Giáo dục giới tính: Khoảng trống khó đầy
Để lấp đầy khoảng trống, nâng cao sự hiểu biết về giáo dục giới tính cho các bạn trẻ đòi hỏi sự nỗ lực từ nhiều phía.
Kiến thức không thể thiếu
Thiếu hụt kiến thức về giới tính và kỹ năng sống là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến số lượng mang thai ở tuổi vị thành niên ngày càng tăng cao. Điều này ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe và khả năng học tập của thanh thiếu niên. Theo Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, bình quân mỗi năm có khoảng 300.000 ca nạo phá thai, cao nhất so với các nước Đông Nam Á và thứ 5 thế giới. Tình hình nạo phá thai có xu hướng tăng trong những năm gần đây. Việc mang thai ở tuổi vị thành niên để lại những hệ lụy và hậu quả nặng nề do các bà mẹ nhỏ tuổi còn quá trẻ, thể chất và tinh thần chưa phát triển để sẵn sàng làm mẹ.
Chính vì vậy, một vấn đề cần đặt ra là việc giáo dục giới tính - sức khỏe sinh sản trong trường học cần được chú trọng hơn nữa. N. T. Huyền, HS lớp 11 Trường THPT Nhân Chính (Hà Nội) chia sẻ: “Lứa tuổi chúng em rất cần được tìm hiểu về sức khỏe giới tính song tại các trường phổ thông hiện nay chưa có môn học này. Vì vậy, muốn tìm hiểu, chúng em phải tự kiếm tìm các thông tin trên mạng Internet. Tuy nhiên, các thông tin này thường không đầy đủ và nhiều khi thiếu khoa học. Nhiều bạn do không có kiến thức về giáo dục giới tính nên khi đi quá giới hạn đã gây ra những hậu quả xấu, ảnh hưởng đến cuộc sống cũng như quá trình học tập”.
Chuyên gia giáo dục Nguyễn Tường Lan, Phó hiệu trưởng Trường THCS-THPT Hà Thành (Hà Nội) cho biết: Tình hình Giáo dục sức khỏe sinh sản vị thanh niên ở học đường Việt Nam hiện nay là một bài toán rất lớn mà chúng ta vẫn đang thiếu lời giải. Đây là kiến thức không mới trong đời sống nhưng lại mới đối với văn hóa và đối với giáo dục của Việt Nam. Bên cạnh đó, những năm cuối thế kỉ 20 đầu thế kỷ 21, các nhà khoa học về giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên đã đánh giá, tất cả các nước phát triển và những nước chưa phát triển đang diễn ra tình trạng bùng nổ về sinh lý. Chính vì thế, ở Việt Nam, nội dung GD giới tính ở trong nhà trường đang có những lúng túng nhất định.
Thách thức
Một thực tế đang diễn ra là chúng ta chưa có giải pháp giáo dục đồng bộ, chưa xây dựng được một hệ thống kiến thức về giới tính cho HS. Việc giáo dục giới tính vẫn chủ yếu là do từng nhà trường với những phạm vi rất nhỏ hẹp. Chính vì thế, hầu như HS chưa có những hiểu biết đầy đủ, khoa học về sự phát triển của cơ thể mình.
Lỗ hổng kiến thức này không chỉ thiếu ở trong nhà trường mà còn thiếu từ phía các gia đình. Vấn đề là làm thế nào để tạo một môi trường thoải mái để các em có thể chia sẻ những khúc mắc, từ đó có kiến thức đầy đủ về giới tính và sức khỏe sinh sản.
Chuyên gia Nguyễn Tường Lan cho biết, trẻ em hiện nay dậy thì sớm hơn, vì vậy, nhà trường và gia đình cần xác định đây là vấn đề hết sức thách thức trong việc giáo dục giới tính cho các em. Để cho sự phát triển của các em ổn định, trưởng thành cả về thể chất và tâm hồn, cần giúp các em có những trải nghiệm đúng đắn và tích cực. Khó khăn lớn nhất là vấn đề giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản chưa thành một hệ thống, cũng như chưa có sự vào cuộc của tất cả các cơ quan liên ngành một cách đồng bộ.
Vượt qua trở ngại
Phần lớn HS khi được hỏi đều bày tỏ mong muốn được giải đáp thật cụ thể các thắc mắc về vấn đề giới tính. Đặc biệt, các kiến thức làm thế nào để bảo vệ sức khỏe sinh sản cho từng giới hết sức cần thiết đối với các em.
Chuyên gia giáo dục Nguyễn Tường Lan nhấn mạnh: “Không phải chỉ riêng tôi mà rất nhiều người cho rằng giáo dục giới tính phải đưa thành một nội dung bắt buộc trong nhà trường. Tôi nghĩ đây là điều rất tích cực, nên đón nhận vì ở nước ngoài, giáo dục giới tính được áp dụng rất tự nhiên. Trẻ con , đi học ở trường mầm non, tiểu học đã học kiến thức về giới tính phù hợp với lứa tuổi của các em như: Tại sao mèo bố, mèo mẹ lại sinh mèo con…”
Để cho giáo dục giới tính trong nhà trường đạt được hiệu quả như mong muốn, tốt nhất và đúng đắn chúng ta phải tuyên truyền, giáo dục để cả xã hội nhận ra cốt lõi của giới tính là gì. Hiện nay, cách nhìn về giới tính của chúng ta thiên nhiều về màu sắc bản năng. Phải làm sao để bản năng đó trở thành giá trị của con người.
Điều quan trọng, giáo dục giới tính cần phải đưa vào nhà trường một cách sớm nhất, tự nhiên nhất, hợp lý và quy chuẩn ngay từ bé cho đến khi các em lớn lên. Quá trình đó giúp các em không chỉ trải nghiệm mà còn trưởng thành, bước qua tuổi vị thành niên sang giai đoạn thanh niên. Toàn bộ những gì diễn ra trong tuổi vị thành niên là quá trình các em leo dốc nên cần sự trợ giúp từ nhiều phía chứ không chỉ tự các em nỗ lực là được.
