Không nói 4 thứ này từ nhỏ, đừng trách con lớn lên tiêu tiền như nước!

Trang Vũ, Theo Thanh niên Việt 15:09 08/08/2025
Chia sẻ

Gen Alpha giỏi công nghệ là chuyện chắc chắn, nhưng để con giỏi cả cách dùng tiền thì cha mẹ nên bắt đầu từ những bài học tài chính đầu đời.

Được sinh ra trong thời đại iPad, thẻ chip, ví điện tử và TikTok dạy đầu tư, Gen Alpha (sinh từ 2010 trở đi) chắc chắn sẽ là thế hệ siêu kết nối, siêu tiêu dùng - với sức mua được dự báo ngang ngửa Gen Z và Millennials cộng lại vào năm 2029. Nhưng công nghệ "xịn" đến đâu cũng vẫn có một kỹ năng không app nào dạy thay cha mẹ được: kỹ năng quản lý tài chính cá nhân.

Không nói 4 thứ này từ nhỏ, đừng trách con lớn lên tiêu tiền như nước!- Ảnh 1.

Ảnh minh hoạ.

Dưới đây là 4 bài học tài chính cha mẹ cần dạy càng sớm càng tốt:

Nói chuyện về tiền bạc càng sớm, càng tốt

Trong cuốn sách "The Opposite of Spoiled", tác giả Ron Lieber đưa ra một lời khuyên cực kỳ đơn giản nhưng sắc bén: Đừng né tránh khi con hỏi về tiền. Đừng "ừ cho qua chuyện", đừng đổi chủ đề, và tuyệt đối đừng nói dối.

Thay vào đó, hãy hỏi lại con: "Sao con lại hỏi vậy?" - Câu hỏi nhỏ nhưng sẽ mở ra cánh cửa lớn để bạn hiểu con đang nghĩ gì. Có thể con nghe bạn bè nói chuyện, hoặc lo lắng vì thấy cha mẹ bàn tán về tài chính. Dù lý do là gì, cách tiếp cận cởi mở này sẽ giúp tiền bạc không còn là "chuyện người lớn", mà trở thành một chủ đề an toàn, dễ nói, dễ học.

Để con hiểu về giá trị của tiền

Gen Alpha quen với việc bấm là có, quẹt là xong. Nhưng nếu không hiểu tiền đến từ công sức lao động, trẻ sẽ sớm hình thành tư duy "cha mẹ là cây ATM biết nói".

Ngay từ khi con biết đòi mua đồ chơi hay xin tiền tiêu vặt, hãy nói chuyện với con về giá trị của đồng tiền. Giải thích rằng mỗi đồng bạn kiếm được đều đổi bằng thời gian và công việc, và điều đó xứng đáng được trân trọng. Bạn thậm chí có thể đưa con đi siêu thị, để con "tự trả" những món mình chọn, kèm theo câu hỏi: "Con nghĩ món này có xứng với số tiền đó không?"

Phương pháp 3 chiếc lọ

Hầu hết mọi đứa trẻ đều có thể hiểu được khái niệm "tiền để làm gì" nếu bạn đưa ra hình ảnh trực quan. Và 3 chiếc lọ là một công cụ dạy tài chính tuyệt vời.

- Lọ chi tiêu (50%): Dùng được ngay, để con cảm nhận việc tiêu tiền có giới hạn.

- Lọ tiết kiệm (25%): Con có thể dành dụm lâu dài và được khuyến khích bằng "tiền lãi"

- Lọ chia sẻ (25%): Để con hiểu ý nghĩa của sự cho đi. Các bé có thể quyên góp mua chăn ấm cho trẻ em cơ nhỡ hay gửi tặng trại cứu hộ động vật.

Học cách phân bổ tiền bạc từ nhỏ sẽ giúp trẻ lớn lên với tư duy tài chính lành mạnh, và đặc biệt là không rơi vào vòng xoáy tiêu xài vô tội vạ.

Dùng công nghệ để dạy trẻ về tiền

Hãy thừa nhận một điều: Gen Alpha không còn sống trong thế giới của heo đất và bảng cửu chương. Các bé sinh ra trong thời đại kỹ thuật số, và chúng ta nên tận dụng luôn công nghệ để dạy trẻ về tiền.

Không nói 4 thứ này từ nhỏ, đừng trách con lớn lên tiêu tiền như nước!- Ảnh 2.

Ảnh minh hoạ.

Các ứng dụng tài chính trên smartphone cho phép trẻ có tài khoản tiết kiệm, thẻ ghi nợ (dưới sự giám sát của cha mẹ), và học cách quản lý chi tiêu một cách thực tế. Ngoài ra, bạn có thể tận dụng các tổ chức phi lợi nhuận - nơi cung cấp kiến thức về tài chính, khởi nghiệp và kỹ năng làm việc - giúp trẻ hình thành tư duy độc lập về tài chính từ sớm.

Thế hệ Alpha đang lớn lên trong một thế giới biến động nhanh, tiêu dùng thông minh hơn, và cũng nhiều áp lực hơn. Đó là lý do cha mẹ - những người đồng hành đầu tiên - nên bắt tay ngay vào việc định hình tư duy tài chính cho con, không bằng những bài giảng dài dòng, mà bằng những hành động nhỏ nhưng đều đặn mỗi ngày.

Theo Investopedia

Không nói 4 thứ này từ nhỏ, đừng trách con lớn lên tiêu tiền như nước!- Ảnh 3.

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày