Công việc tự do đã chủ động thời gian hơn rồi, sao vẫn muốn nghỉ hưu sớm?

Nhiều người cho rằng làm công việc tự do (freelance) tức là hoàn toàn chủ động về thời gian, được tự do hơn hẳn dân công sở. Do vậy, chắc hẳn không còn muốn nghỉ hưu sớm bởi vì họ vốn đã “tự do” hơn những người khác. Tuy nhiên, có thật là như vậy hay không? 

So với khi đi làm toàn thời gian, quan điểm về nghỉ hưu sớm đã thay đổi ít nhiều

Hầu hết mọi chuyện theo thời gian sẽ có những thay đổi nhất định, bao gồm cả quan điểm của bản thân về 1 chuyện nào đó. Với những người chuyển từ làm việc 8 tiếng/ ngày, 5 ngày/ tuần sang làm tự do, ý tưởng nghỉ hưu sớm cũng có những sự chuyển dịch. 

Khi đi làm toàn thời gian, Vũ Đức Mạnh (24 tuổi, bắt đầu làm tự do toàn thời gian từ tháng 4/2022) chỉ có 1 suy nghĩ đó là làm sao để thăng tiến sự nghiệp, tích luỹ vốn rồi kinh doanh, đầu tư hay khởi nghiệp làm giàu để nhanh chóng đạt được tự do tài chính và nghỉ hưu sớm. Song, bây giờ, từ ước muốn nghỉ hưu sớm cậu bạn chuyển sang "nghỉ hưu ngắn hạn". Tức là cứ 3 tháng, sẽ "nghỉ hưu" 1 lần khoảng 5 ngày cho đến 2 tuần. 

Theo Đức Mạnh chia sẻ, mỗi người khi làm việc dưới áp lực vừa phải sẽ chỉ có thể đạt năng suất và cảm hứng làm việc tối đa trong vòng 3 tháng. Sau đó (nếu không được nghỉ ngơi), chúng ta thường rơi vào trạng thái làm việc với 1 tâm thế vật lộn, gồng mình. Và nó khiến cả chất lượng công việc lẫn chất lượng cuộc sống đều đi xuống. 

“Chuyển sang công việc tự do giúp mình có thể tự quyết định cũng như có thời gian để nghỉ ngơi ngắn hạn. Nó giúp mình tái tạo năng lượng tốt hơn, từ đó giữ lửa được đam mê và luôn tràn ngập sự hứng khởi. Thay vì muốn nghỉ hưu sớm như trước, mình muốn nghỉ hưu ngắn hạn hơn”. 

Đức Mạnh

Hoài Thịnh (24 tuổi, bắt đầu làm tự do toàn thời gian từ tháng 4/2022) chia sẻ rằng, khi còn là nhân viên văn phòng, cô bạn cũng chỉ tập trung nỗ lực “leo” lên vị trí cao hơn. Tuy nhiên, sau khi nghỉ hẳn công việc 9-5, ý tưởng nghỉ hưu sớm đã giúp Hoài Thịnh nhiều thay đổi trong cuộc sống.

"Thời điểm bản thân biết đến và bắt đầu mơ hồ lên kế hoạch cho việc nghỉ hưu sớm, lúc đó mình mới đi làm với mức lương khởi điểm 8 triệu. Nhờ có động lực muốn nghỉ hưu sớm, bản thân mình đã cố gắng đưa ra lộ trình chi tiết. Hơn 1 năm cố gắng, mức thu nhập của mình đã tăng gấp 8 lần, đạt mốc 5x triệu đồng, thời điểm đó là sau 1 tháng nghỉ hẳn công việc chính chuyển ra làm tự do. Với những thay đổi đó, mình nghĩ rằng bản thân có thể đạt được mục tiêu nghỉ hưu trước 45 tuổi".

Không có nguồn thu nhập ổn định liệu có thể sớm tự do tài chính?

Một trong những suy nghĩ phổ biến về làm việc tự do chính là không có nguồn thu nhập ổn định. Lúc kiếm được thì dòng tiền đổ về rất nhiều, nhưng vào “vụ mùa hạn hán", họ có thể không kiếm được đồng nào. Trong khi đó, muốn nghỉ hưu sớm, đầu tiên bạn phải sớm đạt được độc lập, tự do tài chính. 

Về câu chuyện này, Hoài Thịnh cho rằng suy nghĩ làm tự do không có thu nhập ổn định là chưa đúng. Công việc không chỉ bao gồm những việc ngắn hạn nhận theo sản phẩm (bài viết, video, kịch bản..) mà còn theo từng dự án với thời gian có thể kéo dài 3-6-12 tháng hoặc không giới hạn thời gian (hay còn gọi là Permalancer). Mỗi người có thể sở hữu 1-2 công việc kiểu vậy, đảm bảo dòng tiền ổn định và cũng không ảnh hưởng nhiều tới kế hoạch nghỉ hưu sớm của mình.

Hoài Thịnh

Mặt khác, Đức Mạnh cho rằng riêng từ “ổn định” cũng rất khó để đo lường. Mọi người thường cho rằng sở hữu 1 công việc 8-5 và được trả lương đều đặn hàng tháng là ổn định. Tuy nhiên Covid-19 đã dạy cho cậu bạn 24 tuổi rất nhiều điều, trong đó việc chỉ có 1 nguồn thu nhập, làm việc cho 1 công ty duy nhất là quá nguy hiểm. 

Do vậy, cậu bạn cho rằng, dù có đi làm văn phòng, hàng tháng đều có lương trả về thẻ, nhưng nếu biến động nữa ập đến, chưa chắc những người đó đã an toàn.“Vậy nên với mình, việc an toàn tài chính không phụ thuộc vào làm công việc toàn thời gian, văn phòng hay làm tự do. Nó được quyết định bởi rất nhiều thứ khác: Tư duy, nỗ lực, năng lực chuyên môn cũng như khả năng kiếm tiền của mình nữa. Ngoài ra mình cũng chưa thấy có ai đạt tự do tài chính nhờ đi làm công việc 8-5 cả đời!”. 

Làm việc tự do vốn đã thoải mái về thời gian, sao vẫn còn muốn sớm nghỉ hưu?

Nhiều người tỏ vẻ khó hiểu với suy nghĩ muốn nghỉ hưu sớm của những người làm tự do, bởi họ đã rất chủ động về thời gian, muốn nghỉ liền có thể tự cho mình 1 khoảng thời gian thư giãn. 

Trong vấn đề này, Hoài Thịnh cho rằng đúng là những người nghỉ hưu sớm hay làm việc như cô bạn đều sở hữu một sự tự do nhất định. Tuy nhiên bản thân người làm việc tự do vẫn là một người đi làm, vẫn cống hiến tùy mức độ và khả năng mong muốn của người đó, hàng ngày lo lắng về cơm - áo - gạo - tiền. Mặt khác, khi độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm, chúng ta gần như sẽ sở hữu được tự do trọn vẹn, nếu còn làm việc, đơn giản chỉ là muốn cống hiến và tạo nên sự vui vẻ, hoàn toàn không chịu sự chi phối của ai cả.

"Mình muốn nghỉ hưu sớm trước tuổi 45, không phải là hoàn toàn không làm vệc nữa. Khi đã tự do tài chính, mình có thể làm những điều bản thân thích mà không bị áp lực vì tiền bạc, khi muốn dừng lại nghỉ ngơi cũng dễ dàng hơn".  

Bên cạnh đó, trong câu chuyện nghỉ hưu sớm, Đức Mạnh có 1 câu nói vô cùng tâm đắc cũng như lấy nó làm kim chỉ nam sống hiện tại, đó là con người không được tạo ra để nghỉ ngơi, mà chúng ta được sinh ra để làm việc. 

“Bằng chứng là rất nhiều tỷ phú hay những người đạt được sự tự do tài chính đều đã chứng minh họ không thể dừng làm việc. Tất cả họ đều có thời gian nghỉ hưu sớm, đi du lịch, thư giãn, và tận hưởng cuộc sống. Tuy nhiên, sau đó phần lớn họ đều cảm thấy mất phương hướng trong cuộc sống và quay trở lại làm việc. Do đó, mình không tập trung đến việc nghỉ hưu sớm, mà suy nghĩ làm sao để có thể ngày càng yêu công việc mình làm hơn.”, Đức Mạnh chia sẻ.