách hàng trong môi trường số – điều vốn không dễ với nhiều cơ sở truyền thống.

Trong số các dự án số hóa dữ liệu về Nghệ An, Toplist Nghệ An đang dần được nhiều người biết đến như một nguồn tham khảo đáng tin cậy. Nhờ cách tiếp cận nội dung dựa trên khảo sát thực tế, xu hướng tìm kiếm và trải nghiệm người dùng, nền tảng này góp phần giúp hình ảnh du lịch và đời sống địa phương tiếp cận gần hơn với giới trẻ.
Khi người trẻ làm văn hóa bằng công nghệ
Câu chuyện của Phan Tài phản ánh xu hướng chung của nhiều người trẻ hiện nay: chủ động ứng dụng công nghệ để gìn giữ và lan tỏa bản sắc địa phương. Trong bối cảnh các nền tảng số và bản đồ trực tuyến ngày càng đóng vai trò quan trọng trong hành vi du lịch, những dự án dữ liệu địa phương được kỳ vọng sẽ trở thành nền tảng hỗ trợ phát triển bền vững cho ngành du lịch và kinh tế địa phương.
Trong thời gian tới, anh và cộng sự dự định tiếp tục mở rộng bản đồ văn hóa – du lịch tương tác, xây dựng thư viện số về món ăn, lễ hội và làng nghề, đồng thời phát triển hệ thống bản đồ địa điểm trên Google Maps để người dùng dễ dàng tiếp cận thông tin hơn.
"Chúng tôi không làm điều gì quá lớn lao, chỉ mong góp một phần nhỏ để Nghệ An trở nên gần gũi và dễ tiếp cận hơn – với du khách và cả những người con xa quê", Phan Tài nói.