Làm sao để giữ tinh thần tốt khi ôn thi mấy tháng cuối?

Mấy tháng cuối trước kỳ thi luôn là khoảng thời gian đầy áp lực. Bạn thức dậy với cảm giác "mình còn quá nhiều thứ chưa học", đi ngủ trong nỗi lo "liệu mình có đủ giỏi để vượt qua kỳ thi này không?". Có ngày bạn cảm thấy tràn đầy quyết tâm, nhưng cũng có những buổi tối nằm trằn trọc, nước mắt rơi vì cảm giác bất lực. Tất cả những điều đó – lo âu, chán nản, stress, áp lực – đều là phản ứng bình thường khi bạn đang cố gắng hết sức cho một cột mốc quan trọng. Vấn đề là: làm sao để giữ cho tinh thần của mình không gãy gục trong cuộc đua này?

Điều đầu tiên cần hiểu là: kỳ thi không chỉ là cuộc chiến về kiến thức, mà còn là cuộc chiến về tâm lý. Bạn có thể có cả chồng tài liệu trên bàn, nhưng nếu tinh thần không ổn định, bạn rất khó hấp thu và vận dụng hiệu quả. Vì thế, việc ưu tiên chăm sóc sức khỏe tinh thần trong giai đoạn nước rút không phải là chuyện “xa xỉ”, mà là điều cực kỳ cần thiết.

Một trong những cách hiệu quả nhất để giữ vững tinh thần chính là lập kế hoạch học tập thông minh và linh hoạt. Rất nhiều bạn ôn thi theo kiểu “cắm đầu học” – học từ sáng sớm đến khuya, bỏ ăn, bỏ ngủ, bỏ luôn cả việc vận động. Ban đầu có thể hiệu quả, nhưng sau vài tuần là bạn bắt đầu kiệt sức, tâm trạng tụt dốc, dễ cáu gắt, hoặc tệ hơn là mất động lực. Thay vào đó, hãy xây dựng một lịch học có điểm nghỉ rõ ràng. Học 2 tiếng thì nghỉ 15 phút. Học theo phương pháp Pomodoro – 25 phút tập trung, 5 phút nghỉ – cũng rất phù hợp để duy trì hiệu suất. Đừng cố gắng “học cả thế giới” trong một ngày, mà hãy chia nhỏ mục tiêu: hôm nay ôn xong chương này, mai làm đề chương kia. Cảm giác hoàn thành từng việc nhỏ mỗi ngày sẽ giúp bạn giữ được động lực và cảm thấy mình đang tiến bộ thật sự.

Thứ hai, đừng đánh đổi sức khỏe để chạy đua với kỳ thi. Giấc ngủ, ăn uống và vận động là những thứ nuôi dưỡng tinh thần bạn mạnh mẽ. Ngủ đủ 7-8 tiếng một ngày giúp não bộ phục hồi và ghi nhớ tốt hơn. Một bữa sáng đầy đủ – không phải gói mì ăn liền – sẽ giúp bạn tỉnh táo suốt buổi học. Tập thể dục nhẹ nhàng 15-20 phút mỗi ngày, như đi bộ, giãn cơ, yoga hoặc nhảy vài bài cardio cũng giúp tăng lượng endorphin, là chất làm tinh thần phấn chấn hơn. Đừng nghĩ “nghỉ ngơi là lãng phí thời gian”, vì thật ra, bạn chỉ có thể học tốt khi cơ thể bạn đủ khỏe và não bạn đủ tỉnh.

Một yếu tố nữa ảnh hưởng mạnh mẽ đến tinh thần chính là cảm xúc và môi trường xung quanh. Trong giai đoạn này, bạn rất dễ cảm thấy cô đơn, lạc lõng, hoặc tự ti khi nhìn người khác học hành chăm chỉ, đăng story làm đề suốt ngày. Đừng để mạng xã hội trở thành nguồn gây áp lực. Mỗi người có tốc độ và cách học khác nhau. So sánh chỉ khiến bạn thêm mệt mỏi. Nếu cần, hãy tạm ngưng lướt TikTok, Instagram, Facebook trong thời gian ôn thi để đầu óc nhẹ nhõm hơn. Thay vào đó, bạn có thể tìm cho mình một nhóm bạn học tích cực – những người cùng nhau trao đổi bài, động viên nhau khi xuống tinh thần. Đôi khi chỉ cần một câu nói “Cố lên, sắp qua rồi” từ người bạn thân cũng đủ để vực dậy cả một ngày uể oải.

Bên cạnh việc học, hãy tự tạo ra những "khoảng nghỉ hạnh phúc" trong ngày. Đó có thể là 30 phút nghe nhạc mình thích, một tách trà nóng, một tập phim sitcom nhẹ nhàng, hay đơn giản là viết nhật ký để trút bớt cảm xúc tiêu cực. Đừng cấm mình cười, đừng cấm mình vui chỉ vì “mình đang ôn thi”. Bạn có thể vừa nghiêm túc với mục tiêu, vừa tử tế với bản thân. Hạnh phúc không cần chờ đến khi thi xong mới có, mà có thể bắt đầu ngay từ việc bạn học tập một cách nhẹ nhàng và yêu thương chính mình.

Một điều quan trọng nữa: hãy dũng cảm thừa nhận cảm xúc tiêu cực thay vì chối bỏ. Có những ngày bạn sẽ thấy bản thân bất lực, muốn bỏ cuộc. Đó là cảm xúc thật, và bạn có quyền cảm nhận nó. Đừng cố “giả vờ mạnh mẽ”, mà hãy cho mình thời gian để nghỉ ngơi, để khóc nếu cần, rồi ngày mai tiếp tục. Điều này không khiến bạn yếu đuối, mà ngược lại, chứng minh rằng bạn biết cách lắng nghe bản thân và tự chữa lành.

Cuối cùng, hãy nhớ: kỳ thi chỉ là một chặng đường – không phải là đích đến cuối cùng của cuộc đời. Dù kết quả có thế nào, bạn vẫn là người đang cố gắng từng ngày, đang tiến lên từng bước – và điều đó đã rất đáng trân trọng rồi. Đừng để một kỳ thi định nghĩa toàn bộ giá trị của bạn. Bạn không phải là một con điểm, bạn là một con người – với rất nhiều khả năng đang chờ được khám phá.

Giữ vững tinh thần trong mấy tháng cuối ôn thi không phải là chuyện dễ, nhưng cũng không phải là điều không thể. Hãy tin rằng, mỗi ngày bạn kiên trì, là một ngày bạn tiến gần hơn đến mục tiêu. Và trên hành trình đó, đừng quên chăm sóc tâm hồn mình bằng sự tử tế, sự lạc quan, và lòng tin rằng: bạn có thể làm được – theo cách của riêng bạn.