ĐT Việt Nam sau thất bại 0-4: Thay vì đổ lỗi, đã đến lúc chọn một con đường...

Chuỗi 7 trận toàn thắng, 11 trận bất bại ở mọi đấu trường của ĐT Việt Nam đã kết thúc. Thành tích 9 năm không thua, với 7/8 chiến thắng trước Malaysia cũng chấm dứt. Cánh cửa đến VCK Asian Cup 2027 gần như khép lại. Mọi thứ thật u ám sau trận thua 0-4 tại Bukit Jalil .

Nhiều người cố gắng giảm nhẹ tính trầm trọng của thất bại bằng cáo buộc Malaysia sử dụng quá nhiều cầu thủ nhập tịch, và chế giễu đó là đội bóng Nam Mỹ trong lốt Đông Nam Á. Điều này khá khôi hài bởi Imanol Machuca, Joao Figueiredo hay Rodrigo Holgado đều có gốc gác Malaysia, tương tự Cao Pendant Quang Vinh và Nguyễn Filip, trong khi Romel Morales được cấp quyền công dân sau 5 năm làm việc và sinh sống tại xứ sở dầu cọ, giống như trường hợp Nguyễn Xuân Son .

Khi nhập tịch Xuân Son, chúng ta nói với nhau rằng đây là xu thế của bóng đá thế giới. Sau đó tất cả đều hạnh phúc khi chứng kiến tiền đạo gốc Brazil khuấy đảo ASEAN Cup 2024, đánh bại các hậu vệ dễ dàng bởi sức mạnh và tốc độ, đồng thời tạo nên các bàn thắng từ hư vô. Vậy tại sao bây giờ chúng ta lại phàn nàn về Malaysia? Rằng họ nhập tịch quá nhiều, và quá tốt ư?

Trong buổi tối ở Bukit Jalil, ĐT Việt Nam đã bị áp đảo toàn diện bởi Malaysia. (Ảnh: Hữu Phạm/VFF)

Phải thành thật, ĐT Việt Nam thua đơn giản là quá tệ trong buổi tối thứ Ba ở Bukit Jalil. Và đây là một thất bại toàn diện, từ con người đến chiến thuật, từ chuẩn bị tới cách tiếp cận trận đấu cũng như phản ứng trước các bất lợi gặp phải. Đội quân của HLV Kim Sang-sik không đưa ra bất kỳ câu trả lời nào và nên cảm thấy may mắn vì kỷ lục thua 0-6 (trước Zimbabwe 1997, Oman 2003 và Hàn Quốc 2023) không bị phá vỡ.

Bỏ qua danh xưng nhà vô địch Đông Nam Á, ĐT Việt Nam bước vào trận đấu với Malaysia với sự thận trọng, triển khai sơ đồ phòng ngự 5 hậu vệ và không có một trung phong đúng nghĩa. Thế nhưng việc lùi quá sâu và hàng tiền vệ bị áp đảo khiến chúng ta chơi rất thụ động, hầu như không tạo nên rắc rối nào cho Malaysia, trong khi hàng thủ rơi vào hỗn loạn khi mất Thành Chung. Chỉ có tài năng của Nguyễn Filip mới có thể giúp đội tuyển giữ sạch lưới sau 45 phút đầu tiên.

Còn nhớ tại ASEAN Cup, đội bóng của HLV Kim Sang-sik thường chơi mờ nhạt trong hiệp một, sau đó bùng nổ với những khoảnh khắc kết liễu đối thủ trong hiệp hai. Hẳn chiến lược gia người Hàn Quốc đã toan tính về một kịch bản như vậy, khi ghim được tỷ số 0-0 và bắt đầu điều chỉnh nhân sự khi bước vào hiệp hai.

Sự trầm tư của HLV Kim Sang-sik, người nói rằng Malaysia chơi hay hơn dự đoán và tạo ra rất nhiều khó khăn cho ĐT Việt Nam. (Ảnh: Hữu Phạm)

Chỉ có điều Malaysia đã lột xác, không chỉ ở đẳng cấp khác so với chính họ mà còn vượt trội những đội bóng mà HLV Kim Sang-sik từng đối mặt. Để tình hình tệ hơn, bước sang hiệp hai, những vấn đề đã xuất hiện ở hiệp một càng thêm trầm trọng. Hàng tiền vệ không cầm được bóng lại chuyền bất cẩn đã dẫn tới bàn thua đầu tiên. Khoảng trống bên sườn của bộ ba trung vệ tiếp tục không được kiểm soát tốt, và cú trượt ngã của Xuân Mạnh tạo nên bàn thua tiếp theo.

Ở bàn thua thứ ba các tiền vệ trung tâm bị qua mặt dễ dàng, để cho cầu thủ Malaysia thoải mái di chuyển, sau đó đánh bại hàng thủ Việt Nam, những người hoàn toàn bỏ quên Corbin-Ong phía sau lưng. Với tinh thần rệu rã và cam chịu, thay vì tạo ra phản ứng tích cực, chúng ta lại nhận thêm bàn thua cuối. 8 cầu thủ áo đỏ trong khu cấm địa nhưng tất cả đều chỉ có thể đứng nhìn Dion Cools lao vào, bật cao và lắc đầu lái bóng vào góc xa.

ĐT Việt Nam cũng tạo ra một tình huống tương tự, khi Tiến Linh đánh bại hậu vệ áo vàng và đánh đầu phút 78. Tuy nhiên nó lại không đủ hiểm. Và đây cũng là tình huống đáng chú ý duy nhất chúng ta tạo ra. Không có Xuân Son, ĐT Việt Nam thiếu nhân tố quan trọng để phát huy các quả tạt hay những pha phản công, hoặc tự xoay xở để tạo nên điều gì đó đặc biệt.

ĐT Việt Nam rời Bukit Jalil với rất nhiều mông lung về con đường phía trước. (Ảnh: Hữu Phạm)

Đến lúc này, nhiều người không khỏi tiếc rẻ vì sự vắng mặt của Xuân Son. Vậy có lý do gì để trách Malaysia khi họ sử dụng cầu thủ nhập tịch?

Trong một cuộc chơi mở, cơ hội dành cho tất cả. Nếu chúng ta không thể tối ưu nguồn lực nhập tịch bằng một kế hoạch chi tiết, đồng thời xây dựng cơ chế cởi mở, bên cạnh một mạng lưới toàn cầu để tìm kiếm, thuyết phục và tập hợp các tài năng, chỉ nên tự trách mình.

Trong trường hợp không thể vượt qua các rào cản, cần thiết kế một chiến lược khác, giống con đường mà Hàn Quốc, Nhật Bản đã đi. Uzbekistan cũng là một mô hình đáng để học hỏi, khi kiên trì với chính sách đào tạo trẻ, cuối cùng tạo nên mỏ tài năng đưa họ tới World Cup 2026 .

Thất bại 0-4 thực sự đau đớn, nhưng là lời nhắc nhở nghiêm khắc để bóng đá Việt Nam thay đổi, bắt kịp với xu thế bóng đá thay vì đổ lỗi, biện minh và cười vào sự tiến bộ của đối thủ.