Nếu bạn là người hay lướt mạng xã hội, chắc chắn không ít lần bạn đã thấy ai đó bình luận hoặc nói đùa: "Bạn troll tớ à?" như một cách hài hước để phản ứng lại khi bị trêu, bị "lừa nhẹ" hoặc thấy điều gì đó không giống sự thật.
Với Gen Z, từ "troll" đã trở thành một phần ngôn ngữ đời sống hằng ngày vừa vui, vừa bắt trend. Nhưng đáng tiếc, không phải ai cũng hiểu đúng ý nghĩa gốc và mức độ của từ này. "Troll" chính xác là một từ tưởng như đơn giản, nhưng thực ra lại có nhiều tầng nghĩa thú vị nếu bạn chịu khó bóc tách.
Nhiều người không biết hết nghĩa của từ "troll"
Trong đời sống thường ngày, đặc biệt là trên mạng xã hội, từ "troll" thường được hiểu một cách nôm na là "trêu chọc ai đó một cách hài hước", đôi khi mang chút tính lừa nhẹ hoặc làm ai đó hiểu nhầm trong vài giây nhưng tất cả đều mang tính vui vẻ, không ác ý. Ví dụ như khi bạn giả vờ nhắn tin bảo bạn thân rằng có người crush nó, để nó "đứng hình" 5 giây rồi mới bật mí là đùa - đó là "troll".
Tuy nhiên, vì dùng phổ biến theo kiểu vui đùa như thế nên nhiều người mặc định rằng "troll = đùa vui, trêu chơi", thậm chí lạm dụng cả trong những tình huống không phù hợp. Có người nói dối, bịa chuyện, lan tin giả rồi khi bị phát hiện lại chống chế: "Ơ, mình troll thôi mà" như một cách rũ bỏ trách nhiệm.
Chính từ đó, chúng ta nên quay lại với gốc rễ của từ "troll" trong tiếng Anh để hiểu cho đúng, dùng cho chuẩn.
Từ điển Cambridge định nghĩa "troll" là: "to leave an insulting or offensive message on the internet in order to upset someone, or to get attention or cause trouble" (tạm dịch: Để lại một tin nhắn xúc phạm hoặc mang tính công kích trên internet nhằm mục đích khiến ai đó khó chịu, thu hút sự chú ý hoặc gây rối - PV).
Hoặc là "to intentionally do or say something annoying or offensive in order to upset" (Tạm dịch: Cố tình làm hoặc nói điều gì đó gây khó chịu hoặc xúc phạm nhằm mục đích khiến ai đó bực bội, thu hút sự chú ý hoặc gây rối - PV).
Từ điển Cambridge định nghĩa từ "troll".
Ở đây, bạn có thể thấy: nghĩa gốc của từ "troll" trong môi trường Internet không hề vui vẻ, dễ thương như cách mà nhiều bạn trẻ đang dùng. Nó ám chỉ một hành vi tiêu cực có chủ đích , nhằm mục đích gây hấn, khiến người khác tổn thương, hoang mang hoặc bực tức. Ví dụ: vào một diễn đàn chia sẻ chuyện cá nhân rồi để lại bình luận châm chọc, đả kích người khác.
Ngoài ra, từ này còn có nhiều nét nghĩa cổ điển hơn. Theo từ điển Oxford, "troll" còn để miêu tả một sinh vật trông giống như một người xấu xí. Một số con quái vật này rất to lớn và độc ác, trong khi những con khác thì nhỏ bé, thân thiện nhưng thích chơi khăm người khác.
Ngoài ra, "troll" còn có nghĩa là "to try to catch fish by pulling a baited line through the water behind a boat" (Tạm dịch: Cố gắng câu cá bằng cách kéo một dây câu có mồi qua mặt nước phía sau một chiếc thuyền - PV).
Việc Gen Z và cộng đồng mạng Việt Nam sử dụng từ "troll" với nghĩa vui vẻ tuy không sai hoàn toàn trong văn hóa bản địa nhưng về mặt nguyên bản tiếng Anh thì nó là một từ mang sắc thái tiêu cực rõ ràng . Sự khác biệt này gây ra hai hệ quả:
Một là: hiểu sai bản chất , dẫn đến việc biện minh cho hành vi thiếu trách nhiệm bằng câu "chỉ troll thôi mà".
Hai là: gây hiểu nhầm khi giao tiếp với người nước ngoài , bởi nếu bạn nói với một người bản xứ rằng "I’m just trolling you" , họ có thể hiểu là bạn cố ý xúc phạm hoặc trêu ác chứ không phải "trêu yêu".
Thay vì nói "bạn troll tớ à?" trong mọi hoàn cảnh, bạn có thể linh hoạt chuyển sang các cụm như "Bạn đùa tớ đấy à?" (Are you kidding me?), "Bạn trêu tớ đúng không?" (Are you teasing me?) vừa đúng nghĩa, vừa tránh lạm dụng sai. Nhớ nhé!
Tổng hợp