Một câu nói ĐƠN GIẢN có thể giải quyết xung đột tốt hơn 10 câu "Bố/mẹ yêu con": Nếu bạn hay nói, xin chúc mừng!

Lời nói của cha mẹ chính là "lời tiên tri" ảnh hưởng đến tính cách và tương lai của trẻ. Một ngôi nhà, nếu thường xuyên tràn ngập trách móc, quát mắng, đứa trẻ sẽ dễ trở nên tự ti, nhút nhát. Ngược lại, khi cha mẹ biết dùng lời nói ấm áp, động viên, con sẽ được nuôi dưỡng trong tình yêu thương và ngày càng tự tin, xuất sắc.

Khi cha mẹ yêu nhưng con không cảm nhận được

Không ít bậc cha mẹ nghĩ rằng mình rất quan tâm con, nhưng cách nói lại khiến tình cảm trở thành… gánh nặng.

Ví dụ như một người mẹ nóng tính, lời nói lúc nào cũng cứng nhắc. Khi con trai chơi cầu trượt, chị lo con ngã nên hét to: "Leo cao thế để làm gì, ngã chết bây giờ!". Đứa trẻ cụp mắt, buồn bã ngồi một góc, chẳng còn tâm trạng chơi nữa. Rõ ràng đó là tình thương, nhưng trong tai đứa trẻ, nó lại là sự trách móc và sợ hãi.

Trong tiểu thuyết "Thời thơ ấu" của Maxim Gorky, nhân vật sống trong một gia đình mà người lớn luôn chua ngoa, bạo lực. Kết quả, gia đình tan nát, các con cái cũng chẳng thể lớn lên lành mạnh.

Ngôn ngữ không chỉ ảnh hưởng đến mối quan hệ cha mẹ - con cái, mà còn định hình không khí của cả một mái nhà. Một gia đình hay nói lời nặng nề sẽ rơi vào vòng xoáy xung đột, ngược lại, một gia đình biết "nói nhẹ nhàng" thường yên ấm, dễ vượt qua sóng gió.

Nhiều chuyên gia tâm lý cho rằng, nghệ thuật trò chuyện với con cái có 3 cấp độ:

Cấp độ cơ bản: Không chửi mắng, không dùng bạo lực ngôn từ.

Cấp độ trung bình: Biết lắng nghe nhu cầu của con, không cắt ngang.

Cấp độ cao: Khi cha mẹ sai, biết thừa nhận lỗi lầm và xin lỗi con.

Đa số cha mẹ mới chỉ dừng ở cấp độ 1. Một số ít kiên nhẫn hơn thì đạt đến cấp độ 2. Nhưng cấp độ 3, biết cúi mình, nói lời "xin lỗi" với con lại vô cùng hiếm.

Một lời "xin lỗi" - sức mạnh hơn cả 10 câu "bố mẹ yêu con"

Trong chương trình "Bố ơi mình đi đâu thế?" (Trung Quốc), nghệ sĩ Lâm Vĩnh Kiện từng trách nhầm con trai. Sau khi hiểu ra, anh không ngại nói thẳng: "Bố sai rồi, bố đã hiểu nhầm con, xin lỗi con".

Khoảnh khắc ấy, mọi căng thẳng lập tức tan biến. Đứa trẻ cảm thấy được tôn trọng, được thấu hiểu, điều này quý giá hơn hàng chục câu "bố yêu con, mẹ yêu con".

Một tác giả từng nói: "Xin lỗi chính là ngôn ngữ thứ 6 của tình yêu". Bởi ba chữ "xin lỗi" không chỉ là thừa nhận sai lầm, mà còn là sự tôn trọng dành cho con, điều mà nhiều bậc cha mẹ vô tình bỏ qua.

Trong nhiều gia đình Á đông, không ít cha mẹ vẫn cho rằng "mình là người lớn, sao phải xin lỗi con?". Nhưng thực tế, một lời xin lỗi đúng lúc có thể thay đổi hoàn toàn không khí trong nhà. Nó không khiến cha mẹ "mất uy" mà ngược lại, giúp trẻ học được rằng: ai cũng có thể mắc sai lầm, quan trọng là cách ta chịu trách nhiệm và sửa chữa. 

Khi cha mẹ biết cúi xuống nói lời xin lỗi, con sẽ học được sự khiêm nhường, tôn trọng và biết quan tâm đến cảm xúc người khác. Một đứa trẻ lớn lên trong môi trường như vậy thường tự tin, dễ mở lòng chia sẻ và không ngại thừa nhận sai sót của mình. Bởi vậy, "xin lỗi" không chỉ là một từ đơn giản, mà còn là một cây cầu gắn kết cha mẹ với con cái, biến tình yêu thương thành hành động cụ thể, rõ ràng và có sức mạnh chữa lành.

Nói năng thế nào thực chất là bài toán cảm xúc. Nhà tâm lý học Marshall Rosenberg (tác giả Nonviolent Communication) từng chia sẻ: khi bị người khác công kích, thay vì phản ứng ngay, ông dừng lại, lắng nghe lý do. Nhờ vậy, một mâu thuẫn tưởng như nổ tung lại được hóa giải nhẹ nhàng.

Điều này cũng hoàn toàn đúng trong gia đình. Khi cha mẹ biết kiểm soát cảm xúc, trò chuyện trong bình tĩnh, con cái sẽ thấy được an toàn, tin tưởng và sẵn sàng chia sẻ.

Một gia đình hạnh phúc không phải ở chỗ có bao nhiêu của cải, mà ở cách các thành viên nói chuyện với nhau thế nào. Đừng tiếc một lời "xin lỗi", vì nó chính là món quà tinh thần lớn nhất bạn có thể trao cho con.