Đề tài giáo dục giới tính trên phim ảnh: Làm cho trúng chứ đừng làm cho đúng!

Phim ảnh chính là một phương pháp giáo dục thực sự tuyệt vời dành cho khán giả, đặc biệt là nhóm khán giả trẻ. Thế nhưng giáo dục thế nào để vừa hay, vừa hấp dẫn nhưng cũng đầy đủ mọi phương diện lại là một chuyện vô cùng khó. Những tình tiết hở hang, những cảnh nóng là điều cần thiết để làm bộ phim giáo dục giới tính thêm chân thực. Tuy vậy ranh giới giữa "chạm vào điểm nhạy cảm" và "gây phản cảm" lại rất nhỏ. 

Series American Pie (1999) – "Miếng bánh ngọt" tiên phong cho phong trào tìm hiểu về giới tính qua phim ảnh

American Pie – series gồm 8 phần ăn khách của Mỹ (phần 1 ra mắt năm 1999, phần 8 ra mắt vào năm 2012) sau biết bao nhiêu năm vẫn được ví von như "miếng bánh ngọt" của mọi lứa tuổi. Đây là bộ phim hài về tình dục ở lứa tuổi trưởng thành, được dán mác 16+ để khán giả có thể cân nhắc trước khi xem.

Các diễn viên của American Pie

Bộ phim là câu chuyện kéo dài 12 năm của dàn nhân vật kể từ khi còn học trung học cho tới khi trưởng thành. Những câu chuyện dở khóc dở cười, những trò đùa ra nước mắt của cô cậu học trò siêu quậy sau bao năm vẫn khiến khán giả cảm thấy thú vị. Ở những phần tiếp sau, khi dàn diễn viên cũng như chính nhân vật trong phim trưởng thành hơn, bài học về giới tính lại được lồng ghép khéo léo qua kí ức hay những hoài niệm của hội bạn lâu năm được tái ngộ.

Sex Is Zero (2002) – 96 phút nóng bỏng của điện ảnh Hàn Quốc

Thực ra mô tuýp nội dung của Sex Is Zero không quá xa lạ, thế nhưng cách các nhà làm phim Hàn Quốc đưa những bài học về giới tính, lòng tin, tình bạn và tình yêu vào lại khiến nó trở nên vô cùng thú vị. Phim là câu chuyện về Eun Shik (Im Chang-Jung) luôn âm thầm, lặng lẽ giúp đỡ người bạn mình thầm thương trộm nhớ vượt qua khó khăn đầu đời. Cậu yêu Eun-hyo (Ha Ji Won) nhưng cô lại trót có thai với anh chàng nổi tiếng nhất trường. Nhờ tình yêu dành cho Eun-hyo, Eun Shik đã không màng bất cứ điều gì chỉ để bảo vệ cô.

Poster của Sex Is Zero

The Girl Next Door (2004) – "Chết" vì gái là cái chết không hề dại

The Girl Next Door là câu chuyện về cuộc đời của một chàng trai đã hoàn toàn thay đổi sau khi nhìn thấy toàn bộ cảnh cởi đồ của cô gái hàng xóm. Nhân vật chính Matthew Kidman (Emile Hirsch) được giới thiệu chuẩn "con nhà người ta" với biết bao chuyện li kì đã làm được như Chủ tịch Hội đồng học sinh trường trung học Wesport, lập quỹ quyên góp giúp đỡ "thần đồng" người Campuchia có tiền sang Mỹ ăn học và ước mơ phát minh ra thuốc trị ung thư. Với những tố chất ấy, cậu đã được chấp thuận vào học tại đại học Georgetown (nơi chuyên đào tạo những nhà lãnh đạo tương lai).

Poster của The Girl Next Door

Lên đại học, Matthew kết thân với Klitz và Eli. Khi thấy các bạn cứ liên tục bồ bịch gái gú, Matthew cũng muốn thử một lần cho biết nhưng cái tội nhát gái khiến cậu chẳng dám làm gì. Sau một lần tình cờ nhìn thấy Danielle (Elisha Cuthbert) – cô cháu gái của bà hàng xóm cởi đồ, Matthew đã "được" cô mời đi chơi. Danielle còn "phạt" Matthew phải "tồng ngồng" như mình vì tội nhìn lén. Matthew cũng nhiều lần muốn thử "trái cấm" với Danielle nhưng cậu lại không thể làm vì tự thấy đó là điều tệ bạc với người yêu đầu đời.

Cô hàng xóm nóng bỏng

Sau rất nhiều chuyện xảy ra, Matthew cùng hai cậu bạn ngày càng thụt lùi tại trường học, nhưng lại rất "phất" khi biết kinh doanh phim ảnh liên quan đến tình dục. Matthew thất bại trong cuộc thi giành học bổng của trường Georgetown, nhưng vẫn hiên ngang bước chân lên giảng đường nhờ lợi nhuận từ những phi vụ làm ăn trước đó. Có thể nói, nhờ Danielle, Matthew tuy vất vả để tốt nghiệp trường học, nhưng lại có những bước đi vững chãi tại trường đời.

Series Hormones (2013) – Thái Lan tái hiện tuổi nổi loạn qua series đầy ấn tượng

Bên cạnh Hàn Quốc, Thái Lan cũng là nước tiếp theo tại Châu Á thực hiện series phim giáo dục giới tính rất ấn tượng. Tuy phần 1 của series bị chê là một "nồi lẩu thập cẩm" vì cố gắng nhồi nhét quá nhiều tình tiết khiến khán giả bị "bội thực", thậm chí thấy bộ phim quá lố vì chẳng ai phải trải qua quãng thời gian đầy drama như vậy. Thì đến phần 2 và 3 đã giải thích rất rõ ràng từng câu chuyện, đồng thời mở ra hướng tiếp nhận mới mẻ về bộ phim. Hormones đem đến cho khán giả một cái nhìn đầy chân thực về vấn nạn thiếu hiểu biết về tình dục dẫn tới có thai ngoài ý muốn, chuyện đồng tính luyến ái và bạo lực học đường.

Sex Education (2019) – Khán giả chờ đợi 20 năm để các nhà làm phim hoàn thiện cuốn từ điển về giáo dục giới tính

Đầu năm 2019, Sex Education đã tạo nên cơn sốt tìm kiếm các bộ phim về giáo dục giới tính bởi nó đã thực hiện rất ngọt các tình tiết tâm lý của tuổi mới lớn. Và nếu ví American Pie là bộ phim đầu tiên, thì sau 20 năm sau, Sex Education đã lĩnh hội đầy đủ những điều đúng – sai của các bộ phim đi trước về chủ đề nhạy cảm này.

Theo cái tên được dịch ra tiếng Việt, bộ phim hiểu là "Giáo dục giới tính", thế nhưng những gì Sex Education nói đến không hoàn toàn là giáo dục giới tính. Bộ phim còn là tiếng nói của những con người e ngại và né tránh sex công khai dù rất ham muốn tìm hiểu nó. Bên cạnh đó, series nổi tiếng của Netflix còn truyền đi một thông điệp rằng thay vì sửa sai, hãy làm thế nào để đừng sai. Hãy biết trang bị cho mình những thông tin cần thiết về tình dục vì để bảo vệ bản thân thì bao cao su hay thuốc tránh thai là chưa đủ.

Otis suy nghĩ về lời đề nghị mở trung tâm tư vấn sức khoẻ tình dục

Điều quan trọng làm nên thành công cho Sex Education không phải là nội dung, mà cách triển khai nội dung ấy mượt mà và nhịp nhàng như hơi thở. Những câu trêu đùa của phim chắc hẳn dù phương Tây hay phương Đông thì bạn cũng đã từng nghe một lần. Những tò mò về giới tính khác mình được đề cập trong Sex Education cũng chính là điều khiến rất nhiều bạn trẻ phải lập hoặc gia hạn tài khoản Netflix. Thế mới nói, làm phim giáo dục giới tính thì chỉ đúng thôi là chưa đủ, quan trọng là phải đánh trúng vào tâm lý người xem.

Chắc chắn ngoài đời, ai cũng muốn có một cậu bạn thông thái như Otis

500 Nhịp Yêu – Dự án phim giáo dục giới tính đầu tiên của Việt Nam

Mới đây, Việt Nam cũng đã mạnh dạn dấn thân vào khai thác chủ đề giới tính với một ekip trẻ, nhiệt huyết. 500 Nhịp Yêu là webdrama được xây dựng dựa trên câu chuyện của chàng trai có mối quan hệ với 500 cô gái, mỗi người lại có một nét cá tính riêng biệt. Minh TT (Minh Tít) vốn là chàng trai trăng hoa, coi phụ nữ như thú vui, cho nên khi đã có người yêu, anh vẫn ham của lạ ngoài xã hội. Điều thú vị của 500 Nhịp Yêu ấy là không chỉ mang tới những bài học giới tính, bộ phim còn đẩy khán giả vào vòng lặp thời gian đầy thú vị để hiểu ra những hậu quả từ thú ăn chơi trác táng.

Cảnh trong phim 500 Nhịp Yêu

Tạm kết

Giáo dục giới tính thực sự là một vấn đề cấp thiết, nhất là ở xã hội hiện đại - nơi các bạn trẻ dần cởi mở hơn, sống thoáng hơn. Khi Việt Nam còn đứng đầu danh sách các nước có trường hợp nạo phá thai, có nghĩa là việc giáo dục giới tính của chúng ta vẫn đang thất bại. Thiết nghĩ, thay vì cứ né tránh, cứ cho rằng đừng vẽ đường kẻo hươu chạy thì chúng ta nên và cần phải vẽ đường cho hươu chạy còn hơn để chúng chạy lung tung, như vậy hậu quả sẽ rất khó lường.