Thế giới tàn khốc của Attack on Titan
Attack on Titan (Shingeki no Kyojin) - Đại chiến người khổng lồ, không chỉ là một bộ anime/manga đình đám mà còn là một bản anh hùng ca dữ dội về số phận con người, chiến tranh và sự giằng xé giữa tự do và áp bức.
Bộ truyện lấy bối cảnh trong một thế giới nơi nhân loại bị giam cầm trong ba bức tường khổng lồ để bảo vệ họ khỏi những sinh vật khổng lồ đáng sợ được gọi là Titan.
Nhân vật chính, Eren Yeager, cùng hai người bạn thân Mikasa Ackerman và Armin Arlert, sống một cuộc đời bình yên bên trong bức tường cho đến khi một Titan khổng lồ bất ngờ phá vỡ cổng thành, khiến hàng ngàn người thiệt mạng và buộc nhân loại phải rút lui vào sâu hơn trong lãnh thổ của mình. Cái chết của mẹ đã thúc đẩy Eren gia nhập Trinh Sát Đoàn – lực lượng chuyên chiến đấu chống lại Titan – với hy vọng một ngày có thể quét sạch chúng và giành lại tự do cho loài người.
Trong hành trình của mình, Eren và đồng đội dần khám phá ra sự thật khủng khiếp về Titan, lịch sử bị che giấu của nhân loại và âm mưu của những thế lực thống trị.
Câu chuyện dần mở rộng từ cuộc chiến sinh tồn đơn thuần thành một cuộc chiến tư tưởng, nơi ranh giới giữa chính nghĩa và tội ác trở nên mơ hồ. Khi sự thật về nguồn gốc của Titan và xung đột giữa hai chủng tộc Eldia và Marley được hé lộ, Attack on Titan trở thành một câu chuyện sâu sắc về chiến tranh, lòng thù hận và khát vọng tự do.
Mới đây, tập cuối cùng của bộ anime với tựa đề “The Last Attack - Trận chiến cuối cùng” đã được công chiếu trên màn ảnh rộng tại Việt Nam cũng đã thu hút sự chú ý của nhiều người, đặc biệt là những người hâm mộ bộ anime đình đám này sau hơn 10 năm chờ đợi.
Bối cảnh và cấu trúc xã hội lấy cảm hứng từ châu Âu
Hajime Isayama, tác giả của bộ truyện, đã khéo léo lồng ghép những chương bi thương trong lịch sử châu Âu vào cốt truyện, tạo nên một thế giới vừa giả tưởng vừa mang tính phản chiếu sâu sắc. Mỗi bức tường kiên cố, mỗi cuộc chiến đẫm máu, mỗi cuộc nổi dậy trong Attack on Titan đều thấp thoáng hình bóng của những biến động lịch sử đã từng định hình thế giới.
Kiến trúc thành trì mang đậm dấu ấn châu Âu thời Trung Cổ trong Attack on Titan gợi nhớ đến những thành phố kiên cố như Nördlingen của Đức hay Carcassonne của Pháp, nơi con người từng tìm cách trú ẩn trước những cuộc xâm lăng. Nhưng bức tường không chỉ là sự bảo vệ, mà còn là gông cùm trói buộc số phận con người, giống như cách các thể chế phong kiến từng áp đặt quyền lực lên thần dân của mình.
Đặc biệt là Nördlingen - một trong những thành phố hiếm hoi của Đức vẫn còn giữ nguyên vẹn hệ thống tường thành bao quanh. Được xây dựng vào thế kỷ 14, thành phố này từng là một pháo đài kiên cố trong thời kỳ Trung Cổ, bảo vệ cư dân khỏi những cuộc xâm lược và chiến tranh tôn giáo.
Những con phố hẹp, những bức tường đá cổ kính và tháp canh uy nghi của Nördlingen khiến nơi đây trở thành một hình ảnh hoàn hảo cho bối cảnh của cuộc sống người dân Paradis trong Attack on Titan.
Hajime Isayama từng chia sẻ rằng ông đã lấy cảm hứng từ kiến trúc của Nördlingen để xây dựng thế giới trong truyện, đặc biệt là hình ảnh những bức tường bao quanh các thành phố cuối cùng của nhân loại. Bản thân việc bị vây hãm trong những bức tường cũng phản ánh tâm lý lo sợ trước thế giới bên ngoài, một cảm giác từng tồn tại trong suốt lịch sử nhân loại.
Bản thân ba bức tường – Maria, Rose và Sina – còn mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc. Chúng đại diện cho ba tầng lớp xã hội: những người dân thường nghèo khổ sống bên ngoài tường Maria, tầng lớp trung lưu bên trong tường Rose, và giới quý tộc sống xa hoa trong tường Sina. Sự phân tầng này không chỉ thể hiện sự bất công mà còn tạo ra một hệ thống kiểm soát chặt chẽ, nơi những kẻ cầm quyền thời đại ấy dùng sự sợ hãi để duy trì trật tự.
3 lớp tường thành trong phim tượng trưng cho hệ thống phân tầng giai cấp
Hơn nữa, những bức tường trong Attack on Titan còn phản ánh tâm lý và lịch sử của nhân loại. Trong suốt lịch sử, con người luôn xây dựng tường thành để bảo vệ chính mình, từ Vạn Lý Trường Thành của Trung Quốc đến Bức tường Hadrian của Đế quốc La Mã. Tuy nhiên, những bức tường này không chỉ để bảo vệ mà còn giới hạn tư duy con người, khiến họ sợ hãi những gì ở bên ngoài.
Trong Attack on Titan, việc nhân loại bị nhốt trong tường cũng tượng trưng cho sự hạn chế về tư tưởng, khi con người bị chính quyền dối trá và “nhồi sọ”, khiến họ tin rằng thế giới bên ngoài chỉ toàn những hiểm họa không thể đối mặt.
Tấm gương phản chiếu một phần của lịch sử
Một trong những thông điệp mạnh mẽ nhất mà Attack on Titan truyền tải chính là sự tàn khốc của chiến tranh, sự chà đạp của chế độ độc tài và nỗi đau của những kẻ bị áp bức.
Người Eldia trong truyện bị chính quyền Marley giam cầm trong các khu biệt lập, buộc phải đeo ký hiệu phân biệt – một hình ảnh gây ám ảnh, gợi nhớ đến nạn diệt chủng người Do Thái trong Thế Chiến II. Họ bị xem là mối hiểm họa, bị đổ lỗi cho mọi tội ác của quá khứ, giống như cách mà những chính quyền độc tài từng tạo ra kẻ thù giả để duy trì quyền lực.
Những người Eldia trong bộ truyện bị giam cầm trong các khu biệt lập và đeo băng tay ký hiệu
Không dừng lại ở đó, Marley – một đế quốc hiếu chiến, luôn tìm cách mở rộng lãnh thổ và lợi dụng Titan làm vũ khí chiến tranh – phản chiếu những đế chế đã từng thống trị châu Âu và thế giới. Sự bành trướng của Marley mang hơi thở của Đế quốc Đức trước Thế Chiến I, hay thậm chí là Đức Quốc Xã trong Thế Chiến II, nơi những cỗ máy chiến tranh khổng lồ được dựng lên để phục vụ cho tham vọng chinh phạt.
Những cuộc chiến trong Attack on Titan không đơn thuần là sự đối đầu giữa người và Titan, mà là cuộc chiến giữa những hệ tư tưởng, giữa những dân tộc bị áp bức và những kẻ thống trị.
Các nhân vật trong truyện cũng không phải những anh hùng hoàn hảo, mà là những con người bị giằng xé bởi lý tưởng và hiện thực.
Erwin Smith, với ánh mắt cháy bỏng của một kẻ luôn tìm kiếm sự thật, gợi nhớ đến những nhà lãnh đạo quân sự vĩ đại như Napoleon Bonaparte – thiên tài chiến lược, nhưng cũng là con người bị ám ảnh bởi mục tiêu của mình. Sự hy sinh của Erwin trên chiến trường không chỉ là một hành động quả cảm, mà còn là minh chứng cho lòng trung thành tuyệt đối với lý tưởng tự do.
Trong khi đó, Eren Yeager - nhân vật chính của bộ truyện được cho là đã phản ánh phần nào hình ảnh của những nhà cách mạng và lãnh tụ bị giằng xé bởi lý tưởng. Những hành động của Eren, đặc biệt trong giai đoạn cuối truyện, gợi nhớ đến những nhà lãnh đạo mạnh mẽ hay thậm chí là những nhân vật gây tranh cãi trong các cuộc cách mạng châu Âu trước đây – những người sẵn sàng sử dụng mọi biện pháp để đạt được mục tiêu giải phóng dân tộc.
Hay Zeke Yeager, với lòng trung thành tuyệt đối với Marley và niềm tin rằng sự hủy diệt là con đường duy nhất để giải thoát, phản chiếu những nhân vật lịch sử đã từng lựa chọn con đường cực đoan để đạt được mục đích của họ.
Và vua Karl Fritz - Vị vua thứ 145 của đế chế Eldia, người cuối cùng trước khi đế quốc sụp đổ hoàn toàn - kẻ đã chọn cách lẩn trốn thay vì đối mặt, chẳng khác gì những nhà cầm quyền trong lịch sử từng lựa chọn cô lập thay vì đấu tranh.
Cuối cùng, Attack on Titan không chỉ là một câu chuyện giả tưởng đầy kịch tính, mà còn là một bản sử thi về số phận con người, về những vòng lặp bất tận của chiến tranh và thù hận.
Bộ truyện đặt ra câu hỏi: liệu con người có thể thoát khỏi xiềng xích của lịch sử, hay cuối cùng tất cả chỉ là một chu kỳ lặp đi lặp lại của áp bức và phản kháng? Chính nhờ sự hòa quyện giữa giả tưởng và hiện thực, Attack on Titan đã vượt ra khỏi ranh giới của một tác phẩm giải trí, trở thành một tấm gương phản chiếu những góc tối của nhân loại và khơi dậy những suy tư sâu sắc về tự do, chiến tranh và bản chất con người.