Người Philippines giỏi tiếng Anh thứ 3 châu Á

Những ngày qua, đoạn video ghi lại phần đặt câu hỏi của Hoa hậu Đông Nam Á 2014 Thu Vũ dành cho thí sinh tại một cuộc thi Nam Vương ở Philippines đã được chia sẻ chóng mặt trên mạng xã hội. Hầu hết cư dân mạng đều lên tiếng chê bai khả năng phát âm tiếng Anh của người đẹp đến từ Việt Nam. 

Trước những phản ứng gay gắt của người dùng mạng, Thu Vũ đã lên tiếng giải thích về sự cố này. Theo cô, do thí sinh Hàn Quốc không biết tiếng Anh nên anh này đã phải nhờ đến sự trợ giúp của người phiên dịch ở phần đọc câu hỏi. Cũng theo người đẹp này, do "Philippines không phải là một quốc gia sử dụng tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ rành rọt" nên việc phát âm của họ cũng không được trôi chảy, rõ ràng. 

Liệu có thật sự người Philippines giỏi tiếng Anh như vậy?

 Nhận xét của Thu Vũ về khả năng tiếng Anh của người Philippines lại một lần nữa khiến dư luận "dậy sóng" bởi trên thực tế người Philippines được đánh giá là giỏi tiếng Anh thứ 3 châu Á, hơn hẳn Việt Nam hay Nhật Bản và Hàn Quốc. 

 Philippines giỏi tiếng Anh thứ 3 châu Á 

Trên thực tế, ở Philippines, tiếng Anh được xem như là ngôn ngữ chính thứ hai, chỉ sau tiếng quốc ngữ là Tagalog (sau này là Phillippine). Hầu hết những người có học thức ở Philippines đều biết tiếng Anh và sách giáo khoa ở Philippines cũng được viết bằng tiếng Anh. 

Theo bảng xếp hạng của Viện khảo thí Giáo dục Mỹ (Educational Test Service - ETS) dựa trên kết quả thi TOEFL năm 2010, Philippines xếp thứ 35 trên 163 quốc gia trên thế giới về trình độ tiếng Anh. 

Philippines là trung tâm "call center" của thế giới với hàng nghìn người làm các công việc thuê ngoài.

Đáng chú ý, trong khu vực châu Á, Philippines đứng thứ 3, chỉ sau Singapore và Ấn Độ (lần lượt thứ 3 và thứ 19 trong danh sách). Còn các nước châu Á khác đều đứng ở vị trí khá thấp, trong đó, Việt Nam xếp hạng 73 trên 163, Thái Lan xếp hạng 75, Trung Quốc đứng thứ 105 và Nhật Bản đứng thứ 135. 

Không những thế, trình độ tiếng Anh của người Philippines còn khiến người dân châu Á nể phục khi mà vào năm 2013, tạp chí Economist danh tiếng của Anh đã xếp hạng tiếng Anh dùng trong kinh doanh của người Philippines đứng đầu trong nhóm nước không sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ thứ nhất. 

Những tấm biển viết bằng tiếng Anh hay việc giao tiếp bằng tiếng Anh xem chừng là một điều bình thường với người dân thành thị tại Philippines.

Ngoài ra, tổ chức ETS của Mỹ (Tổ chức đang quản lý kỳ thi TOEFL và TOEIC) cũng liên tục xếp hạng Philippines là quốc gia nói tiếng Anh lớn thứ 5 trên thế giới. Trong các nghiên cứu của mình, ETS luôn khen ngợi âm chuẩn tiếng Anh của người Philippines rằng nó giống với âm của người nói tiếng Anh bản ngữ nhất, cách dùng từ sinh động, ngữ điệu và sắc thái nói tiếng Anh tự nhiên nhất.

"Phép màu" nào đã tạo nên trình độ tiếng anh cho người Philippines?

Điều đầu tiên phải kể đến rằng không phải người dân Philippines nào cũng có thể nói tiếng anh, đặc biệt là ở những vùng nông thôn nhưng ở khu vực đô thị, người ta có thể sử dụng nó một cách thành thạo. "Sử dụng thành thạo" đồng nghĩa với việc họ có thể giao tiếp và nói chuyện hàng ngày bằng thứ ngôn ngữ đó, chứ không chỉ quanh quẩn vài câu "xin chào", "cảm ơn", hay "cái này bao tiền".

Việc Philippines coi tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức đã khiến người dân nước này ý thức cao hơn về tầm quan trọng của việc sử dụng tiếng Anh. Tại các thành phố lớn, tầng lớp tri thức và sinh viên sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp hàng ngày nhiều tương đương với Tagalog.

Nhiều trường đại học tại Philippines giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh.

Philippines cũng như rất nhiều các quốc gia khác không muốn nhắc lại những cuộc chiến tranh xâm lược từng có trong lịch sử đất nước mình. Tuy nhiên, không thể phủ nhận một phần vai trò của Mỹ khi đã "mang" thứ ngôn ngữ tới quốc gia này. Trong khi Mỹ đã giúp "gieo mầm" hạt giống tiếng Anh thì chính Philippines đã tiếp tục phát triển và truyền dạy thứ ngôn ngữ này sau khi Mỹ rời khỏi.

Đó cũng là lý do nhiều người cho rằng, tiếng anh của người Philippines có hơi hướng âm điệu của tiếng anh Mỹ, chứ không như Anh-Anh hay Anh - Úc. 

Lý do thứ ba nhằm giải thích cho việc người Philippines có trình độ tiếng anh cao nằm ở phương pháp giáo dục khi đất nước này không coi tiếng Anh là một môn học như nhiều quốc gia châu Á khác. Với người dân Philippines, tiếng anh là công cụ giao tiếp. Trẻ con được học tiếng Anh ngay từ nhỏ trong trường học và có cơ hội được thực hành nó ngoài lớp học.

Các lớp học tại Philippines với các tấm biển, câu trích dẫn nổi tiếng được viết bằng tiếng Anh trên tường.

Ví dụ, khi bạn ra đường, bên cạnh những biển báo được viết bằng Tagalog, có rất nhiều các thông tin, biển báo được viết bằng tiếng Anh. Bạn có thể lên taxi và thao thao bất tuyệt nói chuyện bằng tiếng Anh với tài xế hay đơn giản là im lặng và nghe đài radio phát bằng tiếng Anh. Vì vậy, bất cứ ai cũng có cơ hội được thực hành đọc và giao tiếp tiếng Anh. 

Đây là những cái mà học sinh châu Á thường bị hạn chế khi bên ngoài trường học, các em không có cơ hội được sử dụng tiếng Anh nhiều.

Những tấm biển bằng tiếng Anh khắp mọi nơi.

Tại Philippines, các trường đại học nổi tiếng top đầu của cả nước đều đào tạo sinh viên bằng tiếng Anh. Do đó, sinh viên không chỉ có thể giao tiếp tốt mà còn được chuẩn bị tâm lý sẵn sàng cho môi trường công việc với tiếng Anh là ngôn ngữ chính. Vì vậy, cơ hội cho sinh viên Philippines cũng cao hơn khi họ có thể tới và làm việc tại các thị trường khó tính như Singapore hay Mỹ.

Có lẽ, các quốc gia trong khu vực châu Á nên nhìn nhận lại việc giáo dục tiếng Anh tại nước mình nếu thực sự muốn có những tiến bộ rõ rệt và vươn tầm thế giới, chứ không chỉ gói gọn trong sân chơi khu vực.