Gen Z đang tiếp cận công nghệ và áp dụng vào các lựa chọn nghề nghiệp như thế nào?

Dự kiến đến 2025, Gen Z sẽ chiếm tới 25% lực lượng lao động tại Việt Nam. Vì vậy ngày nay, mỗi cá nhân và các công ty đều đang tìm kiếm cũng như tạo môi trường phù hợp để thế hệ Z phát triển tốt nhất về cả bản thân và năng lực. Trong đó, yếu tố công nghệ và Internet được xem là "kim chỉ nam" trong bài toán chung của thời cuộc, ảnh hưởng chính đến xu hướng quyết định nghề nghiệp của người trẻ Việt Nam lẫn trên thế giới. Đây cũng là hai yếu tố giúp người trẻ tiếp cận và được vận hành bài bản trong cách tìm nghề và làm nghề.

Decision Lab - nhóm chuyên gia về kiến tạo hành vi cùng coworking space Dreamplex đã thực hiện nghiên cứu về nghề nghiệp của Gen Z và cho biết khi được hỏi về công việc trong mơ, đa số đều lựa chọn ngành Giải trí & Truyền thông và Công nghiệp Sáng tạo. Họ ít quan tâm tới giáo dục, công nghệ, kỹ thuật, y tế… so với thế hệ Y (Millennials).

Kết quả trên phần nào "hợp lý hoá" sự ảnh hưởng của công nghệ và Internet tới Gen Z. Chưa bao giờ các lựa chọn nghề nghiệp của giới trẻ lại liên quan tới công nghệ và Internet nhiều như hiện nay. Nhiều nghề mới được sinh ra từ những nội dung số, thuộc phạm trù được quan tâm bậc nhất hiện giờ - sáng tạo nội dung (content creator), đó có thể là travel blogger, beauty blogger, YouTuber, TikToker… Thậm chí những người thuộc ngành nghề khác cũng có thể phát triển không gian trên mạng của mình và kiếm ra tiền với lượng người theo dõi khủng (diễn viên, cầu thủ, người mẫu, biên tập viên, đầu bếp)... Chỉ với những tài khoản MXH, những tấm ảnh và con chữ cùng cá tính riêng, Gen Z có thể kiếm bội tiền và thay đổi cách vận hành của cả xã hội.

Khía cạnh cụ thể hơn tác động đến sự lựa chọn nghề nghiệp của Gen Z trong Internet là mạng xã hội. Các nền tảng đang ngày một cá nhân hóa theo ý muốn người dùng, khiến cho Gen Z có xu hướng tìm đến những nghề nghiệp có tính lựa chọn cao hơn. Khi sử dụng các nền tảng này, người dùng có thể là bất kỳ ai họ muốn, được gợi ý theo sở thích và thỏa thích phát triển các tính năng. Như TikTok, Facebook đề xuất chính xác những gì bạn muốn xem; Grab, Baemin gói gọn quy trình đặt và nhận hàng chỉ trong vài nửa tiếng. Sự "đo ni đóng giày" theo sở thích người dùng của các nền tảng MXH đã tạo ra tiêu chuẩn về công việc của Gen Z, những nghề nghiệp linh hoạt và có tính cá nhân hóa cao hơn cũng vì thế mà ra đời.

Đặt trên bàn cân với thế hệ Millennials đi trước, Gen Z có lợi thế rõ ràng hơn về công nghệ, đa phần người trẻ ngày nay đều rất thông thạo các thiết bị, nắm bắt và tối ưu được tiềm năng từ chúng. Cùng với tác động từ Internet, Gen Z có xu hướng lựa chọn nghề nghiệp mang tính linh động cao, không bó buộc trong không gian văn phòng và đa nền tảng để có thể làm việc mọi lúc mọi nơi. Hầu như người trẻ nào ngày nay cũng sở hữu một chiếc laptop để tối ưu thiết bị và không gian làm việc của bản thân. Từ nhà cho đến văn phòng rồi ra quán cà phê, coworking space… thế hệ Z có thể giải quyết công việc dễ dàng chỉ với laptop, điện thoại và Internet.

Tuy nhiên, mọi chuyện đều có mặt trái. Yếu tố phủ rộng của công nghệ và Internet lên lựa chọn nghề nghiệp với Gen Z ít nhiều tạo ra sự hoang mang khi đưa ra quyết định, cũng như hạn chế khi chưa thể tận dụng được tiện ích sẵn có của thời cuộc và môi trường làm việc. Nếu đang là người hoang mang khi ứng dụng công nghệ vào lựa chọn tìm nghề và làm nghề của bản thân, sau đây là bộ cẩm nang cho bạn:

1. Đọc, research nhiều và thử

Thông tin trên Internet là vô vàn. Tìm kiếm hay áp dụng cái gì cho mình cũng cần có sự xem xét kỹ lưỡng, thậm chí là làm "phép thử" để có được ứng dụng tốt nhất. Nghề nghiệp thì không nên "thử", nhưng cách để giúp bạn có thêm kiến thức và phát triển bản thân thì hoàn toàn nên.

2. Có thiết bị mạnh, linh hoạt

Để tiếp cận và thử nghiệm môi trường Internet có phần "mông lung", bạn tốt hơn hết nên có cho mình thiết bị phù hợp về chất lượng kỹ thuật, cũng như uy tín về thương hiệu để linh hoạt trong mọi việc.

Tại Việt Nam và trên thế giới, ASUS là thương hiệu công nghệ hàng đầu thị trường. Đặc biệt, với khả năng nắm bắt V-trending (trào lưu/ xu hướng của giới trẻ Việt, ASUS đã ghi dấu mạnh với thế hệ Z Việt Nam. Các hoạt động nổi bật có thể kể đến ra mắt MV rap "Tôi là tâm điểm"; khởi xướng thử thách "Tâm điểm khai trường" trên nền tảng TikTok; quảng bá hình ảnh thông qua influencers/ KOLs trong nhiều lĩnh vực khác nhau như Tô Đi Đâu (du lịch), ZKhoa (hoạ sĩ graffiti), Lena (fashionista), Obito (rapper)... đồng hành cùng Kenh14 để tài trợ cho hạng mục Rising Gen Z của WeChoice Awards 2020.

Chiếc laptop đa tác vụ ViVoBook A415 của ASUS là một lựa chọn hoàn hảo cho những người trẻ đang tìm kiếm cho mình một thiết bị đảm bảo tính mạnh mẽ, linh động. ASUS ViVoBook A415 sử dụng Tiger Lake Gen 11th là vi xử lý mới nhất của Intel, vừa ra mắt cách đây 2 tháng, mang đến nhiều hiệu năng mà theo Intel cho biết đây sẽ là CPU tốt nhất cho các laptop mỏng nhẹ. Kết hợp cùng chip đồ họa Intel Xr Graphics, những người trẻ sẽ có một thiết bị đảm bảo cả công việc và tính giải trí. Hơn hết, ViVoBook A415 chỉ nặng 1.4kg - bạn có thể linh hoạt đem công việc đi bất kỳ đâu.

3. Cần có (những) "người thầy"

Người trẻ ngày nay sáng tạo, thể hiện cái tôi cá nhân mạnh mẽ, chủ động trong công nghệ… thế nhưng điều đó cũng khiến việc lựa chọn và khả năng tập trung bị ảnh hưởng theo hướng tiêu cực. Giống như việc có một chiếc laptop mạnh mẽ và linh động để làm việc, Gen Z cũng nên có những "người thầy" (mentor) để dẫn đường chỉ lối, giúp bạn tối ưu tiềm năng của chính mình. Đó có thể là thầy cô, là sếp của bạn, là người bạn thân, là người em kém tuổi… miễn là họ đã đi trước và trải qua những "hơi thở" mới của công nghệ thông tin. Ở các khía cạnh khác nhau, họ đều có thể song hành, để giúp bạn không chỉ phát triển bản thân, mà còn sáng suốt hơn với những lựa chọn nghề nghiệp.