Mâm cúng rằm tháng 7 đầy đủ gồm những gì?

Trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam, rằm tháng 7 là một trong những ngày rằm quan trọng nhất. Đây là dịp con cháu bày tỏ lòng hiếu kính với cha mẹ tổ tiên với truyền thống Vu lan báo hiếu và thể hiện tấm lòng yêu thương với mọi chúng sinh qua lễ cúng cô hồn, bố thí cho những vong hồn không nơi nương tựa hay cầu an, cầu siêu để giúp các vong linh siêu thoát.

Trong đời sống tâm linh của người Việt, mâm cúng rằm tháng 7 không chỉ mang ý nghĩa tưởng nhớ mà còn thể hiện tinh thần sẻ chia, hướng thiện.

Mâm cúng Rằm tháng 7 gồm những gì?

Thông thường, lễ cúng rằm tháng 7 đầy đủ sẽ có ba mâm: Mâm cúng Phật, mâm cúng gia tiên và mâm cúng cô hồn (chúng sinh). Tuy nhiên, tùy theo điều kiện và quan niệm, mỗi gia đình có thể điều chỉnh, đơn giản hóa, miễn sao thể hiện được tấm lòng thành kính.

Mâm cúng Phật

Đối với các gia đình theo đạo Phật, rằm tháng 7 là ngày lễ lớn, việc chuẩn bị mâm cỗ cúng Phật là không thể thiếu. Mâm cúng thường là đồ chay, có thể gồm một mâm cơm chay hoặc đơn giản hơn là một đĩa ngũ quả. Điều quan trọng nhất chính là lòng thành của gia chủ.

Lễ cúng Phật thường được tiến hành vào ban ngày, trong không gian thanh tịnh. Sau khi cúng xong, mọi người cùng thụ lộc. Nhiều gia đình cũng chuẩn bị thêm mâm cúng thần Tài trong ngày này, cầu mong tài lộc, bình an.

Mâm cúng gia tiên

Rằm tháng 7 được coi là phần lễ quan trọng nhất, thể hiện sự tưởng nhớ, tri ân ông bà, tổ tiên. Các lễ vật cơ bản thường có:

• Trầu cau: Biểu tượng của lòng hiếu kính.
• Hương, đèn, nến: Những vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ.
• Hoa tươi: Thường là hoa cúc, huệ hoặc hồng.
• Trái cây: Chuối, cam, nho, quýt… được bày biện tươi ngon.
• Rượu, nước
• Xôi và cơm như xôi gấc, xôi đậu xanh hoặc cơm trắng.
• Món mặn: Gà luộc, thịt lợn, cá…
• Món chay: Đậu phụ, rau củ quả, nộm…

Tùy điều kiện mà gia đình lựa chọn làm mâm lễ chay hoặc mâm lễ mặn để cúng gia tiên. Điều quan trọng là các món ăn phải được chế biến tinh tươm, bày biện trang trọng để thể hiện tấm lòng thành kính.

Mâm cúng cô hồn

Mâm lễ này thường được bày ngoài trời, dành để bố thí cho những vong linh không được ai thờ cúng. Lễ vật thường phong phú, được bày trên nia, mâm hoặc mẹt, bao gồm:

• Cháo trắng loãng, thường chia thành 12 bát nhỏ, có gia đình để trong một bát to và có nhiều thìa.
• Cơm vắt, muối gạo để rắc ra bốn phương tám hướng sau khi cúng xong.
• Trái cây, bánh kẹo, bỏng ngô, ngô rang.
• Đường thẻ, xôi chè, trái cây đủ màu sắc.
• Quần áo giấy nhiều màu (xanh, hồng, vàng, xanh lá…).
• Nước sạch, thường là 3 ly nhỏ.
• 3 cây nhang, 2 ngọn nến.

Các lễ vật thường được chia nhỏ để nhiều vong linh có phần. Đây cũng là nét đẹp nhân văn trong tín ngưỡng dân gian, thể hiện tinh thần từ bi, bác ái.

Cúng Rằm tháng 7 năm 2025 vào ngày nào, giờ nào?

Theo lịch vạn niên, Rằm tháng 7 năm 2025 rơi vào thứ Bảy, ngày 6/9 Dương lịch. Đây cũng là dịp cuối tuần, rất thuận tiện để các gia đình chuẩn bị lễ cúng và quây quần sum họp.

Ngoài ra, theo sách “Tìm hiểu văn hóa Phương Đông 365 ngày” của tác giả Thiên Nhân (NXB Thanh Hóa), một số ngày Hoàng đạo phù hợp để cúng rằm tháng 7 năm nay gồm:

• Ngày 7/7 Âm lịch (thứ Sáu, ngày 29/8 Dương lịch)
• Ngày 8/7 Âm lịch (thứ Bảy, ngày 30/8 Dương lịch).
• Ngày 12/7 Âm lịch (thứ Tư, ngày 3/9 Dương lịch).
• Ngày 14/7 Âm lịch (thứ Sáu, ngày 5/9 Dương lịch).

Lễ cúng Phật và gia tiên nên được làm vào ban ngày, khi dương khí thịnh vượng, không gian sáng sủa. Đây là lúc thể hiện sự tôn kính cao nhất. Giờ đẹp nhất được khuyến nghị là:

• Giờ Tỵ (9h – 11h)
• Giờ Thìn (7h – 9h)

Khác với lễ cúng trong nhà, lễ cúng chúng sinh thường được tổ chức vào buổi chiều tối, khi mặt trời đã lặn hẳn. Thời điểm thích hợp nhất là giờ Dậu (17h – 19h). Tuy nhiên, một số gia đình vẫn chọn cúng cùng lúc với gia tiên vào ban ngày để thuận tiện, miễn sao giữ được sự thành tâm.

Mỗi mâm cúng trong ngày Rằm tháng 7 đều mang một ý nghĩa riêng. Mâm cúng Phật thể hiện sự hướng thiện, hướng Phật. Mâm cúng gia tiên là dịp để con cháu tưởng nhớ, bày tỏ hiếu nghĩa. Mâm cúng chúng sinh lại nhắc nhở mỗi người về tinh thần từ bi, sẻ chia.