Loại cá “thịt như mì chính” của Việt Nam xuất khẩu thành công 700 tấn sang Brazil

Lô hàng 700 tấn cá rô phi đầu tiên của Việt Nam vừa chính thức được Tập đoàn JBS tập đoàn thực phẩm lớn nhất Brazil đặt mua và chuẩn bị phân phối rộng rãi vào hệ thống siêu thị, kênh Horeca và phòng giới thiệu sản phẩm tại nước này.

Ngày 6/11, container đầu tiên gồm 24 tấn cá rô phi đã rời cảng TP.HCM, đánh dấu sự kiện Việt Nam lần đầu tiên đưa sản phẩm cá rô phi vào thị trường Brazil.

Cá rô phi từ lâu là đối tượng nuôi phổ biến trên thế giới nhờ khả năng sinh trưởng nhanh, thích nghi tốt và giá trị dinh dưỡng cao. Loài cá này có thể sống trong môi trường đa dạng, từ nước ngọt, lợ đến mặn nhẹ; chịu được biên độ nhiệt rộng 8–42°C; ăn tạp và ít bệnh. Chỉ sau 5–6 tháng nuôi, cá có thể đạt trọng lượng 500–800g/con.

Thịt cá rô phi trắng, ngọt ví như mì chính, ít xương và không tanh nếu nuôi đúng kỹ thuật. Thành phần giàu protein, vitamin B12, selenium, phốt pho nhưng ít chất béo khiến cá trở thành thực phẩm được ưa chuộng tại Mỹ, châu Âu, Trung Đông… Cá có thể được chế biến đa dạng: chiên, nướng, hấp, làm phi lê đông lạnh hoặc chế biến sẵn để xuất khẩu.

Cùng cá tra và cá chép, cá rô phi nằm trong nhóm ba loài cá nước ngọt được nuôi nhiều nhất thế giới.

Hiện Mỹ là thị trường nhập khẩu cá rô phi lớn nhất thế giới, trong khi Trung Quốc đứng đầu về xuất khẩu. Tuy nhiên, mức thuế chống bán phá giá lên tới 150% đang khiến cá rô phi Trung Quốc gặp khó tại thị trường Mỹ. Đây chính là cơ hội để Việt Nam gia tăng thị phần trong thời gian tới, khi nhu cầu tiêu thụ cá thịt trắng giá phải chăng ngày càng cao.

Hướng tới phát triển bền vững và công nghệ cao

Việt Nam có lợi thế vượt trội với hệ thống sông ngòi, kênh rạch dày đặc; hơn 400.000 ha nuôi thủy sản nước ngọt; hơn 7.000 hồ chứa, hồ thủy điện; cùng hàng nghìn km sông suối thích hợp nuôi cá rô phi. Mô hình nuôi cũng rất đa dạng: ao hồ, lồng bè, nuôi ghép tôm cá trong vùng nước lợ…

Hiện cả nước có hơn 40.000 ha nuôi chuyên canh; 300.000 ha nuôi ghép; 3 triệu m³ lồng nuôi; tổng sản lượng trên 310.000 tấn. Hệ thống sản xuất giống khá quy mô với 303 trại sản xuất, 178 cơ sở ương giống, cung cấp khoảng 1,4 tỷ con giống mỗi năm. Cả nước có 510 cơ sở chế biến đủ điều kiện xuất khẩu.

Quy hoạch phát triển cá rô phi đến năm 2030 đặt mục tiêu sản lượng 400.000 tấn, trong đó 45–50% phục vụ xuất khẩu con số hoàn toàn khả thi khi sản lượng năm 2024 tăng mạnh 11% so với mục tiêu 2020.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy hải sản ngành xuất khẩu cá rô phi vẫn đối mặt thách thức: sản xuất còn manh mún, thiếu liên kết chuỗi, gây khó kiểm soát chất lượng và xây dựng thương hiệu.

Để khai thác hết tiềm năng, Việt Nam đang chuyển dịch sang mô hình nuôi hiện đại như RAS (hệ thống tuần hoàn nước), BFT (công nghệ biofloc)… Bên cạnh đó, các chuyên gia khuyến nghị phát triển chương trình chọn giống quốc gia; áp dụng chọn giống phân tử và chọn giống hệ gen; xây dựng mạng lưới trại giống vệ tinh; tăng cường kiểm định chất lượng giống.

Cùng với đó là thúc đẩy thương mại hóa nghiên cứu khoa học, phát triển mô hình hợp tác công – tư, nâng cao tiêu chuẩn an toàn sinh học và bền vững môi trường.