Đầu tư 5 tỷ USD cho người đàn ông giàu nhất châu Á với tham vọng bá chủ Ấn Độ, Mark Zuckerberg có nguy cơ mất trắng?

Năm ngoái, Google và Facebook tổng cộng đã đặt cược hơn 10 tỷ USD vào người đàn ông ông giàu nhất châu Á cùng kế hoạch giúp hàng trăm triệu người dân Ấn Độ tiếp cận thế giới online.

Khoản đầu tư này đã nhanh chóng đưa Mukesh Ambani - tỷ phú sở hữu đế chế Reliance trở thành "người gác đền" cho thung lũng Silicon ở đất nước này. Quan trọng hơn, với sự chống lưng từ 2 ông lớn công nghệ, Ambani có thể giúp công ty của ông có được vị thế vững chắc hơn ở thị trường Internet đang phát triển nhanh nhất thế giới.

Ambani có kế hoạch sử dụng dịch vụ nhắn tin của Facebook là WhatsApp để kết nối hàng triệu doanh nghiệp nhỏ Ấn Độ với nền tảng thương mại điện tử JioMart của mình. Trong khi đó, sự hợp tác với Google nhắm tới việc phát triển một dòng điện thoại thông minh 5G.

Trong buổi họp đại hội cổ đông vào ngày thứ 5, Reliance - công ty sở hữu nhiều mảng kinh doanh gồm cả năng lượng, bán lẻ và công nghệ đã đưa ra một vài cập nhật mới về những sáng kiến kinh doanh kể trên. Cùng với đó, họ cũng chia sẻ về tham vọng xây dựng mạng 5G ở Ấn Độ.

Tuy nhiên, Ấn Độ tiếp tục gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến nền kinh tế chịu thiệt hại nặng. Tờ CNN nhận định rằng, điều đó có thể khiến kế hoạch của Jio gặp khó khăn.

"Loay hoay" với điện thoại thông minh

Ngay cả trong điều kiện nền kinh tế bình thường, bán điện thoại thông minh ở Ấn Độ vẫn là một mảng kinh doanh đầy khó khăn. Trung bình, người Ấn Độ kiếm được 2.000 USD mỗi năm theo dữ liệu của World Bank, biến những chiếc điện thoại đắt đỏ trở nên xa tầm với với hầu hết mọi người. Trên thực tế, Apple cũng gặp khó khi bán iPhone trong nhiều năm ở đây, còn Samsung thì đã mất đi thị phần vào tay những thương hiệu giá rẻ như Xiaomi, Oppo và Vivo.

Tuy nhiên, thách thức thực sự trầm trọng hơn do dịch bệnh - khiến chuỗi cung ứng chịu ảnh hưởng và gây ra tình trạng thiếu linh kiện trầm trọng. Kết quả là, việc làm ra những chiếc smartphone giá rẻ trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

"Các hạn chế về chuỗi cung ứng đang tác động tới hầu hết mọi người trên đất nước nhưng ảnh hưởng lên những công ty nhỏ ở địa phương còn tồi tệ hơn khi họ không thực sự là ưu tiên của những nhà sản xuất linh kiện", theo Kiranjeet Kaur - một chuyên gia phân tích tại IDC. Trong khi Jio cũng có nguồn lực khá lớn nhưng họ lại vẫn tương đối mới trong cuộc chơi điện thoại thông minh.

Jio có lẽ sẽ phải đặt lại mục tiêu doanh số smartphone của mình bởi tình trạng thiếu và tăng giá linh kiện thời gian gần đây.

Việc hoãn ra mắt smartphone có thể gây hại cho nỗ lực của Google nhằm chiếm được lượng cơ sở người dùng Internet của Ấn Độ - vốn có hơn 700 triệu người và đang tiếp tục mở rộng trong những năm tiếp theo.

Một người phát ngôn của Jio từ chối đưa ra bình luận về các kế hoạch của họ với doanh số và việc ra mắt smartphone nhưng thừa nhận rằng đại dịch có thể tạo ra những tác động tới thời gian ra mắt của họ. Google hiện không phải hồi bình luận về vấn đề này.

Việc đại dịch bùng phát ở Ấn Độ và gây thiệt hại cho nền kinh tế cũng khiến khả năng nâng cấp thiết bị của khách hàng giảm đi. Điều đó khiến thị trường smartphone của Ấn Độ trở nên nhạy cảm với giá hơn khi việc sản xuất ra chúng trở nên đắt đỏ hơn.

"Đó chính là những thách thức mà chúng tôi nhìn thấy với những đơn vị như Jio… Mỗi đồng đều đáng giá".

Giấc mộng thương mại điện tử không dễ xơi

Khoản đầu tư 5,7 tỷ USD của Facebook vào Jio vốn là kết quả của "cuộc hôn nhân" giữa 2 dịch vụ hình thành nên xương sống của nền Internet ở Ấn Độ: Jio và WhatsApp, mỗi đơn vị có hơn 400 triệu người dùng tại Ấn Độ. Mối hợp tác giữa họ là một phần nỗ lực loại bỏ Amazon và Walmart ra khỏi vị trí nhà bán lẻ online hàng đầu Ấn Độ.

JioMart - nền tảng thương mại điện tử của Reliance nhắm tới việc thực hiện được mục tiêu này bằng cách mang hàng triệu cửa hàng vật lý của Ấn Độ lên online. Ra mắt nhiều tháng trước khoản đầu tư khủng của Facebook, JioMart hiện có mặt trên khắp 200 thành phố ở Ấn Độ.

Mặc dù tốc độ tăng trưởng tốt vào năm ngoái, các chuyên gia phân tích nhận định rằng JioMart đang gặp phải một vài vấn đề về việc thuyết phục các nhà bán lẻ địa phương tham gia. Dịch vụ giao hàng trực tiếp đến tay người tiêu dùng của họ "ít được chọn lựa dùng bởi các nhà bán lẻ vẫn còn tâm lý e sợ".

"Việc thuyết phục các nhà bán lẻ độc lập tham gia vốn rất khó khăn bởi những người này sẽ lo ngại về vấn đề chia sẻ thông tin. Chưa kể đến việc nhiều người chưa rõ về đề nghị giá trị mà họ nhận được", chủ một công ty tư vấn chia sẻ.

Bản thân WhatsApp đang đối mặt với những khó khăn của chính họ tại Ấn Độ. Sau một thời gian dài bị trì hoãn cấp phép hệ thống thanh toán, ứng dụng nhắn tin này hiện đang kiện chính phủ Ấn Độ bởi những quy định mới yêu cầu họ phá vỡ bảo mật. Những quy định mới này phủ bóng mây đen lên WhatsApp, ở ngay chính thị trường lớn nhất của hãng.

Cuộc chiến của ông Ambani với Amazon cũng bị kéo ra tòa khi gã khổng lồ Mỹ thách thức thỏa thuận thâu tóm gần đây của Reliance khi mua lại Future Group. Cuộc chiến pháp lý dự kiến đình trệ trong vài tháng, làm hạ triển vọng tốc độ tăng trưởng của JioMart.

"Có khả năng tiến trình thực hiện những tầm nhìn này không giống như dự tính ban đầu của Reliance nhưng tương lai có thể có một điều diệu kỳ xảy ra. Reliance được biết rất nhanh chóng trong việc thích nghi, sửa sai. Chính vì vậy, rất có thể tương lai JioMart sẽ đạt được các mục tiêu ban đầu".