Liệu trên đời này có loài nào tiến hóa được thành... rồng?

Bất chấp nỗ lực từ hình ảnh kỹ xảo của các nhà làm phim để biến rồng trở nên như thật, thì thực tế cho thấy ngày nay chả ai tin có rồng trên đời này nữa. 2 loài duy nhất được coi là rồng trên Trái đất là rồng Komodo - lũ bò sát nguy hiểm tại Indonesia, và "rồng con" manh giông (Proteus anguinus).

Komodo, một trong 2 loài "rồng" thứ thiệt trên Trái đất

Chẳng ai tin cũng đúng, vì chưa ai từng nhìn thấy một con rồng thật sự, và cũng chẳng ai tìm ra hóa thạch của loài rồng. Tuy nhiên, loài vật này thực sự không tồn tại, hay là do quá trình tiến hóa chưa tạo ra chúng?

Hãy xem, nếu như có loài vật tiến hóa được thành rồng, nó sẽ phải mang những đặc điểm gì.

Những con rồng thực thụ cần đặc điểm gì?

Nhiều nhà nhân học tin rằng loài rồng có những đặc điểm tổng hợp ba loài động vật ăn thịt điển hình: loài rắn với lớp vảy bao phủ, đại bàng với đôi cánh biết bay, và những động vật họ mèo (hổ, sư tử...) với hàm răng hay bộ móng vuốt sắc nhọn.

Rồng trong truyền thuyết là loài bò sát, có cánh như đại bàng, có vảy như rắn cùng bộ móng sắc nhọn của sư tử.

Tuy nhiên, để có thể tìm được thứ gì đó giống như loài rồng mà con người vẫn tưởng tượng, chúng ta lại cần phải quay về thời quá khứ xa xưa. Rồng luôn được coi là một loài bò sát, vì thế ta sẽ cùng quay về 252 triệu năm trước, khi những loài khủng long còn tồn tại.

Dựa trên rất nhiều điểm tương đồng giữa chúng như là vẻ bề ngoài hoặc đặc tính thích săn những con mồi lớn, một con rồng thực sự hẳn sẽ sở hữu những đặc điểm như T-rex – loài khủng long bạo chúa. 

Tuy vậy, từ cấu trúc cơ thể của rồng mà người ta có thể vẽ ra được hai viễn cảnh tiến hóa khác nhau, và sẽ thật sai lầm nếu coi rồng là một nhóm cùng với khủng long.

Giống thì giống, nhưng cấu trúc khác xa nhau

Nhóm rồng thứ nhất sở hữu thân dài và chân nhỏ, hoặc thậm chí có thể không chân. Đây là những con rồng trong văn hóa của người Á Đông - những con rồng mang hình hài của loài rắn. 

Tuy nhiên, đa phần mọi người trên thế giới đều tưởng tượng rồng là một sinh vật có cánh trên lưng - như trong văn hóa phương Tây. Và nếu điều này là đúng, thì câu chuyện có phần phức tạp hơn.

Rồng châu Á có hình hài như loài rắn (Ảnh: Devian Art)

Bởi vì đối với các động vật có xương sống, cánh là một thứ phải đánh đổi. Bạn chỉ có thể có cánh hoặc chi trước, chứ không thể có cả hai - theo quan điểm của các nhà sinh vật học tiến hóa.

Khi đã có cánh rồi, câu hỏi đặt ra là sao có thể khiến một sinh vật khổng lồ như vậy bay lên khỏi mặt đất? May mắn thay, một số loài bò sát từ thời tiền sử đã có khả năng này, đem lại chút hi vọng cho loài rồng của chúng ta.

Azhdarchid pterosaurs - sinh vật có cánh bay được lớn nhất từ trước đến nay

Nghiên cứu chỉ ra đã từng có một loại động vật cao tương tự như hươu cao cổ sở hữu sải cánh dài tới 11m ,và chúng có thể bay. Đó là những con azhdarchid pterosaurs, sống vào kỷ Trias, đến nay vẫn giữ danh hiệu là loài động vật có xương sống biết bay lớn nhất.

Để có thể làm được như vậy, chúng cần một khung xương rỗng nhằm giảm thiểu trọng lượng cũng như kết cấu xương chi trước phát triển mạnh để có thể chịu lực khi bay. Và vì thế, chú rồng trên giả thuyết cũng sẽ cần có những biến đổi như vậy để thích nghi.

Trí tuệ của rồng

Loài rồng trong truyền thuyết cũng thường sở hữu trí thông minh tương đối cao. Gần đây, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng bò sát cũng có thể có trí thông minh như động vật có vú, đặc biệt với những loài có cơ thể ngoại cỡ và tuổi thọ kéo dài. Ví dụ như cá sấu, các nghiên cứu đã cho thấy chúng thông minh một cách bất ngờ.

Cá sấu hóa ra có trí tuệ rất khủng

Kích cỡ của một con rồng thì không còn gì bàn cãi nữa rồi, nhưng về vòng đời thì sao nhỉ? Trong khi việc bất tử như trong truyền thuyết là một điều không khả thi, thì một con rồng bét ra cũng phải sống được trăm năm, như loài rùa chẳng hạn.

Vậy thì, điểm cốt yếu của việc kéo dài tuổi thọ nhịp sống cũng như tốc độ chuyển hóa dưỡng chất chậm. 

Trong truyền thuyết, rồng cũng là loài có nhịp sống chậm. Trừ những lúc đi săn, chúng dành phần lớn thời gian nằm dài bên những đống vàng. Thế nên, chúng "thọ" và thông minh là điều dễ hiểu.

Các kho báu trong truyền thuyết đều được rồng cai quản...

Nhắc đến vàng, liệu đặc tính bị thu hút bởi vàng có thể xuất hiện không? Trên thực tế, có một số loài chim đã biết cách tích trữ những vật lấp lánh trong tổ nhằm thu hút bạn tình, và cũng tương tự như vậy, rồng cái sẽ lựa chọn những con rồng đực có đống vàng to nhất.

Và vậy là chú rồng của chúng ta đã dần được định hình rồi. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu đặc tính nổi bật nhất: thổi ra lửa! Các nhà khoa học đã tìm được cách phát triển nọc độc nhiệt cao của loài bọ nổ (bombardier beetle), vì vậy một con rồng có thể khạc ra lửa hẳn không phải là một điều xa vời.

Rồng trong phim biết phun lửa...

Bọ nổ được xem là chìa khóa cho khả năng khạc lửa của loài rồng sau này.

Loài rồng có thể chỉ tồn tại ở trong trí tưởng tượng của con người, tuy nhiên, chúng ta không thể biết được thế giới sẽ tiến hóa đến đâu phải không nào?