Loại rau mọc bờ rào nay "lên đời" thành đặc sản, vừa ngon bổ vừa dễ trồng tại nhà

Từng bị xem là cỏ dại mọc lề đường, rau lạc tiên (hay còn gọi là rau nhãn lồng), đang ngày càng được yêu thích bởi hương vị thanh mát và công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Từ các vạt đất hoang, bờ rào cũ kỹ, loài cây leo mảnh mai này đã có màn “lên đời” ngoạn mục, trở thành món rau đặc sản xuất hiện từ bữa cơm gia đình đến thực đơn nhà hàng.

Từ bờ rào ra mâm cơm

Lạc tiên (tên khoa học Passiflora foetida) là loại rau leo thân mềm, lá có hình ba thùy như chân vịt, thường mọc hoang ở vùng đồng bằng và trung du. Cây sinh trưởng nhanh, tua cuốn bám chắc, thường bò kín hàng rào, bờ tường hay bãi đất trống.

Phần đọt non và lá non của lạc tiên có thể dùng làm rau. Khi chế biến, dù là luộc, xào tỏi hay nấu canh thì loại rau này đều cho vị ngọt dịu, hơi đắng thanh rất riêng, khiến người ăn lần đầu dễ bất ngờ mà "ăn riết thành quen".

Đặc biệt, quả lạc tiên có hình tròn nhỏ, khi chín ngả vàng cam, bên trong chứa lớp ruột chua ngọt thơm nhẹ, hương vị gần giống chanh leo. Ngoài ăn trực tiếp, nhiều nơi còn dùng quả chín làm nước giải khát mát lạnh, giúp thanh nhiệt ngày nóng.

Rau nhà quê thành món "đắt khách"

Không còn là thứ rau leo bị nhổ bỏ, ngày nay lạc tiên đã có mặt trong các phiên chợ quê, siêu thị nông sản sạch và thậm chí là trong bếp của những đầu bếp yêu phong vị bản địa. Các món từ lạc tiên tưởng dân dã nhưng lại mang đậm hồn ẩm thực đồng quê:

- Lạc tiên luộc chấm mắm kho quẹt: đơn giản nhưng đưa cơm bất ngờ

- Lạc tiên xào tỏi: thơm nức mũi, ăn giòn giòn

- Canh lạc tiên nấu tôm hoặc cá rô: món giải nhiệt tuyệt vời cho mùa hè 

- Gỏi lạc tiên trộn tai heo, đậu phộng: vừa ngon vừa lạ miệng

Chẳng cần gia vị cầu kỳ, chỉ với vài thao tác đơn giản, rau lạc tiên đã có thể biến hóa thành bữa cơm ngon lành mà lại bổ dưỡng.

Không chỉ là rau, lạc tiên còn là vị thuốc quý

Lạc tiên được Đông y xem như vị thuốc an thần thiên nhiên. Theo y học cổ truyền, cây có tính mát, vị ngọt nhạt, có tác dụng làm dịu thần kinh, hỗ trợ điều trị mất ngủ, căng thẳng, hay hồi hộp.

Cách dùng phổ biến nhất là hái đọt non, lá non đem phơi khô, hãm trà. Uống trà lạc tiên mỗi tối sẽ giúp dễ ngủ, thư giãn tinh thần, rất phù hợp với người làm việc văn phòng căng thẳng hoặc người lớn tuổi mất ngủ kinh niên.

Một số nghiên cứu hiện đại cũng xác nhận rằng lạc tiên chứa flavonoid và alkaloid - những hợp chất giúp chống oxy hóa, giảm stress và hỗ trợ ổn định thần kinh. Tuy nhiên không nên lạm dụng, người đang mang thai, cho con bú hoặc đang điều trị bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thường xuyên.

Trồng lạc tiên tại nhà dễ như chơi

Rau lạc tiên là loại cây cực dễ trồng tại nhà, lại cho nguồn rau sạch quanh năm. Cây ưa nắng nhẹ, đất tơi xốp, thoát nước tốt và chỉ cần có chỗ cho dây leo là đủ sống khỏe. Nhiều người tận dụng giàn trước sân, ban công hay hàng rào để trồng vừa tiết kiệm diện tích, vừa làm mát không gian.

Bạn có thể trồng rau lạc tiên bằng cách gieo hạt hoặc giâm cành, trong đó gieo hạt là cách đơn giản, phổ biến hơn. Chỉ cần gieo hạt xuống đất ẩm, tưới nước đều mỗi ngày, sau khoảng 1-2 tuần cây sẽ nảy mầm và leo khỏe. Khi cây lớn, nên cắm giàn cho dây leo bám và cắt tỉa bớt lá già để cây phát triển tốt hơn. Bón phân hữu cơ định kỳ sẽ giúp cây xanh tốt, ít sâu bệnh. Từ 1-2 tháng sau khi trồng, bạn đã có thể thu hoạch ngọn non để nấu canh, luộc hoặc xào, rất ngon và mát gan.

Tổng hợp