Ngành ngôn ngữ năm nào cũng hot, 10 trường thì 9 trường đào tạo, từng giữ ngôi vương nhưng đang bị dọa thất thế so với tiếng Trung

Nếu hỏi một thế hệ 9X hoặc đầu 2000 về ngành học ngoại ngữ hot nhất, câu trả lời gần như mặc định là Ngôn ngữ Anh. Từ những năm 2000 đến khoảng 2018, đây được xem là ngành “quốc dân”, được giảng dạy ở hầu hết các trường đại học lớn, từ chuyên về ngoại ngữ như Đại học Hà Nội, Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN, đến các trường kinh tế, thương mại, thậm chí cả khối kỹ thuật. Thật không ngoa khi nói cứ 10 trường đại học có đào tạo ngoại ngữ thì 9 trường tuyển sinh ngành này.

Sức hút của Ngôn ngữ Anh đến từ tính ứng dụng rộng và khả năng mở ra nhiều hướng đi nghề nghiệp. Tiếng Anh là ngôn ngữ quốc tế, có mặt ở hầu hết các quốc gia và trong mọi lĩnh vực, từ du lịch, thương mại đến công nghệ. Sinh viên tốt nghiệp ngành này có thể làm việc ở vị trí biên phiên dịch, giáo viên, nhân viên truyền thông, nhân sự, marketing, thậm chí thử sức ở các tập đoàn đa quốc gia.

Tuy vậy, vài năm gần đây, tiếng Trung nổi lên như một đối thủ đáng gờm. Sự gia tăng mạnh mẽ của thương mại và đầu tư từ Trung Quốc, cùng làn sóng tuyển dụng nhân sự biết tiếng Trung, khiến nhiều thí sinh bắt đầu cân nhắc chuyển hướng. Không chỉ doanh nghiệp Trung Quốc, mà cả các tập đoàn đa quốc gia cũng muốn tìm người vừa giỏi tiếng Anh vừa biết tiếng Trung để khai thác thị trường hơn tỷ dân này.

Nguyên nhân khiến tiếng Trung tăng tốc còn nằm ở yếu tố “độc và khó”. So với tiếng Anh, vốn phổ biến từ bậc tiểu học, tiếng Trung vẫn ít người học thành thạo, dẫn đến thị trường lao động khan hiếm nhân lực. Điều này kéo theo mức lương khởi điểm cao và cơ hội thăng tiến nhanh. Trong khi đó, cử nhân Ngôn ngữ Anh ở một số vị trí cơ bản bắt đầu gặp tình trạng bão hòa.

Dẫu vậy, tiếng Anh vẫn giữ sức hút mạnh mẽ. Điểm chuẩn đầu vào ngành Ngôn ngữ Anh tại các trường top đầu nhiều năm liền luôn ở mức cao, thường trên 25 điểm theo thang 30. Đây là minh chứng rõ ràng rằng dù đối mặt với cạnh tranh, tiếng Anh vẫn là lựa chọn hàng đầu của rất nhiều thí sinh.

Lý do là tiếng Anh đóng vai trò nền tảng trong học tập, giao tiếp và tiếp cận tri thức toàn cầu. Ở các lĩnh vực công nghệ, khoa học, kinh doanh, hầu như mọi tài liệu, hội thảo, khóa học quan trọng đều dùng tiếng Anh. Với những ai muốn du học, làm việc tại tổ chức quốc tế hay môi trường đa quốc gia, tiếng Anh là điều kiện bắt buộc.

Vậy học ngành Ngôn ngữ Anh sẽ học những gì?

Chương trình đào tạo ngành Ngôn ngữ Anh thường gồm ba khối kiến thức chính. Thứ nhất là tiếng Anh học thuật và giao tiếp, giúp sinh viên đạt trình độ ngôn ngữ cao, cả bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, viết. Thứ hai là kiến thức văn hóa, xã hội và văn học của các quốc gia nói tiếng Anh, nhằm tạo nền tảng hiểu biết để giao tiếp hiệu quả trong môi trường đa văn hóa. Thứ ba là kỹ năng chuyên ngành như biên phiên dịch, giảng dạy, nghiệp vụ văn phòng quốc tế, truyền thông hay thương mại.

Ngoài ra, nhiều trường còn mở các học phần tự chọn để sinh viên rèn kỹ năng mềm, học thêm ngoại ngữ thứ hai như tiếng Trung, tiếng Nhật, tiếng Hàn, hoặc các môn về công nghệ, kinh doanh, du lịch… Điều này giúp sinh viên mở rộng cơ hội nghề nghiệp và tránh bị giới hạn vào một lĩnh vực cố định.

Về cơ sở đào tạo, hầu hết các trường top đầu đều có ngành Ngôn ngữ Anh. Tiêu biểu là Đại học Hà Nội, Đại học Ngoại ngữ – ĐHQGHN, Đại học Ngoại thương, Học viện Ngoại giao, Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Sư phạm TP.HCM, Học viện Tài chính, Đại học Mở TP.HCM, Đại học Ngân hàng TP.HCM… Ngoài ra, nhiều trường cao đẳng, đại học địa phương cũng đào tạo ngành này với điểm chuẩn dễ tiếp cận hơn.

Cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp khá đa dạng. Ngoài những ngành truyền thống như giảng dạy, biên phiên dịch, sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh còn có thể làm việc trong lĩnh vực truyền thông, marketing, du lịch, hàng không, xuất nhập khẩu hoặc trở thành chuyên viên đối ngoại, điều phối dự án. Nếu kết hợp với chuyên môn khác như công nghệ thông tin hay tài chính, cơ hội vào các tập đoàn đa quốc gia sẽ rộng mở hơn nữa.

Dù tiếng Trung đang trên đà tăng trưởng mạnh, tiếng Anh vẫn giữ vị trí quan trọng như một “ngôn ngữ gốc” cho mọi lĩnh vực. Nhiều chuyên gia khuyến nghị sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh nên tận dụng thế mạnh này để học thêm một ngoại ngữ khác, từ đó tạo lợi thế kép trên thị trường lao động.

Ngành Ngôn ngữ Anh vì thế vẫn là một lựa chọn an toàn và nhiều tiềm năng, miễn là người học xác định rõ định hướng, chịu khó nâng cao kỹ năng và không ngừng cập nhật xu hướng mới. Trong bối cảnh hội nhập, sự kết hợp khéo léo giữa tiếng Anh và một ngoại ngữ “hot” khác có thể là chìa khóa giúp sinh viên vừa giữ vững nền tảng vừa bắt kịp làn sóng mới.

Tổng hợp