Trong văn hóa ẩm thực, tôm là loại thực phẩm chế biến được rất nhiều món ngon mà mọi người đều ưa chuộng. Tuy nhiên, khi thưởng thức món ăn được chế biến từ loại nguyên liệu này, có một câu hỏi bấy lâu nay vẫn rất nhiều người trăn trở: Khi ăn tôm có nên bỏ đầu và chỉ tôm không?
Mang thắc mắc này đi hỏi một ngư dân già, ông đã chia sẻ kinh nghiệm với chúng tôi. Hôm nay thông qua bài viết này bạn có thể cùng chúng tôi nâng cao kiến thức từ đó có thêm kinh nghiệm chế biến để có món tôm ngon hơn và thưởng thức.
Chỉ tôm hay còn gọi là ruột tôm, nằm ở phía sau lưng tôm và là đường tiêu hóa của chúng. Do môi trường sống và thói quen kiếm ăn của tôm, cặn thức ăn chưa tiêu hóa và cặn lắng tạp chất có thể còn sót lại trong chỉ tôm. Đây cũng là lý do khiến nhiều người vẫn băn khoăn nghi ngờ về tính an toàn của chỉ tôm khi ăn.
Những ngư dân già nói với chúng tôi rằng không có câu trả lời tuyệt đối cho câu hỏi này mà còn tùy vào tình hình cụ thể.
Một mặt, xét về mặt vệ sinh, khi chế biến cần phải loại bỏ chỉ tôm. Bởi chỉ tôm có thể chứa vi khuẩn, ký sinh trùng và các vi sinh vật khác gây hại cho sức khỏe con người. Đặc biệt khi ăn tôm sống hoặc chưa được nấu chín kỹ, các vi sinh vật này trong chỉ tôm có thể gây hại cho cơ thể. Vì vậy, nếu bạn ăn gỏi hoặc các món tái thì hãy loại bỏ chỉ tôm và đầu tôm để đảm bảo an toàn thực phẩm. Hoặc nếu bạn dùng tôm nấu cho trẻ ăn thì tốt nhất nên loại bỏ đường chỉ đen và đầu tôm để đảm bảo vệ sinh thực phẩm, do đường ruột của trẻ còn yếu.
Mặt khác, xét từ góc độ mùi vị, ảnh hưởng của chỉ tôm là không rõ ràng. Đối với tôm được nấu chín đường chỉ tôm bé, các vi khuẩn trong chỉ tôm đã chết khi ở nhiệt độ cao và không còn gây hại cho cơ thể con người. Có một số người thích nếm thử vị tôm nguyên bản, không loại bỏ chỉ tôm để có thể cảm nhận được vị ngon trọn vẹn của tôm tốt. Điều này cũng không sao. Tuy nhiên đường chỉ tôm cũng không có giá trị dinh dưỡng và nếu bạn vẫn lăn tăn về cặn lắng trong chỉ tôm thì hãy cân nhắc loại bỏ đường chỉ tôm để món ăn được sạch và yên tâm hơn.
Ngoài ra, những lão ngư kỳ cựu này còn nhắc nhở chúng ta nên chú ý đến độ tươi của tôm khi mua và chế biến tôm.
Tôm tươi thịt thường chắc, màu tươi sáng, còn tôm đã bắt đầu ươn thì thịt nhão, xỉn màu. Đối với tôm tươi, sự có mặt của chỉ tôm sẽ không ảnh hưởng nhiều đến mùi vị. Ngược lại đối với tôm đã bắt đầu hư, dù có loại bỏ chỉ tôm thì mùi và hương vị món ăn cũng sẽ giảm đi rất nhiều.
Vì vậy, khi mua và ăn tôm, chúng ta nên chọn tôm tươi và xử lý phù hợp trước khi nấu.
Có 2 phương pháp bạn có thể loại bỏ chỉ tôm.
Một là dùng tăm
Bạn dùng đầu nhọn của tăm thọc vào đốt thứ 2 phía lưng tôm sẽ dễ dàng lấy được chỉ tôm ra. Phương pháp này đơn giản nên ai cũng có thể làm được và phù hợp khi bạn nấu ăn tại nhà.
Cách thứ hai là dùng kéo
Bạn dùng kéo cắt đầu tôm. Sau đó nhẹ nhàng mở lưng tôm ra rồi dùng tay hoặc nhíp rút chỉ tôm ra. Phương pháp này có vẻ hơi phức tạp hơn một chút nhưng về cơ bản nó sẽ giúp giữ nguyên vẹn được cấu trúc của tôm tốt hơn. Phương pháp này phù hợp cho các nhà hàng và những dịp bạn chế biến món ăn đãi khách, cần yếu tố thẩm mỹ.
Cách thứ 3 là bóc vỏ sau đó rạch phần sống lưng
Sau khi bóc vỏ, bạn đặt tôm lên thớt và dùng dao rạch một đường từ sát đầu tôm đến đuôi. Tiếp đó dùng mũi nhọn của dao dễ dàng lấy được chỉ tôm. Tuy nhiên với cách này thì bạn không còn giữ được kết cấu nguyên vẹn của con tôm.
Bí quyết chọn và chế biến tôm
Trước hết, khi chọn tôm, chúng ta nên chọn những con tôm có hình dáng hoàn chỉnh, màu sắc tươi sáng, thịt săn chắc. Phần lưng tôm phải cong, nếu thẳng thì tôm có thể bị chết hoặc ươn. Ngoài ra, tôm phải có đôi mắt trong, sáng và chân khỏe.
Khi nấu tôm, bạn nên cố gắng chọn phương pháp nấu đơn giản để giữ được độ ngon và kết cấu của tôm. Các phương pháp nấu ăn phổ biến bao gồm hấp, luộc, xào, rang, v.v... Thời gian nấu phải được kiểm soát hợp lý, tránh nấu quá chín khiến thịt tôm bị nhão hoặc có mùi vị kém.
Tóm lại, việc có bỏ chỉ tôm khi ăn tôm hay không còn tùy thuộc vào sở thích cá nhân và hoàn cảnh cụ thể. Từ góc độ an toàn thực phẩm, nên loại bỏ chỉ tôm khi ăn tôm sống hoặc chưa chín kỹ. Đối với tôm đã được nấu chín kỹ, sự hiện diện của chỉ tôm không ảnh hưởng rõ rệt đến hương vị, cũng như sức khỏe của bạn. Cho nên tùy vào sở thích cá nhân hoặc để đảm bảo yên tâm thưởng thức món ăn mà bạn có thể lựa chọn có bỏ hay không. Khi lựa chọn và chế biến tôm, chúng ta nên chú ý đến độ tươi ngon và cách xử lý tôm đúng cách để đảm bảo thực phẩm ngon, an toàn.