Loại cây Việt Nam trồng làm cảnh, củ sấy khô có giá 1 triệu đồng/kg ở Trung Quốc: Hóa ra là dược liệu quý

Loại cây được nhắc đến chính là cây rẻ quạt. Cây rẻ quạt (hay còn gọi là xạ can) có tên khoa học là Belamcanda sinensis, thuộc chi lay ơn.

Sở dĩ cây có tên là rẻ quạt vì có tán lá mảnh, dài khoảng 30cm, xếp tỏa đều như nan quạt. Hoa của cây thường kết thành chùm, mang sắc cam pha vàng cùng những chấm đỏ lạ mắt. Do đó, cây rẻ quạt thường được trồng làm cảnh ở các công viên, trường học, bệnh viện,... để tô điểm cho cảnh quan đô thị.

Lợi ích của cây rẻ quạt

Một điểm ít ai biết là cây rẻ quạt còn được dùng làm dược liệu chữa bệnh trong y học cổ truyền.

Theo thông tin đăng tải trên website của bệnh viện Vinmec, cây rẻ quạt chứa nhiều thành phần hóa học có lợi cho sức khỏe chẳng hạn như glucozit, iridium, tectoridin. Ngoài ra, loại dược liệu này còn chứa rất nhiều hợp chất khác bao gồm belamcandin, tectorigenin, tectoridin, irigenin, methyl Irisolidone, iridian, iris florentin, noririsflorentin, muningin...

Bác sĩ Đoạn Quân, làm việc tại khoa y học cổ truyền, Bệnh viện Hữu nghị Trung - Nhật (Trung Quốc) cho biết cây rẻ quạt có vị đắng, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, tiêu đờm, tiêu viêm. Vị thuốc này cũng được dùng để điều trị các bệnh đường hô hấp trên như viêm họng, đau họng, viêm thanh quản, viêm amidan, ho, khó thở,…

Với đặc tính kháng khuẩn mạnh, cây rẻ quạt cũng có tác dụng chống nấm, giúp điều trị một số bệnh nấm da.

Bác sĩ Doãn Đức Hải, trưởng khoa Y học cổ truyền Trung Quốc, Bệnh viện Đại học Y khoa Liên hợp Bắc Kinh chia sẻ các chất có trong cây rẻ quạt có thể giúp thúc đẩy lưu thông máu, thư giãn gân và cơ, giảm đau và giảm sưng. Ngoài ra, cây rẻ quạt cũng được sử dụng để cải thiện hệ miễn dịch, có lợi cho những người có thể chất yếu, hay ốm vặt. Cây rẻ quạt cũng có tác dụng hỗ trợ điều hòa huyết áp và kiểm soát lượng đường trong máu.

Với những lợi ích sức khỏe tiềm năng, cây rẻ quạt đã trở thành một trong những dược liệu có giá thành đắt đỏ tại Trung Quốc. Theo tìm hiểu, tại Trung Quốc, 1kg củ rẻ quạt sấy khô đang được bán với giá 298 tệ (tương đương với khoảng 1 triệu đồng).

Cây rẻ quạt tại Việt Nam

Cây rẻ quạt thường mọc hoang dại, phổ biến ở các vùng ven rừng, ven sông, đồi núi thấp. Tại Việt Nam, rẻ quạt xuất hiện ở các tỉnh thành như Lào Cai, Hòa Bình, Hà Nội, Cần Thơ, Cà Mau…, theo thông tin đăng tải trên website của Bệnh viện Vinmec.

Cây rẻ quạt cũng được người dân trồng và thu hoạch dược liệu đem bán. Theo báo Dân Việt, năm 2020, nhiều hộ nông dân tại xã Nghĩa Thành, huyện Nghĩa Đàn (tỉnh Nghệ An) đã mạnh dạn trồng thử cây rẻ quạt theo hướng hữu cơ, đem về thu nhập cao.

Ông Vũ Văn Lợi ở xóm Sình, xã Nghĩa Thành, huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An cho biết, cây rẻ quạt khá dễ trồng, phù hợp với thổ nhưỡng địa phương, không sâu bệnh, năng suất cao hơn nhiều lần so với khi trồng các loại cây khác. Phần thân và củ của cây rẻ quạt thường được dùng để chế biến thành các loại thảo dược.

"Loại cây dược liệu này khi trồng chỉ cần bón phân chuồng, tưới nước giếng, nước khe suối vẫn sinh trưởng. Cây rẻ quạt có đầu ra dễ dàng, giá cao và hợp lý. Cây trồng trong vòng 18 - 24 tháng sẽ cho thu hoạch phần củ để làm dược liệu. Mỗi ha có thể đạt năng suất 3 tấn củ, với giá bán 240.000 - 260.000 đồng/kg", ông Lợi chia sẻ trên báo Dân Việt.

Theo tính toán của người dân, mỗi hecta sau khi trừ các chi phí cũng được hơn 400 triệu đồng.

 (Theo 39 Health, Bệnh viện Vinmec, Dân Việt)