Là đất nước có khí hậu đặc trưng là nhiệt đới gió mùa, nên ở Việt Nam vẫn có một số địa phương mang thời tiết giá lạnh, đặc biệt vào mùa đông. Những cái tên về địa điểm như thế có thể kể tới như Sa Pa - Lào Cai hay Hà Giang, Yên Bái, Sơn La... Trong đó, rất nhiều người nghĩ rằng, Sa Pa hay đỉnh Fansipan chính là điểm đến lạnh nhất Việt Nam. Tuy nhiên, sự thật lại không phải vậy.
Theo thống kê của Đài khí tượng Thuỷ văn và nhiều đánh giá của các chuyên gia, nơi có mùa đông khắc nghiệt và đang giữ kỷ lục nơi lạnh nhất Việt Nam là đỉnh Mẫu Sơn - Lạng Sơn.
Đỉnh Mẫu Sơn - Lạng Sơn là địa điểm đang giữ kỷ lục nơi lạnh nhất Việt Nam (Ảnh Lăng Huy)
Đỉnh cao nhất của Mẫu Sơn được xem là nóc nhà của Lạng Sơn với độ cao khoảng 1600m so với mực nước biển. Theo thông tin từ Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, đỉnh núi nằm trên địa bàn 3 xã: Công Sơn, Mẫu Sơn huyện Cao Lộc và Mẫu Sơn huyện Lộc Bình, với tổng diện tích 10.470ha, bao gồm khoảng 80 ngọn núi lớn nhỏ ở nhiều độ cao khác nhau. Khu vực cao nhất của núi Mẫu Sơn cách trung tâm thành phố Lạng Sơn khoảng 30km về phía Đông và cách thủ đô Hà Nội chưa đầy 180km, nằm sát với đường biên giới Việt - Trung.
Theo phân tích từ các chuyên gia, đỉnh Mẫu Sơn trở thành nơi từng có nhiệt độ thấp, khí hậu lạnh nhất cả nước phần lớn là do đặc điểm cấu tạo địa hình. Cụ thể, núi Mẫu Sơn nằm ở vị trí cánh cung phía Bắc, là cửa ngõ đón gió mùa. Từ đó, các ghi nhận cho thấy gió thổi trên đỉnh núi có thời điểm đạt tới cấp 5, cấp 6, gió giật cấp 10. Mức gió này tương đương với cấp gió áp thấp nhiệt đới và bão. Ngoài gió mạnh, trên đỉnh Mẫu Sơn còn có mây mù quanh năm bao phủ, từ đó tạo nên cảm giác rét buốt, đặc biệt là vào mùa đông.
Tuyết hay băng giá là hiện tượng thường gặp tại Mẫu Sơn vào mùa đông (Ảnh Asean Travel)
Theo thông tin trên Tuổi trẻ Thủ Đô, trong đợt không khí lạnh mạnh nhất đầu năm 2019, nhiệt độ đo được trên đỉnh Mẫu Sơn là -2 độ C, xuất hiện nhiều băng giá. Trong khi con số ở Sa Pa (Lào Cai) vẫn lớn hơn 3 độ C và không có hiện tượng đóng băng. Thống kê của Đài Khí tượng Thủy văn Lạng Sơn, cùng các đánh giá, so sánh của các chuyên gia cũng cho thấy, mùa đông ở Mẫu Sơn là khắc nghiệt hơn cả và đang giữ kỷ lục nơi lạnh nhất Việt Nam.
Chính bởi vậy, du lịch đỉnh Mẫu Sơn - Lạng Sơn, đặc biệt vào mùa đông, du khách sẽ được trải nghiệm những cảm giác khác biệt, giống như khi đang ở một vùng xứ lạnh ở một quốc gia nào đó trên thế giới.
Hiện nay, ở Mẫu Sơn đã được thành lập Khu du lịch Mẫu Sơn, nhằm phục vụ nhu cầu của du khách. Nơi đây được xem là điểm đến lý tưởng dành cho những du khách thích khám phá, chinh phục, chiêm ngưỡng thiên nhiên, đồng thời say mê, mong muốn tìm hiểu thêm về các nét đẹp của giá trị văn hóa tâm linh, bản sắc dân tộc. Đặc biệt vào mùa đông, có hàng trăm, thậm chí hàng ngàn lượt du khách đến Mẫu Sơn để chiêm ngưỡng băng tuyết.
Mẫu Sơn thu hút đông đảo du khách vào mùa đông (Ảnh Báo Tổ Quốc)
Đầu tiên là về những yếu tố thuộc về cảnh sắc thiên nhiên. Không chỉ có núi non hùng vĩ, ở Mẫu Sơn còn có diện tích rừng rậm rạp lớn, vào khoảng 5000ha. Khu rừng có sự hiện diện của nhiều loại cây gỗ quý cùng nhiều loài động, thực vật quý hiếm khác đang sinh sống. Bên cạnh đó là dòng suối trong xanh mang tên suối Long Đầu. Suối dài khoảng 10km, chảy trên 2 địa phận xã Mẫu Sơn và xã Yên Khoái, huyện Lộc Bình. Bắt nguồn từ dãy Mẫu Sơn, suối Long Đầu có lòng hẹp và dốc, nhờ đó tạo thành nhiều thác ghềnh hùng vĩ.
Sau khi khám phá thiên nhiên, du khách có thể ghé thăm bản làng, nơi sinh sống của đồng bào dân tộc người Dao, Tày, Nùng. Tại đây, người Dao chiếm đa số, đến 98% dân số khu vực. Có thể kể tới bản Khuổi Cấp. Du khách khi tới đây có thể hòa mình vào những nét bản sắc văn hóa, phong tục tập quán của người bản địa như trải nghiệm các hoạt động sinh hoạt hàng ngày, cuộc sống lao động hay những mâm cơm với món ăn truyền thống.
Hòa mình vào cuộc sống của cộng đồng người Dao cũng là nét độc đáo với du khách khi tới Mẫu Sơn (Ảnh Tạp chí Bảo vệ rừng và môi trường)
Cuối cùng, một địa điểm mang đậm nét văn hóa tâm linh nữa mà du khách cũng không nên bỏ lỡ khi tới Mẫu Sơn, đó là Khu linh địa cổ Mẫu Sơn. Khu linh địa nằm ở độ cao 1190m, thuộc huộc địa bàn thôn Lặp Pịa, xã Mẫu Sơn. Đây là nơi tọa lạc của một ngôi đền cổ được xây dựng để thờ 3 vị thần núi Mẫu Sơn có tên gọi là: Đức Tôn Thần Công Tịnh Quang Mậu, Hùng Trấn Đại Vương và Thượng Đẳng Phúc Thần. Linh địa cổ Mẫu Sơn không những mang giá trị về kiến trúc mà còn ẩn chứa rất nhiều bí ẩn của lịch sử huyền bí.
Hiện nay để tới du lịch Mẫu Sơn, du khách có thể lựa chọn nhiều phương tiện khác nhau dựa trên nhu cầu vào điều kiện cá nhân như ô tô, xe khách, xe máy với thời gian khoảng hơn 3 giờ đồng hồ. Sau khi kết thúc chuyến đi, du khách có thể chọn một số đặc sản mua về làm quà cho bạn bè người thân như rượu Mẫu Sơn, mật ong rừng, đào Mẫu Sơn, chanh rừng...