Chia phần ca khúc Kpop: Nhóm nhạc hay nhóm "ca sỹ A và những người bạn"?

B.I và Bobby (iKON) đánh lẻ, Taeyeon và Tiffany ra mắt album solo, sự ra đời của hàng loạt nhóm nhỏ như Super Junior-K.R.Y, TaeTiSeo, 2Yoon... - Sự nghiệp riêng của những giọng ca chính trong những nhóm nhạc hàng đầu hiện nay phải chăng là hệ quả của việc phân chia lời ca khúc theo nhóm không thể bộc lộ hết tài năng âm nhạc của họ?

Trong năm nay Kpop có khoảng 105 nhóm nhạc mới ra mắt. Tình trạng gia tăng về nhóm nhạc, thêm vào đó là số thành viên trong mỗi nhóm thường rất đông, hầu như luôn từ 5 thành viên trở lên, đã gây ra hiện tượng bão hòa. Nhìn vào các nhóm hiện nay, khó có thể tìm được một nhóm mà các thành viên có khả năng ca hát lẫn vũ đạo đồng đều như các tiền bối H.O.T, Shinhwa, DBSK, Big Bang. Trong những nhóm “đông dân”, tình trạng “người hát gần hết, người không lời nào” chẳng còn gì xa lạ. 

Hyoyeon, Yoona và Sooyoung chỉ có một lượt lời trong các ca khúc của SNSD; Sehun hầu như chỉ rap 1-2 câu; Nam Jihyun là nhóm trưởng 4Minute nhưng trong bài nào cô cũng chỉ hát phần ít nhất và dễ nhất. Chanwoo thậm chí không được hát một lời nào trong ca khúc ra mắt của iKON và cũng chỉ lên hình vài giây ngắn ngủi trong khi hai thành viên B.I và Bobby chiếm sóng đến nửa bài hát. After School cũng chỉ có một vài giọng ca chính và những người còn lại đóng vai trò... nhảy phụ họa. Mặc dù có thể thấy các ca khúc nhóm đã phải đo ni đóng giày, có hát có rap đầy đủ, thậm chí phải cố biến tấu, bóp giọng để không ai bị thiếu phần nhưng sự chênh lệch trong việc chia lời vẫn quá rõ ràng. 

Nguyên nhân chính của sự chênh lệch này chủ yếu là thực lực của các thành viên không đồng đều. Xét về phần nghe, vì hiệu ứng nhóm nên các thành viên có thể bù trừ cho nhau để thể hiện thế mạnh và che lấp những hạn chế về giọng của mình, nhưng chỉ là khi xét trên bản phòng thu. Những màn trình diễn live, các bản MV removed (loại bỏ toàn bộ bản thu sẵn, đệm bè, nhạc nền) hay sự cố sân khấu (ngã, rơi mic,...) đã giúp nhiều thành viên tỏa sáng vì tài năng thực sự nhưng cũng tố cáo không ít thành viên chỉ biết hát nhép và nhảy. Thậm chí có những người được coi là giọng ca chính cũng không đủ khả năng để hát live hoàn toàn.

Khi thưởng thức một sản phẩm âm nhạc cộp mác Kpop, nhất là của các nhóm nhạc, fan bị thu hút không chỉ bởi phần nghe mà còn cả phần nhìn. Vũ đạo đều tăm tắp, góc quay đẹp lung linh, đặc biệt là hiệu ứng nhóm khiến thành viên nào trông cũng đẹp, từng ấy yếu tố đã đủ làm mãn nhãn người thưởng thức. Thêm vào đó, các ông bầu Kpop cũng biết cách xây dựng hình ảnh để bù đắp phần nào sự không đồng đều trong khả năng của từng thành viên. Các thành viên hát hoặc rap chính thì được chia thành “main vocal/rapper” và “lead vocal/rapper”, mặc dù sự khác biệt chỉ là main vocal/rapper có khả năng xử lý tốt hơn một chút. Ai hát không tốt thì sẽ có vai trò “cỗ máy nhảy”. 

Còn cả hát và nhảy chỉ ở mức trung bình thì cũng sẽ có những vai trò khác như “visual”, “flower idol” (người có ngoại hình nổi bật nhất nhóm và thường được lên hình nhiều nhất), “fanservice” (trò chuyện, hành động làm vừa lòng fan), “kỹ năng tạp kỹ” (khả năng ứng biến trong các chương trình tạp kỹ). Hình ảnh các thành viên thân thiết như một gia đình hay có nhiều tài lẻ hoặc tính cách "dị" cũng được phát triển và lăng-xê triệt để nhằm đánh vào cảm tính của fan. Vậy nên nhiều fan sẵn sàng quên đi khả năng ca hát không mấy tiến bộ của idol vì rõ ràng nhìn vào lý lịch thì “người ấy vẫn có vai trò không thể thiếu trong nhóm”. 

Nếu quan tâm đến Kpop đủ lâu, chắc hẳn nhiều fan sẽ có những lúc cảm thấy bất công vì tình trạng chia lời ca khúc này. Những giọng ca đầy nội lực như Taeyeon (SNSD), Hyorin (SISTAR), Luna (f(x)) thường phải gò bó khả năng, cá tính âm nhạc của mình trong những ca khúc đóng khung, chia phần cho nhóm. Vậy nên những màn solo của họ luôn được đánh giá là “vượt trên tầm idol”, đạt trình độ của một ca sĩ thực sự. 

Trong khi đó nhiều thành viên tuy hát ít, nhảy cũng không phải quá xuất sắc và thay vì gọi là rap thì nên gọi là “đọc lời nhanh”, nhưng tần số được camera lia tới lại quá nhiều so với những người hát chính. Có thể kể ra hàng loạt cái tên như Siwon, Heechul (Super Junior), Yoona (SNSD), Naeun (A Pink), Hani (EXID), Jiyeon (T-ara). Nhiều nhóm có tình trạng một thành viên nổi như cồn, đảm nhận nhiều vai trò và từ đó được công ty đầu tư hơn trong khi vài thành viên khác thực sự mờ nhạt đến mức có lý do chính đáng để họ có tên trong danh sách “những thành viên không có cũng chẳng sao”. Chính sự chênh lệch này đã khiến nhiều nhóm nhạc bị gọi với cái tên kiểu “A và những người bạn”, “B và các vũ công”.

Vẫn biết đã hoạt động dưới hình thức một nhóm nhạc là phải hy sinh nhiều thứ cá nhân để có thể dung hòa với nhiều thành viên khác, nhưng để tồn tại vững chắc và được công nhận trong nền âm nhạc, giọng ca và phong cách trình diễn mới là điều để lại ấn tượng lâu dài nhất. Một nhóm nhạc không thể tồn tại lâu dài chỉ dựa vào một vài thành viên hát và các thành viên còn lại đẹp hay chăm đóng phim và đi show tạp kỹ. 

Nhìn vào những idol như Yunho (DBSK) từ giọng ca bị đánh giá là tệ nhất nhóm đã trở nên truyền cảm hơn rất nhiều để tiếp tục hoạt động bộ đôi; hay Seungri từ thành viên cuối cùng gia nhập Big Bang và ban đầu không được chính các thành viên khác công nhận đã trở thành người không thể thiếu nhờ chất giọng gió đặc biệt; ngay cả Kai (EXO) từng trong tình trạng "mỗi người một câu rap" với Sehun cũng đã góp giọng nhiều hơn trong các ca khúc mới của EXO. Những idol này đều được biết đến là những “cỗ máy nhảy” hay có ngoại hình đẹp của nhóm, nhưng họ không hề coi đó là nhiệm vụ duy nhất của mình mà vẫn luôn cố gắng cải thiện giọng hát, để không chỉ mang đến cho fan những sản phẩm âm nhạc tốt nhất mà quan trọng hơn là giữ gìn và nâng cao hình ảnh của chính mình và nhóm của mình.