Thực tế, lãi suất huy động trên thị trường đã giảm dần trong nhiều tháng gần đây. Ở một số ngân hàng, lãi suất kỳ hạn 1-3 tháng đã lùi về mức dưới 4%/năm, trong khi kỳ hạn dài 12-18 tháng vẫn duy trì quanh ngưỡng 5-6%/năm. Điều này khiến không ít khách hàng đứng trước lựa chọn: gửi ngắn hạn để dễ dàng xoay xở khi có nhu cầu, hay gửi dài hạn để tận dụng mức lãi suất cao còn sót lại trước khi xu hướng giảm tiếp tục?
Nếu gửi tiết kiệm ngắn hạn, lợi thế lớn nhất nằm ở tính linh hoạt. Chỉ cần vài tháng là khoản tiền đáo hạn, khách hàng có thể tái đầu tư theo mặt bằng lãi suất mới hoặc rút ra để phục vụ nhu cầu phát sinh. Trong môi trường lãi suất biến động nhanh, việc giữ tiền ở kỳ hạn ngắn giúp nhà đầu tư “dễ thở” hơn, tránh tình trạng bị kẹt vốn quá lâu. Tuy nhiên, bất lợi của lựa chọn này là mỗi lần tái tục, người gửi có thể phải chấp nhận mức lãi suất mới thấp hơn nếu lãi suất lại điều chỉnh giảm, đồng nghĩa lợi nhuận kỳ vọng sẽ giảm dần theo đà hạ lãi suất.
Ngược lại, gửi dài hạn mang đến ưu điểm nổi bật: “khóa” được mức lãi suất hiện tại trong suốt cả kỳ hạn. Khi lãi suất chung giảm, người gửi dài hạn vẫn giữ nguyên khoản lợi tức cố định đã cam kết từ trước. Đây được coi là chiến lược khôn ngoan trong giai đoạn lãi suất đang trên đà đi xuống. Tuy nhiên, gửi dài hạn cũng đồng nghĩa chấp nhận rủi ro về tính thanh khoản. Nếu cần rút trước hạn, khách hàng thường chỉ được hưởng mức lãi suất không kỳ hạn rất thấp, hoặc thậm chí mất toàn bộ phần lãi đã tích lũy. Ngoài ra, nếu trong tương lai lãi suất bất ngờ tăng trở lại, người gửi dài hạn sẽ không tận dụng được cơ hội hưởng mức lãi mới cao hơn.
Về góc độ tài chính, quyết định lựa chọn kỳ hạn còn phụ thuộc vào kế hoạch chi tiêu và mục tiêu của từng cá nhân. Người có khoản tiền nhàn rỗi thực sự, chưa có dự định sử dụng trong ít nhất một năm, hoàn toàn có thể cân nhắc gửi dài hạn để đảm bảo lợi tức ổn định. Trong khi đó, những ai còn dự định chi tiêu lớn trong thời gian tới, hoặc muốn giữ sự linh hoạt để chuyển hướng đầu tư, thì gửi ngắn hạn vẫn là lựa chọn an toàn hơn.
Một giải pháp dung hòa thường được các chuyên gia khuyến nghị là “chia trứng vào nhiều giỏ”. Nghĩa là, thay vì dồn toàn bộ vốn vào một kỳ hạn, khách hàng có thể phân bổ thành nhiều phần: một phần gửi dài hạn để tận dụng lãi suất cao hiện tại, phần còn lại gửi ngắn hạn để đảm bảo khả năng xoay chuyển. Cách này giúp cân bằng giữa lợi nhuận và thanh khoản, đồng thời giảm rủi ro trước biến động khó lường của thị trường lãi suất.
Trong bối cảnh lãi suất đang giảm, gửi dài hạn rõ ràng có lợi thế khi giúp nhà đầu tư giữ nguyên suất sinh lời cao hơn trong một thời gian dài. Nhưng sự linh hoạt của gửi ngắn hạn cũng không thể bỏ qua, đặc biệt với những người có kế hoạch tài chính ngắn hạn hoặc lo ngại biến động bất ngờ. Quyết định cuối cùng không nên chỉ dựa vào mức lãi suất cao – thấp, mà phải cân nhắc đồng thời nhu cầu cá nhân, khả năng tài chính và mức độ chấp nhận rủi ro.
Nói cách khác, thay vì đặt câu hỏi “nên gửi ngắn hạn hay dài hạn?”, điều quan trọng hơn là mỗi người cần xác định rõ đâu là mục tiêu của mình trong giai đoạn hiện tại. Khi đã hiểu rõ bản thân cần gì và có thể chấp nhận đánh đổi điều gì, việc lựa chọn kỳ hạn gửi tiết kiệm sẽ trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều.