Đã đến lúc Việt Nam nên có phim siêu anh hùng?

Siêu anh hùng – đề tài được các nhà làm phim Hollywood khai thác một cách triệt để dựa trên công thức chung về những nhân vật được lý tưởng hóa, mang sức mạnh siêu nhiên cùng nhiệm vụ chống lại kẻ ác. Hầu hết những phim về đề tài này luôn được chú ý ngay từ khi bấm máy và gây tiếng vang lớn trên toàn thế giới. Tận dụng cơ hội này, các ông lớn của Hollywood không ngừng sản xuất những bộ phim về siêu anh hùng từ những nguyên mẫu có sẵn hoặc sáng tạo theo công thức chung. Và hiện tại, những phim siêu anh hùng dựa trên hình mẫu các nhân vật truyện tranh của Marvel và DC Comics chính là những cỗ máy hốt bạc của Hollywood.

Biệt đội siêu anh hùng Avengers của Hollywood

Ở Việt Nam, những phim siêu anh hùng Hollywood dần trở nên phổ biến và nghiễm nhiên được xếp vào hàng bom tấn mỗi lần họ đến với màn ảnh rộng nước ta. Phần lớn khán giả Việt khá hứng thú với loạt phim khai thác về đề tài này. Từ điểm này, chắc chắn những đạo diễn hoặc nhà làm phim đã ít nhất một lần suy nghĩ về một anh hùng trên phim Việt. Nhưng cũng chắc chắn những ý tưởng này sẽ nhanh chóng bay biến bởi những định kiến có sẵn về kĩ xảo, kĩ thuật và tiền bạc, văn hoá. Câu hỏi được đặt ra, liệu nếu một siêu anh hùng "Việt Nam hơn" những chàng trai vạm vỡ phi phàm của Hollywood sẽ có chỗ đứng trong lòng khán giả hay không?

Một đề tài gần như là cấm kỵ

Trong khi Hollywood liên tục ra mắt khán giả loạt phim về siêu anh hùng thì ở Việt Nam chưa hề có một đạo diễn hay diễn viên nào ghi dấu ấn của mình ở dòng phim thuộc thể loại này. Ở thời điểm hiện tại thì điện ảnh nước ta mới chỉ có 1 bộ phim phác họa hình tượng siêu anh hùng đã ra mắt là Siêu nhân X của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng (2015) nhưng nó lại không thực sự là một phim siêu anh hùng.

Siêu nhân X do Ngô Kiến Huy thủ vai

Đối với Siêu nhân X, khách quan mà nói bộ phim này có tính giải trí nhất định, nhưng nó lại thiên về hướng hài hước và châm biếm hơn là một phim mang chủ nghĩa siêu anh hùng thường thấy.

Ai xem Siêu nhân X rồi sẽ biết dù nhân vật này là một trường hợp đột biến gen, có sức mạnh phi thường nhưng cách anh hoạt động trên cương vị siêu nhân thực chất là để kiếm tiền quảng cáo từ các nhà tài trợ. Khi lột chiếc mặt nạ ra, anh chỉ là một nhân viên tiệm thời trang ngọng nghịu, vụng về. Người ta cho rằng khán giả Việt quay lưng với Siêu nhân X vì thực chất anh ta là gay. Thế nhưng, người viết cho rằng nhân vật siêu nhân này không được đón nhận vì nó không được khai thác như một người anh hùng có lý tưởng.

Những Captain America, Iron Man, Spider-man hay Superman, Batman đều là những người không hoàn hảo về cuộc sống cá nhân, thậm chí là nhân cách. Nhưng khi họ có trong tay sức mạnh, họ lại hiểu được lý tưởng của bản thân là gì. Đó chính là một siêu anh hùng.

Khó khăn khi xây dựng hình tượng siêu anh hùng ở Việt Nam

Khi nhắc đến những bộ phim thuộc đề tài siêu anh hùng của Hollywood, đa phần người ta sẽ nghĩ ngay đến những pha hành động cùng những màn kĩ xảo ấn tượng. Đây chính là một trong số những khó khăn lớn nhất mà điện ảnh Việt vấp phải.

Tất nhiên Việt Nam làm sao có được những thước phim như của Thor: Ragnarok

Nhưng đó có thực sự là toàn bộ khó khăn của ý tưởng xây dựng một siêu anh hùng Việt Nam? Không hẳn. Phải, thứ cuốn hút nhất của một phim siêu anh hùng chính là phần hình ảnh mãn nhãn, nên nó mới được gọi là "bom tấn", thậm chí là "siêu bom tấn" với kinh phí xấp xỉ 200 triệu đô la/phim. Nhưng tiền đề để người ta vẽ ra những khung cảnh hoành tráng, kĩ xảo lung linh là do bối cảnh và câu chuyện. Những siêu anh hùng của Marvel hay DC là những người hùng phải chống lại những thế lực hùng mạnh bên ngoài Trái Đất, chống lại thảm hoạ diệt vong, thế nên những khung cảnh cháy nổ đì đùng, nhà cửa tan hoang tất nhiên là cần thiết.

Giả sử nếu Việt Nam có một phim siêu anh hùng, chắc chắn sẽ chẳng ai nghĩ đến việc những cảnh kĩ xảo khủng đó xuất hiện trong phim cả, đơn giản vì chúng ta không thể có được ngần ấy số tiền. Nhưng cũng không nên vì thế mà cho rằng bất khả. Nếu chúng ta thu nhỏ bối cảnh lại, để nó diễn ra ở một thị trấn hay thành phố nào đó, mức độ phi thường cũng được giảm nhẹ để phù hợp với đời sống và cách số đông có thể tiếp cận cũng như những thế lực kẻ thù đối trọng không quá đao to búa lớn thì vẫn tạo được không khí hoành tráng.

Siêu nhân X cũng không thiếu những cảnh ấn tượng

Bởi, quan trọng nhất của phim anh hùng như đã nói ở phần trên chính là làm sao truyền tải được lý tưởng và sự khác biệt của nhân vật ấy giữa đời thường, trở thành một nhân vật được người ta hâm mộ nhưng bản chất anh ấy cũng có nhiều khiếm khuyết và phải vượt qua được những khó khăn để hoàn thiện mình. Đến đây thì nó chính là cái cốt lõi của phim ảnh trong việc giúp nhân vật trưởng thành chứ không chỉ riêng về siêu anh hùng nữa rồi.

Công bằng mà nói, siêu nhân X vẫn có câu chuyện của bản thân anh ta nhưng đến cuối cùng người ta vẫn không thấy được một sự vĩ đại hoặc một lý tưởng trong con người anh ấy. Kết cục tốt đẹp của siêu nhân X lại đến từ tình cảm thiêng liêng của người mẹ, thiên về vấn đề phá bỏ sự kì thị của xã hội và gia đình dành cho người đồng tính nhiều hơn, vô tình phá hỏng cái khung về phim siêu anh hùng sẵn có trên thế giới là sự vượt trội của một nhân vật có bản tính anh hùng mạnh mẽ đang bảo vệ lẽ phải và những người mình yêu quý.

Đây là một chi tiết rất quan trọng mà nếu Việt Nam muốn có một phim siêu anh hùng thì vẫn phải bám theo. Khi anh được trao sức mạnh thì anh phải đánh đổi cái gì, anh sẽ dùng nó vì mục đích gì, bảo vệ ai? Đó là những câu hỏi mà siêu nhân X chưa trả lời được nên nó thất bại chứ không phải Việt Nam hoàn toàn không thể làm phim siêu anh hùng.

Phim Lôi Báo

Gần đây, dự án Lôi Báo của Victor Vũ đang gây được tò mò vì xoay quanh chủ đề đổi đầu. Cụ thể, nhân vật do Cường Seven thủ vai sau khi được cấy ghép đầu với thân một người khác thì có sức mạnh hơn bình thường. Chưa biết nội dung cụ thể sẽ được triển khai như thế nào nhưng vẫn có thấp thoáng đâu đó hình tượng của một siêu anh hùng.

Nếu Victor Vũ trả lời được những câu hỏi nêu trên thì sự khả thi cho ý tưởng phim siêu anh hùng Việt Nam không phải hoàn toàn bất khả thi.